رفتوآمد بیستوپنج روز متوالی
فردی که بیستوپنج روز متوالی رفتوآمد میکند حکم کثیر السفر را دارد؟
در فرض سؤال کثیر السفر است.
نگهداری کتب و وسائل قدیمی مسجد در موزه
در بعضى از مساجد، تعدادى قرآن خطّى وجود دارد كه اكثر آنها خراب و ناقص شده و بقيّه در حال از بين رفتن است و حتى ممكن است به سرقت برود، آيا جايز است كه به عنوان امانت در موزه نگهدارى شود؟
اگر در مسجد قابل استفاده نيست يا در حال از بين رفتن است مىتوان آن را تبديل به احسن كرد يعنى به موزه يا غير موزه بفروشند و به جاى آن قرآن نو خريدارى كنند و وقف آن مسجد كنند.
نحوه انجام قرارداد قرض
آیا در قرض دادن، باید قرارداد لفظی خوانده شود و یا صرف عمل کفایت میکند؟
قرارداد قرض را میتوان با صيغه لفظى یا با عمل انجام داد، به اینگونه كه چيزى را به نيّت قرض به كسى بدهد و او هم بااطلاع از این نیت بگيرد، در هر دو صورت صحيح است.
شک در نیّت جماعت و فرادا
اگر کسی در نماز جماعت فراموش کند که نیّت فرادا کرده یا جماعت حکم نمازش چیست؟
اگر در صف جماعت ایستاده نماز را به نیّت جماعت ادامه دهد.
مفهوم حکم
فرق حکم با فتوا چیست؟
فتوا استنباط حکم دینی در یک زمینه با مراجعه به منابع دینی و بهره گیری از شیوه های شناخته شده استنباط می باشد. ولی آنچه در حکومت اسلامی توسط رهبر اعتبار می شود حکم نام دارد. رهبر با توجه به احکام کلی الهی و با التفات و دقت در شرایط موجود وظیفه ای را نسبت به مسئله خاص برای همگان یا گروهی از افراد یا فرد خاصی مشخص می کند. از نگاه شارع اطاعت از احکام کلی الهی و فتوای فقیه جامع شرایط مانند پیروی از احکام رهبر و ولی امر لازم است. با این تفاوت که فتوای فقیه برای خود او و مقلدانش لازم الاتباع می باشد در حالی که همگان باید از حکم رهبر اطاعت کنند به این معنی که هنگامی که مجتهد برای یافتن حکم کلی الهی در یک مسئله به منابع دینی مراجعه می کند و با بهره گیری از شیوه های مخصوصی که برای استنباط وجود دارد حکم مزبور را به دست می آورد و در اختیار مقلدان خود قرار می دهد از آن به (فتوا) یاد می کنند. بنابراین فتوا استنباط حکم کلی در یک زمینه با مراجعه به منابع دینی و بهر ه گیری از شیوه های شناخته شده استنباط می باشد. وقتی رهبر با توجه به احکام کلی الهی و نظام های اسلامی و با التفات و دقت در شرایط موجود وظیفه ای را نسبت به مسئله ای خاص برای همگان یا گروهی از افراد یا فرد خاص مشخص می کند این عمل را حکم می نامند.
مصرف باقی مانده موقوفه درغیر مورد وقف
چند قطعه زمين وقف شده تا اجاره آن را هر ساله دهه اوّل محرّم در مسجد اطعام دهند؛ گاهی اوقات مقدارى از اجاره فوق الذكر باقى می ماند، نظر به اينكه مسجد، قديمى است و نياز مبرم به تعميرات اساسى دارد آيا هيئت امناء مسجد مى توانند باقیمانده اجاره را صرف تعميرات مسجد نمايند؟
بايد صرف اطعام گردد. اگر در اين موقع ميسّر نيست، در مواقع ديگر اين كار انجام شود.
حکم مصرف زکات در شهر ديگر
مصرف زکات برای فقرای شهر دیگر چه حکمی دارد؟
هرگاه زكات بر كسى واجب شود، ولى در آن محل مستحقى نباشد، چنانچه اميد نداشته باشد كه بعداً در آنجا مستحقى پيدا كند بايد زكات را به محل ديگرى ببرد و به مصرف برساند و بنابراحتياط واجب مخارج حملونقل به محل ديگر به عهده خود او است، ولى اگر زكات تلف شود، ضامن نيست. ولی چنانچه در محل خودش مستحق پيدا شود، بااینحال میتواند زكات را به محل ديگرى ببرد؛ ولى مخارج آن بر عهده خود اوست و اگر زكات تلف شود بنابر احتياط واجب ضامن است، هرچند با اجازه حاكم شرع باشد.ولی چنانچه در محل خودش مستحق پيدا شود، با اين حال مى تواند زكات را به محل ديگرى ببرد؛ ولى مخارج آن بر عهده خود اوست و اگر زكات تلف شود بنابر احتياط واجب ضامن است، هر چند با اجازه حاكم شرع باشد.
