امتحان خواستگار با ایجاد زمینه گناه
اگر دختري خواستگارش را با شمارهای ديگر امتحان كند تا مشخص شود که پسر مؤمن است يا نه خواستگار ازمسايل جنسي بگوید و حاضر به زنا باشد، حال این کار دختر چه حکمی دارد؟
چنین کاری جایز نیست و باید بهصورت جدی توبه نماید و تکرار نکند مگر اینکه راه شناخت منحصر به آن باشد.
جهل به مسئله و فاصله افتادن بین طواف و نماز
حکم کسی که به خاطر جهل به مسئله نماز طواف را بلافاصله بعد از طواف بجا نیاورد، چیست؟
جاهل به مسئله در حكم كسى است كه فراموش كرده است. (هرگاه نماز طواف را فراموش كند و اعمال پس از نماز را بجا آورد و پس از توجّه نماز طواف را انجام دهد، اعاده اعمال پس از نماز براى او لازم نيست؛ هرچند احتياط مستحب در اعاده آن اعمال است.)
سخن گفتن، خندیدن و خوردن در حال طواف
آیا سخن گفتن، خندیدن و یا خوردن چیزی در حال طواف موجب بطلان آن است؟
سخن گفتن و خنديدن در حال طواف و حتّى خوردن چيزى، طواف را باطل نمىكند؛ ولى بهتر است در حال طواف (خواه واجب باشد، يا مستحب) سخنى جز ذكر خدا و دعا نداشته باشد و با حضور قلب اين عبادت بزرگ را انجام دهد و از هر كارى كه حضور قلب را مىكاهد، پرهيز كند.
نائب گرفتن برای شخص زنده
آیا شخص زنده میتواند برای حج واجب یا مستحب نائب بگیرد؟
از طرف كسى كه زنده است (بالغ، كودك و ديوانهاى كه حج بر او مستقر نشده) فقط براى حج مستحبی مىتوان اجير كرد، مگر نسبت به كسانى كه حج بر آنها واجب شده و براثر كوتاهى آن را بجا نياوردهاند و اكنون به خاطر بيمارى يا پيرى، ناتوانى و جنون قادر بر حج نيستند، در اين صورت واجب است نايب بگيرند؛ امّا اگر زمانى استطاعت مالى پیداکرده كه استطاعت جسمى نداشته و يا راه براى او باز نبوده، حج بر وى واجب نيست و گرفتن نايب نيز واجب نمىباشد؛ نه در حيات، نه بعد از مرگ او. ولى احتياط مستحب اين است كه در زمان حیات اجير بگيرد.
خروج منی همراه ادرار
گاه در موقع عمل جرّاحى، لوله انزال منى در مثانه قرارگرفته و با ادرار دفع میشود. اين ترشحات چه حكمى دارد؟
هرگاه منى در ادرار مستهلك شود، يعنى بهصورت چيز ناپيدايى درآید، موجب جنابت نمیشود، ولى اگر منى بهطور آشكار دفع گردد بايد غسل كند و اگر مشقّت دارد تيمّم نمايد. ولى در اینگونه موارد معمولاً از قبيل قسم اوّل است.
راه ثابت شدن نجاست اشیاء
از چه راههایی میتوان حکم کرد که چیزی نجس است؟
نجس بودن چيزى از سهراه ثابت میشود: اوّل آنکه انسان يقين پيدا كند، ولى گمان حتّى گمان قوى كافى نيست؛ بنابراين، غذا خوردن در بعضى از اماكن عمومی که گاه انسان گمان قوى به نجس بودن آنها دارد جايز است، مگر آنكه يقين به نجاست پيدا كند. دوم آنکه «ذواليد» يعنى كسى كه چيزى در اختيار اوست (مانند صاحبخانه و فروشنده و خدمتكار) خبر دهد كه آن چيز نجس است. سوم دو نفر عادل و يا حتّى يك نفر گواهى دهد.
