مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

در صورتی که ایجاد سد ضرورت داشته اشکالی ندارد و انشاء الله مدفونین در قبرستان مشمول رحمت الهی هستند.

ممکن است بخشی متروکه و بخشی غیر متروکه باشد.

اگر قبرستان به طور کامل متروکه شده و آن اداره خدماتی را به مردم ارائه می کند تصرف مانعی ندارد و نماز در آنجا صحیح است.‌

در صورتى که زمین وقف براى قبرستان شده باشد، تنها باید در همین مورد از آن استفاده شود؛ مگر این که دفن در آن به جهاتى امکان پذیر نباشد که در این صورت باید بفروشند و پول آن را صرف خرید زمینى جهت قبرستان کنند و آن را وقف نمایند و چنانچه به اندازه کافى قبرستان دارند، مى توان از آن زمین براى مسجد و حسینیّه و کتابخانه و مانند آنها استفاده کرد.

اگر قبرستان جدید در زمین وقف قرار داده شده جایز نیست و اگر در زمین موات است مانعى ندارد.

اگر به طور کلی متروکه شده است و در حال و آینده نیازی به قبرستان نباشد و این کار به نفع اکثر مردم باشد، مانعی ندارد.‌

در صورتی که وجه آن صرف کارهای عام المنفعه می شود مانعی ندارد.‌

اقدام به تخریب نکنند ولی تعمیر هم نکنند.

چنانچه آن محل براى دفن اموات در حال حاضر و در آینده قابل استفاده نیست مى توانید از آن براى بناى مسجد استفاده نمایید؛ولى مواظب باشید نبش قبر لازم نیاید.

اموری که مورد نیاز قبرستان است و مزاحمتی برای دفن اموات ندارد مانعی ندارد و لازم است درآمد آنها صرف موقوفه و خدمات آن برای اموات شود.‌

در صورتی که قبرستان مزبور به طور کامل متروکه بوده (و در مثل روستا که یقین بر وقف ندارند باشد که ظاهرا نیز همین طور است) استفاده از آن اشکالی ندارد.‌

در صورتی که مزاحمتی با دفن اموات نداشته و مورد نیاز قبرستان باشد مانعی ندارد.