مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

انجام اعمال زير در حال طواف مستحب است:1. «اَللّهُمَّ اِنّىü أَسْئَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذüي يُمْشى بِهِ عَلى ظَلَلِ الْمآءِ، كَما يُمْشى بِهِ عَلى جُدَدِ الأرْضِ، وَ اَسْئَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذüي يَهْتَزُّلَهُ عَرْشُکَ، وَاَسْئَلُکَ بِاسْمِکَ الّذي تَهْتَزُّ لَهُ اَقْدامُ مَلائِكَتِکَ، وَ اَسْئَلُکَ بِاسمِکَ الَّذüي دَعاکَ بِهِ مُوسى مِنْ جانِبِ الطُّورِ فَاسْتَجَبْتَ لَهُ، وَاَلْقَيْتَ عَلَيْهِ مَحَبَّةً مِنْکَ، وَ اَسْئَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذüي غَفَرْتَ بِهü لِمـُحَمَّدٍ صَلَّى الله عَلَيْهِ وَ آلِهِ ما تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ ما تأخر، وَ اَتْمَمْتَ عَلَيْهِ نِعْمَتَکَ، اَنْ تَفْعَلَ بىü كَذا وَكذا» و به‌جا «كذا و كذا» حاجت خود را از خداوند متعال بخواهد.2. مستحب است هنگام طواف بگويد:«اَللّهُمَّ اِنّüي اِلَيْکَ فَقْيرٌ، وَ اِنّüي خآئِفٌ مُسْتَجüيرٌ، فَلا تُغَيِّرْ جِسْمüي، وَلاتُبَدِّلْ اِسْمي».3. صلوات بر محمد و آل او بفرستد، به‌خصوص هنگامی‌که به در خانه كعبه رسيد. 4. هنگامی‌که به حجر اسماعيل رسيد، به ناودان نگاه كند و بگويد:«اَللّهُمَّ اَدْخِلْنِي الْجَنَّةَ، وَ اَجِرْنِي مِنَ النّارِ بِرَحْمَتِکَ، وَ عافِني مِنَ السُّقْمِ، وَ اَوْسِعْ عَلَىَّ مِنَ الرِّزْقِ الْحَلالِ، وَ ادْرَأَ عَنّي شَرَّ فَسَقَةِ الْجِنِّ وَالإنْسِ، وَ شَرَّ فَسَقَةِ الْعَرَبِ وَ الْعَجَمِ».5. به هنگام عبور از حجر بگويد: «يا ذَا المَنِّ وَ الطَّوْلِ، يا ذَا الْجُودِ وَ الْكَرَمِ، اِنَّ عَمَلي ضَعüيفٌ، فَضاعِفْهُ لي، وَ تَقَبَّلْهُ مِنّي، اِنَّکَ اَنْتَ السَّمüيعُ الْعَلüيمُ».6. هنگامی‌که به ركن يمانى برسد دست‌ها را بلند كند و بگويد: «يا الله يا ولی الْعافِيَةِ، وَ خالِقَ الْعافِيَةِ، وَ رازِقَ الْعافِيَةِ، وَ الْمُنْعِمَ بِالْعافِيَةِ، وَ الْمَنّانُ بِالْعافِيَةِ، وَ الْمُتَفَضِّلَ بِالْعافِيَةِ عَلَىَّ وَ عَلى جَمِيعِ خَلْقِکَ، يا رَحْمنَ الدُّنْيا وَ الآخِرَةِ وَ رَحِيمَهُما، صَلِّ عَلى محمد وَ آلِ محمد، وَ ارْزُقْنَا الْعافِيَةَ، وَ تَمامَ الْعافِيَةِ وَ شُكْرَ الْعافِيَةِ، فِي الدُّنْيا وَالآخِرَةِ، يا اَرْحَمَ الرّاحِمِينَ».7. سپس سر را به سمت كعبه كند و بگويد: «اَلْحَمْدُلِلّهِ الَّذِي شَرَّفَکِ وَ عَظَّمَکِ، وَ الْحَمْدُلِلّهِ الَّذي بَعَثَ مُحَمَّداً نَبِيّاً وَ جَعَلَ عَلِيّاً اِماماً. اَللّهُمَّ اهْدِ لَهُ خِيارَ خَلْقِکَ، وَ جَنِّبْهُ شِرارَ خَلْقِکَ».8. هنگامی‌که بين ركن يمانى و حجرالأسود رسيد، بگويد: (رَبَّنا آتِنا فِي الدُّنْيا حَسَنَةً و فِي الآخِرَةِ حَسَنَةً، وَ قِنا عَذابَ النّار).9. در شوط هفتم، وقتی‌که به مستجار رسيد، مستحب است ـ در صورت امكان ـ دودست خود را بر ديوار خانه بگشايد و شكم و صورت خود را به ديوار كعبه بچسباند و بگويد: «اَللّهُمَّ الْبَيْتُ بَيْتُکَ، وَ الْعَبْدُ عَبْدُکَ، وَ هذا مَكانُ الْعائِذِ بِکَ مِنَ النّارِ».10. سپس به گناهان خود اعتراف نموده و از خداوند عالم آمرزش بطلبد كه ان‌شاءالله تعالى مستجاب خواهد شد، بعد بگويد:«اَللّهُمَّ مِنْ قِبَلِکَ الرَّوْحُ وَ الْفَرَجُ وَ الْعافِيَةُ، اَللّهُمَّ اِنَّ عَمَلِي ضَعِيفٌ فَضاعِفْهُ لِي، وَ اغْفِرْ لِي مَااطَّلَعْتَ عَلَيْهِ مِنّي وَ خَفِىَ عَلى خَلْقِکَ، اَسْتَجِيرُ بِاللّهِ مِنَ النّار».11؛ و هرچه خواهد دعا كند و دست بر ركن يمانى ـ كه قبل از ركن حجرالأسود قرار دارد ـ بگذارد، سپس نزد حجرالأسود آمده و طواف خود را تمام كند و بگويد:«اَللّهُمَّ قَنِّعْني بِما رَزَقْتَني، وَ بارِکْ لي فüيما آتَيْتَني».12. براى طواف كننده مستحب است در هر شوط اركان خانه كعبه (چهارگوشه آن) و حجرالأسود را استلام نمايد؛ و در وقت استلام حجر بگويد: «أمانَتي أدَّيتُها، وَ ميüثاقي تَعاهَدْتُهُ، لِتَشْهَدَ لي بِالْـمُوافاةِ».

