مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

غسل را خواه واجب باشد يا مستحب، به دو صورت مى توان انجام داد: ترتیبی و ارتماسی.

در غسل ترتیبی می توان سه بار در آب فرورفت، با رعایت استحباب در ترتیب، بدین گونه که: یک بار به نيّت سروگردن، ديگرى به نيّت طرف راست و ديگرى را به نيّت طرف چپ، داخل آب فرومی رود، البته لازم نیست تمام بدن را از آب بیرون آورد و دومرتبه زیر آب رود، بلکه کافی است سروگردن را بیرون آورد و به نیت غسل زیر آب رود و سپس کمی از سمت راست را از آب بیرون آورد و به نیت غسل زیر آب رود و به همین ترتیب سمت چپ را انجام دهد.

اگر بعد از تمام شدن غسل، شك كند كه اعضا را درست شسته يا نه اعتنا نكند و غسل صحیح است.

با توجه به این که در غسل ترتیبی رعایت ترتیب لازم نمی باشد می توان ناف یا عورت را با هر کدام از طرف های بدن شست؛ ولی احتیاط مستحب آن است که تمام ناف و عورت را با هر دو طرف بشویند.

غسل ترتيبي به اين صورت است که بعد از نيت، نخست سروگردن، سپس نيمه راست و پس از آن نيمه چپ را می شوید و رعايت اين ترتيب، مستحب است. بنابراين اگر همه بدن به هر صورتي شسته شود غسل صحيح است، هر چند توصيه ما اين است که در حد توان اين ترتيب را رعايت نمايند و تمام غسل‌های واجب و مستحب در عمل با یکدیگر فرقى ندارند مگر در نیّت.

اگر بعد از غسل بفهمد مقدارى از بدن را نشسته، کافی است همان قسمت را به نیّت غسل بشوید؛ در این صورت غسل او صحیح است.

پاك بودن تمام بدن در غسل ترتیبی لازم نيست، همين اندازه كه هر عضو پيش از غسل دادن پاك باشد، كافى است.

براى این که یقین کند هر سه قسمت بدن یعنى سروگردن و طرف راست و طرف چپ را کاملاً غسل داده، احتیاط مستحب آن است که کمی از قسمت های دیگر را با آن قسمت بشوید.

در فرض سؤال تفاوتى ندارد.

درصورتی که سبب پاکیزگی بیشتر شود خوب است؛ ولی لازم نیست تمام بدن با دست شسته شود و چنانچه با نیّت غسل، هر طور آب را به تمام بدن برساند کافى است.

در فرض سؤال مانعی ندارد و غسل صحیح است.‌

در فرض سؤال با لباس گشاد می توان انجام داد و با تکان دادن لباس به طوری که آب به زير آن برود و مقداري از بدن را از آب بيرون آورد و سپس به زير آب برگرداند مانعي ندارد.