مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

اگر وارث چند برادر يا چند خواهر پدر و مادرى باشند همه مال به‌طور مساوى در ميان آنها تقسيم می‌شود.

پدربزرگ و پدر او، هر چه بالا روند و مادربزرگ و مادر او، هر چه بالا روند (پدرى باشند يا مادرى) و همچنين خواهر و برادر و با نبودن برادر و خواهر اولاد ايشان و اولاد ايشان، هرکدام به ميّت نزدیک‌تر است و تا يك نفر از اين گروه وجود دارد گروه سوم ارث نمى‏برند.

در فرض سؤال جاى قرعه نيست؛ زيرا قرعه براى جايى است كه هيچ راه ديگرى نباشد. بلكه نصف سهم پسر و نصف سهم دختر براى وى در نظر گرفته می‌شود و از او به ورثه‌اش منتقل مى‌گردد.

هرگاه بخشش آن اموال به برادرها ثابت نشود باید سهم خواهرها به ورثه آنها داده شود.

در فرض سؤال ماترک میت به 24 سهم تقسیم می‌شود (عدد 24 مخرج مشترک بین اعداد 6،8،2 و یک است)؛ سه سهم آن (یک‌هشتم از کل)، سهم دو همسر است که به‌طور مساوى میان آنها تقسیم می‌شود و چهار سهم (یک‌ششم از کل)، سهم مادر است و 17 سهم باقیمانده به هفت قسمت تقسیم می‌شود، دو قسمت آن متعلّق به پسر و پنج قسمت در میان دختران به‌طور مساوى تقسیم می‌گردد ولى توجّه داشته باشید همسران، از زمین خانه و مغازه یا زمین‌های زراعتى ارث نمی‌برند، تنها از قیمت ساختمان و همچنین اموال منقول ارث می‌برند. در مورد مستمری هم باید مطابق مقررات اداره و سازمان پرداخت‌کننده عمل می‌شود و تحت قانون ارث نیست و در مورد اجازه چون باوجود همسر پیچیدگی خاصی دارد می‌توان سؤال مستقل دیگری طرح کرد.

ماترک را یازده قسمت می‌کنند؛ دو قسمت به پدر، دو قسمت به مادر و هفت قسمت به خنثی می‌دهند.

فرزندانى كه از آن متولد مى‏شوند تمام حقوق فرزندى را دارند و از پدر و مادر و بستگان خود ارث‏ مى‏برند هرچند آن زن و شوهر از هم ارث‏ نمى‏برند.

دیه او با دیگران تفاوتی ندارد چون مسلمان است یا به تبعیت اسلام پدر و مادر و یا کبیر می‌شود و خودش اسلام را می‌پذیرد و (هرچند زمینه نامناسبی دارد ولی مانند فرزندی که زمینه بیماری را از پدر و مادر به ارث برده و می‌تواند با رعایت موازین بهداشتی و درمانی نه‌تنها بیمار نشود بلکه قوی‌تر از پدر و مادر و افراد معمولی شود). او نیز با رعایت احکام اسلام و خودسازی می‌تواند به قرب الهی برسد. ولی احکام خاصی هم دارد مانند نبودن ارث بین او و پدر و مادرش که نه ارث می‌برد و نه ارث می‌گذارد؛ بنابراین ارث او به فرزندان و همسرش می‌رسد و در مرحله بعد به حاکم شرع؛ و نمی‌تواند قاضی یا امام جماعت شود.

اگر قبلاً به‌عنوان مهریه پذیرفته‌شده، ملک عروس است و نمی¬توان آن را جزء سهم‌الارث قرارداد؛ مگر اینکه در همان زمان شرط کند که معادل آن از ارث پسر کسر شود و پسر نیز پذیرفته باشد.

این مطلب صحیح نیست و زیورآلات متوفی همچون بقیه اموال وی مطابق قانون ارث باید میان ورثه تقسیم شود مگر اینکه وصیت خاصی نسبت به آن کرده باشد که به انضمام سایر وصایا به مقدار ثلث اموال میت مؤثر است.

بچه‌ها از پدر و مادر و بالعکس ارث می‌برند ولى زن و شوهر از یکدیگر ارث نمی‌برند.

فرزندى که با پدر کارکرده علاوه بر سهم‌الارث معادل اجرت خود را از اموال او می‌برد مگر اینکه در مقابل آن عوضى گرفته باشد، یا ثابت شود قصد تبرّع داشته است.

درهرحال فرزند او مشروع است و از آنها ارث می‌برد.

ارث از حقوق شرعی است و فرزند نامشروع نه از پدر و نه از مادر ارث نمی‌برد ولی احکام دیگر مانند نفقه و حضانت و محرمیت و وجوب نگهداری و تربیت فرزند را دارد.

اگر نطفه از مرد اجنبى بوده باشد نه از پدر ارث می‌برد و نه از مادر؛ ولى نسبت به پدر و مادر محرم است و اگر به تصور حلال بودن (که معمولاً به این صورت است) بوده ارث می‌برد.