میزان غبن فاحش و افحش
در بيع نامهها چنين آمده است كه «خيار غبن فاحش و افحش نيز ساقط باشد ميزان غبن فاحش و يا افحش تا كجاست و آیا هرگونه غبنى را شامل میشود؟
چنانچه این معامله در مزایده صورت گرفته، و مفهوم مزایده در عرف توجّه به غبن و اسقاط آن است، فروشنده حقّ ادّعاى خیار غبن ندارد; ولى اگر معامله خارج از مزایده صورت گرفته باشد، و فروشنده بتواند اثبات کند که در زمان معامله مغبون بوده، خیار غبن دارد. و اگر نتواند اثبات کند، ادّعاى او پذیرفته نیست.
مفهوم خيار تخلّف از شرط
منظور از خیار تخلّف از شرط چیست؟
درصورتیکه در معامله فروشنده يا خريدار شرط كند كارى را براى طرف مقابل انجام دهد، يا جنس طرز مخصوصى باشد، سپس به آن شرط عمل نكند، در اين صورت طرف مقابل مىتواند معامله را فسخ كند، به این خیار تخلّف از شرط گویند.
انفساخ بیع در صورت تخلف از شرط
ملکی را به اقساط مورد معامله قرار میگیرد و بین طرفین چنین مقرر میگردد: «مشروط بر اینکه چکهای اقساطى پرداخت یا رضایت حاصل شود در غیر این صورت معامله فسخ است و پس از پرداخت تمامبهای ساختمان، فروشنده در محضر حاضر و سند را به خریدار انتقال دهد» سؤال این است که اگر خریدار مقدارى از بدهى خود را که بهموجب چک بوده در موعد مقرر پرداخت نکرده باشد، آیا فروشنده میتواند بیع را فسخ کند و یا به مناسبت شرط نتیجه بیع منفسخ میباشد و یا آنکه مجالى براى فسخ و انفساخ وجود ندارد؟
در فرض مسئله که در صورت تخلّف شرط، فروشنده حقّ فسخ براى خود قائل شده است، حقّ فسخ دارد اما اگر بهصورت شرط نتیجه گفته است معامله طبق نظر کسانى که شرط نتیجه را صحیح میدانند منفسخ است و چون ما در شرط نتیجه احتیاط میکنیم احوط آن است که در اینجا مصالحه کنند.
تبعض در خیار غبن
آیا خیار غبن تبعض بردار است؟ مثلاً افرادی مشاعا ملکی را خریداری نمایند و در این معامله مغبون گردند، آیا بعض از آنها میتوانند از خیار غبن خود استفاده نمایند و معامله را در حالی فسخ نمایند که بعض از شرکا به این غبن راضی هستند؟
آری آنها که مغبون هستند میتوانند معامله را فسخ کنند و نسبت به سهم آنها معامله فسخ میشود.
فسخ معامله در صورت تخلف از شرط ضمن عقد
من یک گوشی را به شخصی فروختهام با این شرط که هر زمان خواست گوشی را بفروشد آن را به خود من بفروشد ولی او بهشرط معامله عملنکرده و گوشی را به شخص دیگری فروخته است آیا جایز است که معامله را فسخ کنم و آن مقدار پولی را که بابت گوشی به من داده است به او برگردانم چون تخلف در معامله کرده است و همچنین امکان پس گرفتن گوشی برای او وجود دارد؟
در فرض سؤال میتواند معامله را فسخ کند.
عدم پرداخت بهموقع ثمن توسط مشتری
چنانچه معاملهای انجام شود، و مشترى در موعد مقرّر ثمن معامله، یا قسمتى از آن را پرداخت نکند، و مثمن را نیز به دیگرى بفروشد، آیا بایع اوّل میتواند معامله را فسخ و مثمن را از دست مشترى دوّم، یا مشتریهای بعد از او بگیرد؟ اگر مشترى در معامله اوّل به بایع چک داده باشد، و چک در موعد مقرّر پاس نشود، تفاوتى در حکم مسئله ایجاد میکند؟
درصورتیکه شرط کرده که در فلان موعد بپردازد، و مشترى تخلّف از شرط کرده، فروشنده خیار تخلّف از شرط دارد. و اگر عین مال به دیگرى منتقلشده، باید مشترىِ متخلّف مثل، یا قیمت آن را، به بایع بازگرداند.
فروش خانه با دیوار مشترک
خانه قدیمی خریدم و بعد از دو سال فروختم خریدار همهجا را دید و بنا آورد و خرید حین تعمیر متوجه شد دیوار با همسایه مشترک ست که منهم نمیدانستم حالا میگوید تو میدانستی باید خسارت بدی و من راضی نیستم، تکلیف چیست؟ - ایشان شکایت کردند و نتیجه نگرفتند، میگوید بماند روز قیامت، میگویم خانه را به همین صورت خریدم و فروختم تقصیر بنده چیست؟ دینی بر گردن دارم؟
دیوار مشترک جزء عیوب نیست بنابراین نمی تواند به شما ایراد کند ولی بهتر است به گونه ای با هم مصالحه نمائید.
مفهوم خيار مجلس
منظور از خیار مجلس چیست؟
خريدار و فروشنده تا زمانی از مجلس معامله متفرّق نشدهاند مىتوانند معامله را فسخ كنند، به این خیار مجلس گویند.
ضمان فروشنده حیوان در صورت تلف قبل از انقضای مدت خیار
در خيار حيوان اگر در روز دوم تلف شود يا عيبي پيدا كند، ضمان يا عدم ضمان بر عهدهی كيست؟
چنانچه بهصورت طبیعی اتفاق بیافتد فروشنده ضامن است.