قطع درمان به خاطر ناامیدی از بهبودی یا عدم تحمل مشقت درمان
اینجانب پزشك متخصّص جرّاحى عمومى هستم. فرض بفرماييد بيمارى با سرطان پيشرفته معده مراجعه كرده و از بنده مىپرسد آيا درمان شما مرا علاج میکند؟ و من پاسخ میدهد خير. فقط كمى به طول عمرتان اضافه میشود. دوباره مىپرسد: آيا اجبار دارم تن به درمان بدهم، درصورتیکه بار مالى آن را نمیتوانم تحملکنم و آزار و اذيت ناشى از جراحى و شیمیدرمانی را هم بهصرفه نمىدانيم؟از طرف ديگر گاهى خود ما پزشكان مىدانيم آزار و اذیت عمل جراحى و شیمیدرمانی در سنين بالا و بيمار ضعيف واقعاً بهسختی تحمل میشود. اگر بيمار اين را بداند آيا حق دارد، درمان يا عدم درمان را انتخاب كند؟خيلى از همكاران متعهد من قبل از شروع اين راه و آمدن خدمت شما اين توصيه را كردند كه اين راه را نروم چون بهجایی ختم نمیشود و حضرات عموماً اين مسئله را تلقى بر صدور مجوز مرگ قبل از وقوع مرگ میکنند و از ابتدا مخالفت میشود. درصورتیکه چنين قصدى نيست، بلكه فقط بايد بدانيم تا چه موقع حقداریم براىبيمارى كه به مراحل آخر بيمارى رسيده كارهايى انجام دهيم كه سرمايه و جسم و روح و روان او را دستخوش تغييرات وسيعى قرار میدهد و مطمئناً بهجایی نمیرسد. لطفاً به سؤالات زير پاسخ دهيد:الف) آيا بايد انسان آزمايشگاهى باشد كه داروها روى او امتحان شود و از مجموع قضايا به نتيجه رسيد؟ب) آيا مقرّرات الهى اين بنده اقتضا میکند كه حتماً پول و جانش را در اختيار ما قرار دهد و زجر آن را هم بكشد؟ج) آيا حق دارد در فرصت نامعلوم باقيمانده به اعمال و زيارات برجایمانده خود برسد و در یککلام مرگ راحتترى را براى خود انتخاب كند؟
در اینگونه موارد كه بهطورقطع يا به اطمينان بيمار مدّت كوتاهى با تحمّل درمانهای شکنجه آور زنده میماند دليلى بر ادامه درمان ندارد؛ مخصوصاً اگر بار مالى سنگين داشته باشد و بهویژه اگر بيمار مجبور به وام گرفتن يا فروختن خانه خود گردد. در اینگونه موارد میتوان بيمار را به حال خود رها كرد و اگر مشورت كند میتوان به او مشورت داد كه اگر تحمّل ناراحتىها راداری درمان كن و چند صباحى بمان و اگر ندارى مىتوانى درمان را قطع كنى بهخصوص اگر بيمار در سنين بالا باشد. فكر میکنیم برخلاف آنچه دوستانتان گفتند جواب صريح و شفافى داديم.
مسافتی که خارج از آن میتوان قبل از نماز جمعه جماعت خواند
آیا در چند کیلومتری نماز جمعه میتوان نماز جماعت در روز جمعه خواند؟
فاصله دونماز جمعه نباید کمتر از یکفرسخ باشد ولی برای کسانی که در کمتر از دو فرسخی باشند شرکت در آن لازم است و در خارج از دو فرسخی نماز جمعه بجا آوردن نماز جماعت قبل از آن مانعی ندارد.
رها کردن نماز مستحبی که برای درک جماعت به آن عدول شده
آیا میتوان نماز مستحبی که برای پیوستن به نماز جماعت به آن عدول شده است را رها نمود؟
در فرض سؤال این نماز را نشکند و سریعاً تمام کند.
منظور از حلال یا حرام شدن مسائل جنسی در حج
منظور از مسائل جنسی در این مسئله (مسأله ـ كسى كه محرم به احرام عمره مفرده شود، همه محرّمات احرام بر او حرام مىگردد، و هنگامى كه تقصير كرد، يا سر را تراشيد همه چيز، جز مسائل جنسى، بر او حلال مىشود، و پس از انجام طواف نساء و نماز آن، مسائل جنسى نيز بر او حلال مىگردد) چیست؟ آیا اموری مثل عقد کردن، شاهد عقد بودن و خواستگاری کردن را نیز شامل می شود یا تنها منظور نزدیکی، تقبیل، لمس و مانند آن است؟
تمام موارد را شامل می شود.
حکم نگاه به زنان دارای آرایش غلیظ در جامعه امروزی
امروزه زنهای آرایشکرده در جامعه زیاد ظاهر میشوند، آیا نگاه کردن به آنها بدون قصد شهوت جایز است؟ اگر جایز نیست حکم نگاه غیرعمدی چیست؟
نگاه غیرعمدی اشکال ندارد و رفتوآمد چنین زنهایی در کوچه و خیابان نمیتواند مانع رفتوآمد مردان مسلمان گردد اگرچه بدانند بدون قصد، نگاهشان به آنها میافتد.
حکم پوشاندن صورت و کفین در صورت مفسده
پوشانیدن چهره براى زنان خوشسیما که میدانند درصورتیکه صورتشان پوشیده نباشد باعث گناه و انحراف جوانان میشوند، چه حکمیدارد؟
پوشانیدن صورت بر آنان واجب نیست، جوانان وظیفهدارند نگاه نکنند.