دلیل عدم جواز شرط ضرر در ضمن عقد مضاربه
چرا در خود عقد مضاربه نمیتوان شرط جبران ضرر کرد و باید ضمن عقد لازم خارج دیگر شرط کرد؟
علت آن را بطور مفصل درحاشيه عروه الوثقی ج۲ ص۵۵۸ پاورقی ۴ نوشته ایم.
علت آن را بطور مفصل درحاشيه عروه الوثقی ج۲ ص۵۵۸ پاورقی ۴ نوشته ایم.
چنانچه سود از طریق مضاربه بهدستآمده و با رضایت افراد به این صورت تقسیمشده، اشکالى ندارد.
درصورتیکه بهعنوان علیالحساب بدهند مانعی ندارد.
چنانچه در پرداختن سود سهام او کوتاهى کردهاید باید منافع آن سود را نیز محاسبه کرده و بپردازید.
شخص عامل در صورت عدم تعدّى ضامن خسارتهای سرمايه نيست، امّا بدهیهای ديگر را خودش بايد بپردازد.
درصورتیکه این درصد کمتر از مجموع سود حاصله باشد مانعی ندارد.
لازم نیست؛ بلكه میتوان سهم يكى از دو طرف را در مقدار معيّنى قرارداد، مثلاً گفت در برابر فلان مقدار سرمايه، ده هزار تومان از منافع سهم او میشود، بهشرط اينكه مضاربه مزبور سودى بيش از اين مقدار داشته باشد وگرنه صحيح نيست.
درصورتیکه تبرّع قبول ضرر جزء قرارداد نباشد و فقط يك تعهّد اخلاقى نه الزامى محسوب شود اشكالى ندارد.
هرگاه شرط قبلى نباشد اشکالى ندارد.
درصورتیکه شرط کنند عامل ضرر را بر عهده بگیرد یا سرمایهگذار ضرر را نپذیرد، معامله صحیح نخواهد بود و حکم وام را دارد و در وام تمام سود متعلق به عامل است و ضرر هم بر او خواهد بود. مگر اینکه همانطور که گفتهایم در عقد خارج لازم حقیقی شرط کنند زیانهای مضاربه بر عهده عامل باشد.
جایز نیست مگر در ضمن عقد خارج لازم دیگر.