مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

هرگاه محلی دو راه دارد كه يكى كمتر از هشت فرسخ و ديگرى هشت فرسخ يا بيشتر است، اگر از راه اوّل برود بايد نمازش را تمام بخواند و اگر از راه دوم برود نمازش شكسته است.

اگر محل کار احکام وطن (مثلاً یک سال در آنجا مشغول باشد) را پیدا کند از محل کار محاسبه می‌شود؛ لذا اگر مقصد، کمتر از مسافت شرعی باشد نماز کامل است و اگر مسافت شرعی باشد نماز شکسته می‌شود.

اگر يقين داشت مسافت موردنظر هشت فرسخ نيست و در اثناء راه فهميد كه هشت فرسخ بوده بايد نماز را شكسته بخواند و اگر تمام خوانده اعاده كند.

كسى كه رفتن و برگشتن او هشت فرسخ (حدود 43 كيلومتر) است بايد نماز را شكسته بخواند، خواه رفتنش چهار فرسخ (5/ 21 كيلومتر تقريباً) باشد يا كمتر يا بيشتر، همين اندازه كه رفتن و برگشتن او هشت فرسخ باشد نماز شكسته است و خواه در همان روز و شب برگردد يا فاصله‏اى بيفتد، مگر اين‏كه در بين اين مسافت، ده روز قصد اقامه كند.

مسافر با «هشت شرط» بايد نمازهاى چهار ركعتى را دو ركعت به‌جا آورد: 1 سفر او كمتر از هشت فرسخ شرعى نباشد 2 از اوّل، قصد هشت فرسخ را داشته باشد 3 در بين راه از قصدش برنگردد 4 قبل از رسيدن به هشت فرسخ از وطن خود عبور نكند و نخواهد ده روز يا بيشتر در اثناء راه توقف كند. 5 سفر او براى كار حرامى نباشد 6 از صحرانشين‏هاى خانه‏ بدوش نباشد 7 شغل و كار او مسافرت نباشد 8 به حدّ ترخص برسد

در روایات، در مورد سؤال از پیامبر صلی‌الله علیه و اله برای نماز مسافر آمده است که ایشان فرمودند: جبرئیل بر من نازل شد و گفت فاصله میان دو کوهی که در دو طرف مدینه است، حدّ سفر خواهد بود و بعد از اندازه‌گیری 4 فرسخ بوده است؛ بنابراین معیار حکم مسافر، یک روز مسافرت نیست بلکه طی مسافت شرعی است که نسبت به امروز هم تغییر نکرده است.

براى محاسبه مسافت هشت فرسخ بايد فاصله‌ی بین دو شهر یعنى آخرین خانه مبدأ حرکت و اولین خانه مقصد را حساب کرد.

مقدار مسافت را از راه‌های مختلف می‌توان دريافت نخست اين‏كه خودش اندازه‌گیری كرده و يقين حاصل كند، دوم اين‏كه در میان مردم معروف باشد، سوم اين‏كه شخص مورد اعتمادى خبر دهد.

کارخانه‌ها و مغازه¬های بین راه جزء شهر نیستند و آخرین خانه‌های شهر، حدّ نهایت محسوب می‌شود.

اگر شك دارد سفر او هشت فرسخ است يا نه نبايد نماز را شكسته بخواند، ولى در صورت شك بايد از كسانى كه به آن راه آشنا هستند تحقيق كند، مگر اين‏كه مشقّت زيادى داشته باشد.

هر فرسخ سه میل است و هر میل چهار ذراع متوسط است که با آزمایش و تجربه‌ای که ما داشتیم با واحد کیلومتر حدود 43 کیلومتر می‌شود.

كسى كه شغلش رانندگى داخل شهر است اگر اتفاقاً به سفر خارج از شهر برود و هشت فرسخ و بيشتر باشد نمازش شكسته است، امّا كسى كه هم رانندگى داخل شهر می‌کند و هم راننده بيابانى است وقتى به خارج شهر می‌رود نماز را بايد تمام بخواند.