حکم جواب نامه
آیا جواب نامه همانند جواب سلام واجب است؟
احتیاط آن است که جواب نامه را بدهند.
زمان برگرداندن مال عاریه دادهشده
آیا عاریه دهنده یا عاریه گیرنده میتواند هرزمانی که اراده کردند مال را پس بگیرد یا بازگرداند؟
كسى كه چيزى را عاريه داده هر وقت بخواهد مىتواند آن را پس بگيرد، عاريه گيرنده نيز مىتواند آن را پس دهد.
حکم گرفتن زکات از شخصي که زکات بر او واجب نشده
اگر فقیری مالی را بهعنوان زکات قبل از وجوب آن بگیرد این کار چه حکمی دارد؟
فقيرى كه مىداند زكات بر شخصى واجب نشده، نمىتواند چيزى از باب زكات از او بگيرد و اگر بگيرد و پيش او تلف شود ضامن است، امّا اگر آن فقير به فقر خود باقى باشد مىتوان بدهى او را بعداً جهت زكات حساب كرد.
تلف شدن مال عاریهای
اگر مالی را عاریه گرفت اما تلف شد بعدازآن که مالک ادعا کرد شرط ضمان کرده است، آیا میتوان این ادعا را از او پذیرفت؟
مالک باید با دلایل معتبر ضمان را ثابت کند
حکم حوالههای بانكى يا تجارى
لطفاً بفرمایید که حوالههای بانكى يا تجارى كه به آنها «صرف برات» گفته میشود صحیح است؟
مانعى ندارد، يعنى بانك يا تاجر پولى را از كسى در محلی مىگيرد و حواله مىدهد كه از بانك يا طرفش در محل ديگر به آن شخص بپردازند و در مقابل اين حواله از صاحب پول چيزى مىگيرد، اين معامله حلال است خواه حقّ حواله را از خود آن پول كم كند، يا جداگانه بگيرد، همچنين اگر بانك يا موسسه ديگر، پولى را به شخص دهد و حواله كند كه اين شخص پول را در محل ديگر به شعبه بانك يا شخص معيّنى بپردازد و اگر مقدارى بهعنوان حقّالزحمة در اين حواله بگيرد نيز، اشكال ندارد.
اعتقاد امام جماعت به نجاست
آیا کسی که باوجود علم بر فتوای مراجع در نجاست بهائیت آنها را بنا بر تکیهبر عقل خود پاک میداند میتواند امام جماعت باشد؟
اگر مجتهد در اینگونه مسائل نباشد و چنین اظهارنظری کند اقتدا به او جایز نیست.
خمس افزايش قيمت غير مالالتجاره
اگر غیر مالالتجارهی که خمس آن پرداختشده یا خمس ندارد، افزایش قیمت داشته باشد باید خمس آن پرداخت شود؟
هرگاه غير مال التّجاره مالى دارد كه خمس آن را داده يا اصلاً خمس ندارد (مانند ارث) چنانچه قيمتش بالا رود، اگر آن را بفروشد بايد خمس اضافه قيمت را بدهد، همچنين اگر گوسفندى را كه خمسش داده چاق شود بايد خمس آنچه زياد شده بعد از فروش بدهد.
ساخت مسجد در زمین موقوفه
در مورد ساخت مسجد در زمین وقفشده دو سؤال مطرح است:الف: آیا در زمینى که وقف عزادارى سیّدالشّهدا (علیهالسلام) شده است میتوان مسجدى احداث کرد؟ب: نظر حضرت امام خمینی (ره) در مورد مسجدی که در زمین موقوفه ساخته شود این است که احکام مسجد بر آن مترتب نمیشود ولی دیوار حکم مسجد دارد. نظر حضرتعالی چیست؟
الف: اگر ممکن است از متولی و در صورت نبودن متولی، از حاکم شرع زمین را برای ساختن مسجد اجاره کنند و عدّهای از معتمدین محل پاى این سند را امضا نمایند که فراموش نشود و هرساله مالالاجاره آن را صرف مجالس عزادارى سیّدالشّهداء (علیهالسلام) بنمایند و مدّت اجاره نیز مشخص و محدود باشد که بعد از پایان مدّت، مجدداً اجاره کنند.ب: اگر زمین موقوفه باشد و مسجدی در آن بسازند زمین نمیتواند وقف مسجد محسوب شود و اگر ساختمان را وقف مسجد کردهاند احتیاط آن است که با آن طبق احکام مسجد عمل شود.
حکم ثبوت ماه در شهرى براى شهرهاى ديگر
اگر در شهری اول ماه ثابت شود، آیا در شهرهای دیگر نیز اول ماه ثابت میشود؟
اگر در شهرى اوّل ماه ثابت شود براى شهرهاى ديگر كه با آن نزديك است كافى است و همچنين شهرهاى دوردستی كه افق آنها باهم متّحد است.
صیغه ضمان
آیا صیغه لفظى ضمان باید به زبان عربی خوانده شود؟
در ضمانت مىتواند صيغه لفظى به زبان فارسى يا عربى يا هر زبان ديگر بخواند.
ارث قاضی که حکم اعدام پدرش را بدهد
اگر قاضی حکم اعدام پدر خود را بدهد آیا از پدرش ارث میبرد؟
قاضی در فرض مذکور ارث میبرد.
تقسیم ارث اگر ورثه، پدر و مادر با چند پسر و چند دختر باشند
اگر ورثه میت پدر و مادر با چند پسر و چند دختر باشند ارث چگونه تقسیم میشود؟
هرگاه وارث ميّت فقط پدر و مادر و چند پسر و چند دختر باهم باشند، مال را شش قسمت مىكنند، پدر و مادر هرکدام يك قسمت؛ و بقیه ورثه چهار قسمت دیگر را طورى تقسيم مىكنند كه هر پسر دو برابر دختر ببرد.

