مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

چنانچه در نگهدارى آن کوتاهى، یا زیاده روى نکرده باشد ضامن نیست.

اگر صاحب مال به صدقه دادن راضى نشد باید عوض آن را به او بدهد.

در فرض سؤال، اگر بذر از صاحب زمين است زراعت متعلّق به اوست و بايد اجرت زارع را مطابق معمول بپردازد و اگر بذر از زارع باشد زراعت مال اوست و بايد مال‌الاجاره زمين را مطابق معمول به صاحب زمين بدهد و چنانچه رضايت به باقى ماندن زراعت تا پايان مدّت در زمين خود ندهد زارع بايد آن را بچيند، مگر اين‏كه این کار موجب ضرر و زيان او گردد و باقی ماندن در زمين و پرداختن مال‏الاجاره موجب ضرر و زيانى براى مالك نباشد.

مستأجر باید مال‌الاجاره را به مقدار ارزش معمولى به صاحب‌ملک بدهد (خواه کمتر از مقدار قرارداد باشد یا بیشتر) پس اگر ارزش معمولى ماهى یک هزار تومان است، ولى او به پانصد تومان یا دو هزار تومان اجاره کرده باید همان یک هزار تومان را بدهد.

درصورتی‌که پس از تحقیقات کافى از آشنایان و بستگان و اهل اطّلاع مسئله روشن نشود، احتیاط آن است که طرفین ورثه باهم مصالحه کنند، درصورتی‌که صغیرى در بین نباشد، وگرنه احتیاط رعایت حقّ اوست.

این سود نیز تابع سرمایه است و تصرّف در هر دو حرام است.

هرگاه نذر كند كه در روزهاى معيّنى (مثلا سه روز اوّل ماه شعبان) معتكف شود، و روزه نذرى يا روزه استيجارى(هر چند ما در اصل عبادات استيجاريّه اشكال داريم) نيز بر عهده داشته باشد، مى تواند چنين روزه هايى را به هنگام اعتكاف نذرى بجا آورد، تا هم نذر اعتكاف را انجام داده باشد و هم روزه هاى واجب را. البتّه اگر به هنگام نذرِ اعتكاف، قصدش اين باشد كه روزه مخصوص اعتكاف بگيرد، نمى تواند قصد روزه ديگرى كند.

هرگاه انسان باخبر شود كسى او را وصی خود كرده، چنانچه به اطّلاع وصیت‌کننده برساند كه حاضر به قبول وصیت نيست و او بتواند ديگرى را وصی خود كند وصیت اوّل باطل مى‏شود، ولى اگر پيش از مردن او باخبر نشود، يا باخبر شود امّا به او اطّلاع ندهد كه حاضر به قبول وصیت نيست، يا اطّلاع دهد و او دسترسى به شخص ديگرى نداشته باشد، احتياط واجب آن است كه به وصیت عمل كند، مگر اين‏كه مشقّت شديدى داشته باشد.

ولىّ دم اختيار دارد كه نسبت به مورد شهادت يا به مورد اقرار قصاص كند و اگر نسبت به مورد شهادت قصاص كند، اقرار كننده بايد نيمى از ديه را به اولياى شخص مورد شهادت بپردازد و اين مسأله صراحتا آورده شده و به آن فتوا داده شده است.

اگر مى‌توانند در عصر همان روز رمى كنند، نمى‌توانند نايب بگيرند؛ و بايد خودش در عصر روز عيد رمى كند هرچند قربانى به عقب بيفتد.

اگر زندگى آن بيمار متوقف بر اين كار باشد، واجب است.

اگر راننده پیکان بار به‌طوری مقصّر بوده که تلف شدنش مستند به خود او باشد، خون او هدر است و باید دیه شخص دیگرى را که با او کشته‌شده از مال او بدهند و اگر تخلّف از امور رانندگى تا آن حد نبوده که قتل مستند به خودش باشد بلکه مستند به هر دو بوده، نصف دیه هر دو بر عهده راننده اتوبوس و نصف دیه مقتول دوّم بر مال راننده پیکان بار است. در این‌گونه موارد قول اهل اطّلاع درصورتی‌که موثّق باشند حجّت است.

در فرض سؤال جراحت اضافى، ارش دارد.

با توجه به این که این روشها مناسب مقام ولایت نیست بهتر است ترک شود.‌

با توجه به این‌که این روش‌ها مناسب مقام ولایت نیست بهتر است ترک شود.