مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

در فرض سؤال، هیچ‌کدام مشمول زکات نیستند.

احتیاط واجب آن است که زکات را بپردازد ولی اگر قبل از ماه دوازدهم این کار را بکند زکات به او تعلق نمی‌گیرد.

هرگاه کافر ذمی، یعنی کافری که به‌صورت یک اقلّیّت سالم در کنار مسلمانان زندگى می‌کند و شرایط ذمّه را پذیرفته، زمینى را از مسلمان بخرد باید بجای زکات عواید آن، دو برابر زکات معمولی را بپردازد(به‌عبارتی‌دیگر باید یک‌پنجم عواید آن را به‌جای یک‌دهم زکات معمولى بپردازد.)

هرگاه دو نفر در مالى كه زكات آن واجب شده باهم شريك باشند و يكى از آنان سهم زكات خود را بدهد و بعد مال را تقسيم كند، تصرف او در سهم خودش اشكال ندارد، هرچند ديگرى سهم زكاتش را نداده است.

هرگاه كسى كه بدهكار است و زراعتى نيز دارد فوت كند و ورثه دين او را قبل از واجب شدن زكات نپردازند، چنانچه مال میت فقط به‌اندازه دين است زكات واجب نمى‏شود.

هرگاه كسى كه بدهكار است و زراعتى نيز دارد فوت كند و ورثه پيش از آن‌که زكات زراعت واجب شود دين او را از اموال ديگرى بدهند، هركدام از ورثه سهمش به‌اندازه زكات برسد بايد زكات را بدهد.

هرگاه كسى از دنيا برود درحالی‌که زكات واجب بر ذمّه اوست و هم بدهى به مردم دارد، چنانچه مالی که زکات به آن تعلق‌گرفته است موجود باشد، بايد اوّل تمام زكات را از مالى كه زكات آن واجب شده پرداخت نمایند و بعد دين او را ادا كنند.

احتیاط واجب آن است که تکرار کنید.

زن می‌تواند به شوهر فقير خود زكات دهد، هرچند شوهر زكات را بگيرد و صرف مخارج آن زن و اولادش كند.

هرگاه شوهر مخارج همسرش را نمى‏پردازد، ولى زن می‌تواند از طريق حاكم شرع يا غير او حقّ خود را بگيرد، چنين زنى نمى‏تواند از زكات استفاده كند.

در فرض سؤال، اشکالی ندارد.

کمک به گدایان اشکالی ندارد، ولی بهتر این است که انسان صدقات خود را به اشخاص یا مؤسّسانی بدهد که اطمینان از مصرف صحیح آن دارد.

اگر به گمان اين‏كه كسى فقير است زكات به او دهد بعد بفهمد فقير نبوده، يا از روى ندانستن مسئله به كسى كه فقير نيست زكات بدهد، چنانچه چيزى را كه به او داده باقى باشد می‌تواند پس بگيرد و به مستحق بدهد و اگر از بين رفته‏ هرگاه كسى كه آن چيز را گرفته مى‏دانسته يا احتمال مى‏داده كه زكات است بايد عوض آن را بدهد و او نيز به مستحق برساند، ولى اگر به غير عنوان زكات داده نمى‏تواند چيزى از او بگيرد و درهرحال چنانچه در تشخيص مستحق كوتاهى نكرده باشد لازم نيست دوباره از مال خود بپردازد.

كسى كه می‌تواند با یادگرفتن صنعت يا كارهاى ديگر زندگى خود را اداره كند، بايد یاد گیرد تا نيازى به زكات نداشته باشد، ولى تا زمانى كه مشغول یادگرفتن است می‌تواند زكات بگيرد.

صنعتگر يا كارگرى كه درآمد او از مخارج سالش كمتر است می‌تواند كسرى مخارجش را از زكات بگيرد و لازم نيست ابزار كار يا سرمايه و ملك خود را به مصرف مخارج برساند.