معین نکردن نیت روزه در صورت داشتن روزه قضا و نذر
فردی ۵ روز روزه قضای سال قبل داشته و روزه نذری هم ۷ روز داشته این فرد ۷ روز روزه رفته، امّا نیّت کدام یک از این دو مورد را نکرده حالا نزدیکی ماه رمضان شده میگوید آیا میتوانم این ۷ روز که روزه گرفتهام را ۵ روز بهجای روزه قضا قرار دهم؟
احتیاط آن است که به روزه هایی که گرفته قناعت نکند و بعداً هرکدام از روزه نذر و قضا را با قصد معین انجام دهد.
تأخیر سهوی ورود به منا
فردی ۵ دقیقه بعد از غروب آفتاب وارد منا شده و تا ساعت یک و نیم شب آنجا مانده است، تأخیر در ورود به منا سهوی بوده و غیر عمدی، آیا حج وی صحیح است؟
در فرض سوال بیتوته در منی صحیح بوده است.
مشقت داشتن وضو برای کسی که دستش قطع شده در مکان عمومی
فردی یکی از دستانش ده سانت پایین تر از آرنج قطع شده چنانچه در مکان عمومی بخواهد وضو بگیرد باید پروتوزش را بیرون بیاورد که در این صورت باید لباس خود را از بدن در بیاورد که به مشگل می افتد حال تکلیفش نسبت به وضو گرفتن او در مکان عمومی چیست؟
در مقام ضرورت و عسر و حرج مجاز هستید تیمم کنید.
وظیفه فردی که در تقصیر به ناخن اکتفا کرده
فردی یکبار حج تمتع رفته ولی در منی هنگام تقصیر فقط ناخن گرفته؛ آیا الان که میخواهد دوباره مشرف به حج شود نیت حجش را مستحبی بکند یا مافی الذمه؟ فتوای حضرت آقا در مورد حج اول او چیست؟
بنابر احتیاط واجب ناخن به تنهایی کافی نیست ولی می تواند در این مورد به فتوای یکی از مراجع مشهور که آن را کافی می دانند رجوع کند و یا حج بعد را به نیت مافی الذمه انجام دهد.
نماز بالباس دوختهشده با چرخخیاطی غصبی
فردی یک چرخخیاطی از پول یک نفر بدون آنکه او اطلاع داشته باشد خریده است، آیا میتواند بالباسهایی که با آن چرخ میدوزد نماز بخواند؟
نماز صحیح است اما باید چرخ و مالالاجاره مدتی که استفاده کرده را به صاحبش بدهد.
خمس لوازم منزل جایگزین شده
فردی یک دستگاه تلویزیون قدیمی دارد و یک دستگاه جدید می خرد، آیا به تلویزیون قدیمی خمس تعلق می گیرد؟
عدم نیاز و جایگزین شدن سبب تعلق خمس به آن می شود.
مالکیت چاهی که با حمایتهای دولتی حفرشده
فردی یک حلقه چاه عمیق در زمین اهدایى توسّط یک نفر از اهالى، صرفاً بهقصد تأمین آبلولهکشی روستا، با بودجه و سرمایهگذاری على السویه خانوارهاى موجود آن روستا و با پروانه جهاد سازندگى، حفر نموده. ولى مصالح و مخارج آن را (از قبیل منبع هوایى، لولههای آب و برق و دینامى که آب بهوسیله آن خارج میشود) همه و همه را جهاد سازندگى داده است1. حال سؤال ین که مالک آب کیست؟ و کمکهای دولتى تملیک است، یا اباحه؟2. آیا کمکهای دولتى مخصوص خانوارهاى زمان حفر است، یا شامل افراد و نسلهای آینده هم میشود؟3. کسانى که از اولاد و بستگان حافران چاه در زمان حفر چاه نبوده و قهراً در پرداخت هزینههای چاه هم شرکت نکرده و بعدها صاحبمنزل شدهاند، (به فرض که کمکهای دولتى شامل اینها هم باشد)، آیا میتوانند به منزلشان لولهکشی نمایند؟ چنانچه پرداخت وجهى لازم باشد، آیا سهم هر نفر در زمان حفر معیار است، یا قیمت روز؟4. اگر آب چاه تغییر یابد و دیگر قابل شرب نباشد و اهالى با توافق همدیگر بخواهند آب را در امور کشاورزى مصرف نمایند، آیا احکامى که در سؤالات سهگانه بالا آمد شامل این صورت هم میشود؟
1. درصورتیکه طبق مقررات دولتى پروانه باید به نام جهاد سازندگى باشد و آنچه را مردم میدهند تملیک به جهاد میشود، تمام اموال مربوطه متعلّق به جهاد و حکومت اسلامى است.2. بنابر فرض بالا اختیار آن چاه به دست دولت خواهد بود.3. درصورتیکه چاه، مطابق آنچه در بالا ذکر شد، به دولت واگذارشده، اجازه آنها برای لولهکشی دیگران کافى است و شرایط آن را در فرض بالا دولت تعیین میکند.4. با موافقت دولت مانعى ندارد.
ضمانت در صورت معین نبودن بدهی
فردی یکصد كيلو گندم بدهکار است و یک بدهی نقدی بابت معاملهای دارد، میتوان یکی از آن دو را بدون مشخص کردن ضمانت نمود؟
در ضمانت بايد جنس و مقدار معيّن باشد و درصورتیکه بدهی فرد متعدد است مشخص باشد که کدام بدهی مورد ضمانت قرارگرفته است، بنابراين اگر كسى از ديگرى یکصد كيلو گندم و یکصد تومان پول طلبكار باشد و كسى بگويد من ضامن يكى از دو طلب هستم و معيّن نكند صحيح نيست.
یقین به باطل بودن یکی از وضوهای روز گذشته
فردی یقین دارد که دیروز در یکی از وضوهای که برای نماز انجام داده مسح سر را نکشیده است اما نمیداند کدام وضوی برای کدام نماز بوده وظیفه این فرد چیست؟
احتیاط این است که تمام نمازهای روز گذشته را قضا نماید.
پیدرپی نگرفتن روزه کفاره از روی عدم علم
فردی که کفاره جمع به او تعلقگرفته و 60 روزه گرفت ولی نمیدانست که 30 روزه باید پشت سر هم باشد تکلیف او چیست؟ آیا باید مجدد 60 روزه را بگیرد؟
باید مجدداً روزهها را بگیرد البته اگر توانایی ندارد طبق حکمی که دراینباره وجود دارد عمل نماید.
تأخیر طولانی در انجام قضای روزه رمضان
فردی که چندین سال روزه قضا را به تأخیر انداخته است تکلیف او چیست؟
هرگاه قضاى روزه ماه رمضان را چند سال به تأخير اندازد بايد قضا را بهجا آورد و براى هرروز يك مد طعام به فقير دهد و باگذشت سالها كفّاره متعدّد نمیشود.