حداکثر مدت اعتکاف
حداکثر مدت اعتکاف چقدر باشد؟
اعتکاف از ناحيه حدّاكثر مدت آن، محدوديّتى ندارد. لذا اعتکاف بيش از سه روز، هر چند مقدار زمان اضافه، يك روز يا قسمتى از يك روز يا يك شب، يا قسمتى از يك شب باشد اشکالی ندارد؛ البته اگر پنج روز طول كشيد، روز ششم واجب مى شود. بلكه بعضى از فقها معتقدند اعتكاف در هر مرحله اى از نظر تعداد روزها باشد، چنانچه دو روز به آن اضافه كند روز سوم واجب مى شود. بنابراين، اگر به اعتكاف شش روزه خود دو روز اضافه كند، روز نهم واجب مى شود، و اگر به اعتكاف نُه روزه اش دو روز اضافه نمايد، روز دوازدهم نيز واجب مى شود، و... و لكن اين سخن جاى گفتگو دارد، و محلّ تأمّل است.
دیهی جرح و ضرب اعتصابکننده غذا
نسبت به کسى که اعتصاب غذا نموده و جان خود را به خطر انداخته یا لااقل سلامتى خود را دچار مخاطره کرده و تنها با تغذیه اجبارى توسط پزشک میتوان او را از خطر جانى حفظ نمود و این کار مستلزم ضربوجرح اعتصابکننده باشد، چه حکمیدارد؟ آیا باید دیه پرداخت نمود؟
چنانچه ضربوجرح ضرورت داشته باشد این کار جایز بوده و دیه ندارد.
خلوت شدن مسجد در اثر شرکت در هیئات عزاداری
با توجه به اینکه در شهرهای کوچک شبهای دهه محرم در خیابانها هیئت عزاداری راه میافتد و مردم راهی خیابان میشوند، این کار سبب خالی شدن مساجد میشود، آیا چنین کاری شرعاً صحیح است؟
بهتر این است اول در مجلس سخنرانی که در مسجد تشکیلشده شرکت کرده و بعد از مراسم مسجد به عزاداری در بیرون از مسجد بپردازند.
خواندن نماز قضا با نماز جماعت اهل سنت
آیا با نماز جماعت اهل سنت میتوان نماز قضا اقتدا کرد؟
خواندن نماز قضا با نماز جماعت اهل سنّت، مانعى ندارد.
مقدار لازم برای مسح سر
در وضو چه مقدار از سر را باید مسح کرد؟
جلو سر، كه بالاى پيشانى است جاى مسح است هرجاى اين قسمت را به هر اندازه مسح كند كافى است، ولى احتياط مستحب آن است كه از درازا بهاندازه درازاى يك انگشت از پهنا بهاندازه پهنای سه انگشت مسح نمايد.
استحباب نتراشیدن موها قبل از حج
کسي که حج میرود از چه زماني مستحب است موهايش را نتراشد؟
بهتر است از یک ماه قبل موهایش را نزند و احتیاط مستحب آن است که کمی بلند نگه دارد.
ربا بودن شرط بازپرداخت زیادی در قرض
حکم شرط زائد بر قرض (اعم از مالی و عملی) توسط قرض دهنده چیست؟ یا اگر شخصی به دیگری قرض دهد و شرط کند بعداً زیادتر از مقدار قرض را بگیرد این کار چه حکمی دارد؟
هرگاه قرض دهنده شرط كند كه زيادتر از مقدارى كه داده بگيرد، ربا و حرام است، خواه جنسى باشد كه با وزن و پيمانه خریدوفروش مىشود يا با عدد، بلكه اگر قرار بگذارد كه بدهكار عملى براى او انجام دهد يا جنس ديگرى اضافه كند، مثلاً شرط كند علاوه بر پولى كه قرض كرده مقدارى گندم هم به او بدهد، يا اينكه مقدارى طلاى نساخته را قرض دهد و شرط كند كه همان مقدار را ساخته پس بگيرد، همه اینها ربا و حرام است، ولى مانعى ندارد خود بدهكار بدون اينكه شرطى در كار باشد مقدارى اضافه كند بلكه اين كار مستحب است.