مالک فاضل دیه و گذشت از گرفتن آن
در مواردى كه قصاص قاتل، مشروط به ردّ فاضل ديه از سوى اولياى دم است فاضل ديه به چه کسی تعلق می گیرد؟ در صورتى كه به قاتل تعلق میگیرد، آيا مىتواند از حقّ خويش گذشت كند؟آيا انگيزه قاتل در حكم فوق تأثيرى دارد؟ مثلًا اگر انگيزه قاتل محروم كردن ورثه از ديه، يا خروج از بلا تكليفى و نجات از زندان باشد، (به هنگامى كه اولياى دم به دليل اعسار، قادر به پرداخت فاضل ديه نيستند، و از طرف ديگر نه حاضر به دريافت ديه هستند، و نه قاتل را عفو مىكنند.) آيا عفو در همه موارد صحيح است؟
فاضل ديه حقّ قاتل است، و از او به ورثه مى رسد. و قاتل مى تواند از دریافت آن گذشت كند و هر گونه انگيزه در عفو تاثیری در حکم ندارد و معيار عفو است.
معنای عبارت بل الاحوط لو لم یکن الاقوی در کتاب عروه
در حاشيه عروه الوثقي ج1 فصل في غايات الوضوئات الواجبه وغيرالواجبه مساله 14في جواز كتابة المحدث آية من القرآن بإصبعه على الأرض أو غيرها إشكال (4)، و لا يبعد عدم الحرمة (5)...مكارم الشيرازي: بل الأحوط لو لم يكن الأقوى، حرمته، لأنّه يحدث تحت إصبعه الخطّ القرآني، فيمسّه:حال سؤال اين است كه منظور از عبارت معظم له چيست؟ آيا فتوا به عدم جواز است يا احتياط واجب است يا مثل نظر مرحوم فاضل لنكراني است كه احتياط واجب نزديك به فتوا است كه قابل رجوع به مرجع بعدي نيست؟
معنای این عبارت احتیاط وجوبی نزدیک به فتواست اما رجوع به مرجع دیگر مانعی ندارد.
مشاركت در پرداخت فاضل ديه براي اعدام قاتل
مشاركت در پرداخت ديه براي اعدام قاتل، براي جلوگيري از فساد چه حكمي دارد؟
درصورتی که قاتل مستحق چنین قصاصی است و نجات او ممکن است سبب مفسده ای شود کمک به پرداخت فاضل دیه به عنوان مقدمه قصاص مانعی ندارد.