راه هاى شناخت مجتهد و أعلم
مسأله 5ـ «مجتهد» و «اعلم» را از سه راه مى توان شناخت:اوّل: اين كه خود انسان اهل علم باشد و بتواند مجتهد و اعلم را بشناسد.دوم: اين كه دو نفر عادل از اهل علم به او خبر دهند، به شرط اين كه دو نفر عالم ديگر برخلاف گفته آنها شهادت ندهند.سوم: اين كه آنچنان در ميان اهل علم و محافل علمى مشهور باشد كه انسان يقين پيدا كند او اعلم است.
مراجعه به مرجع دیگر غیر از مرجع خود در مستحبات
آیا میتوان در مستحبات از مراجع دیگر غیر از مرجع خود تقلید کرد؟ (در جایی که مرجع خودش مستحب نمی داند اما مرجع دیگر می گوید مستحب است)
شرایط تقلید در میان واجب و مستحب تفاوتی نمی کند البته انجام آنچه نزد مرجع دیگری غیر از مرجع خودش مستحب است به قصد رجاء و امید ثواب مانعی ندارد.
معیار قرار دادن تقلید از مراجع اعلام شده جامعه مدرسین
1- اگر مردم از هر کدام از مراجعی که جامعه مدرسین معرفی کرده است تقلید کنند کافی است؟ 2- اگر یقین داشته باشند یکی از آن ها اعلم از دیگری است باز تقلید از دیگری کافی است؟ 3- عده ای از مردم که بخاطر همشهری بودن با یکی از مراجع از او تقلید می کنند و در مورد اعلم بودن او تحقیق نکرده اند، آیا عمل آن ها کافی است؟
مردم می توانند در باره آنها خودشان نیز تحقیق کنند اگر به چیزی اضافه بر آن رسیدند مطابق آن عمل کنند.
تعیین مرجع تقلید آینده توسط مرجع فعلی
آیا مرجع تقلید می تواند بگوید بعد از فوت من از فلان مرجع تقلید کنید.؟
اگر برای مقلد گفتار او اطمینان آور باشد مانعی ندارد هر چند بهتر آن است که در این نوع موارد افراد را به تحقیق در آینده واگذارند.
مراد از اهل علم در بحث تعیین اعلم
برای تعیین اعلم که در رساله آمده دو نفر عادل از اهل علم به او خبر دهند این دو نفر از اهل علم از نظر علمی حداقل باید در چه سطحی باشند مثلا سطح دو حوزه یا سطح سه یا مثلا حداقل مدرس باشند یا نزدیک به اجتهاد باشند؟( لطفا حداقل سطح علمی آن ها را بیان کنید)
باید حداقل مدرس باشد و مجتهد شناس باشد.
ملاک و مبنای تقلید از اعلم
مبنای تقلید از اعلم، عقل است، آیا به این دلیل که برخی از علمای گذشته، تقلید از اعلم را لازم نمی دانند حکم به صحت اعمال کسی داد که از غیر اعلم تقلید می کند؟
تقلید از اعلم در جایی است که فتوای اعلم و غیر اعلم متفاوت باشد در اینجا به حکم عقل و سیره عقلا رجوع به اعلم می شود.
تقلید ابتدایی از مرجعی که در کما به سر می برد
تقلید ابتدایی از مرجعی که در کما به سر می برد جایز است؟
نمی شود چه در کما چه مرگ مغزی.

