مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

درصورتی‌که از عمل مأمومین اطمینان پیدا کند که حق چیست باید به آن عمل کند.

شك در افعال نماز مستحب با نماز واجب فرق ندارد، مثلاً اگر شك در حمد يا ركوع كند چنانچه محل آن نگذشته است بايد به‌جا آورد و اگر محل آن گذشته است اعتنا نكند.

هرگاه بعد از گذشتن وقت نماز نافله شك كند آن را به‌جا آورده يا نه اعتنا نكند و اگر وقت‏ باقى است به‌جا آورد.

در نمازهاى مستحبی بنا بر احتياط واجب بايد به ظن و گمان خود عمل كند تا آنجا كه نماز را باطل نمی‌کند، مثلاً اگر گمانش به دو ركعت می‌رود بنا بر آن بگذارد و اگر گمانش به سه ركعت می‌رود بايد بنا بر همان دو بگذارد.

فقط شامل رکعات است.

اگر امام جماعت در عدد رکعت‌های نماز شك كند، مثلاً نداند سه ‏ركعت خوانده يا چهار رکعت هرگاه مأموم بداند چهار ركعت خوانده با علامتى به امام می‌فهماند و امام بايد مطابق آن عمل ‏كند و بالعكس اگر امام می‌داند چند ركعت خوانده، ولى مأموم شك می‌کند، بايد از امام پيروى كند و به شک خود اعتنا نكند.

هرگاه در عدد رکعت‌های نماز مستحبی شك كند مخيّر است بنا را بر كمتر بگذارد يا بيشتر، مگر اینکه طرف بيشتر، نماز را باطل كند كه در اين صورت بنا را بر كمتر می‌گذارد، مثلاً اگر شك میان يك و دو كند مخيّر است بنا را بر يك يا دو بگذارد، امّا اگر شك در میان دو و سه كند حتماً بنا را بر دو، می‌گذارد.

براى آگاه كردن امام ممكن است به عدد ركعات نماز دست بر زانو بزند، يا «الله‌اکبر» بگويد و يا به هر ترتيب ديگر كه سخن گفتن و كارى برخلاف نماز انجام دادن در آن نباشد، ولى نبايد قبل از امام برخيزد و نماز خود را ادامه دهد.

درصورتی‌که دیگران شک نداشته باشند، باید همراه دیگران نماز را انجام داد.

منظور از اعتنا نكردن به شك اين است كه آن‌طرف را كه به نفع اوست بگيرد، مثلاً اگر شك كند سجده يا ركوع را به‌جا آورده، بنا بگذارد كه به‌جا آورده است، هرچند از محل آن نگذشته است، يا اگر شك كند نماز صبح را دو ركعت خوانده يا سه ركعت، بنا بگذارد كه دو ركعت خوانده است.

«كثير الشك» يعنى كسى كه زياد شك می‌کند نبايد به شک خود اعتنا كند، خواه در عدد ركعات نماز باشد، يا در اجزاى نماز، يا شرايط نماز.

هرگاه به خاطر يك حالت فوق‌العاده مانند بيمارى، غضب يا مصيبت موقتاً گرفتار حالت كثرت شك شود بايد به شک خود اعتنا كرده و مطابق احكام آن رفتار كند.