اخبارى که افشاى آن سبب سوءاستفاده افراد منحرف، یا آگاهى دشمن، یا ضرر و زیانى در سطح جامعه شود، یا آبروى فرد یا گروهى را به خطر می‌اندازد، یا افشاى اسرار خصوصى افراد را در پى دارد، جزء اخبار محرمانه به شمار می‌رود.

كسى كه قصد سفر مکه، يا سفر ديگرى دارد، مستحب است امور زير را انجام دهد:1. از خداوند متعال طلب خير كند.2. وصیت بنمايد.3. صدقه دهد تا به آن صدقه سلامت خود را خريدارى نمايد.4. هنگامی‌که براى مسافرت مهيّا مى‌شود، در خانه خود چهار ركعت نماز به‌جا آورد. در هر ركعت سوره حمد و توحيد (قل هو الله) را بخواند و بگوید:«اللَّهُمَّ إنّي أتَقَرَّبُ إلَيْکَ بِهِنَّ، فَاجْعَلْهُنَّ خَليفَتي في أهْلِي وَ مَالي».5. بر در خانه خود ايستاده و سه مرتبه از پيش رو و از طرف راست و طرف چپ، سوره حمد و به همين ترتيب سه مرتبه آیت‌الکرسی را بخواند، سپس بگويد:«اَللَّهُمَّ احفَظْنى وَ احْفَظْ مَا مَعِىَ، وَ سَلِّمْني وَ سَلِّم مَا مَعِىَ، وَ بَلِّغْني وَبَلِّغْ مَا مَعِىَ، بِبَلاغِکَ الحَسَنِ الجَميلِ».

مكروهات احرام چند چيز است:1. احرام در احرامى مشكى و احتياط ترك آن است و بهتر احرام در جامه سفيد است.2. خوابيدن محرم در رختخواب و بالش زردرنگ.3. احرام بستن در جامه چركين و اگر لباس احرام كثيف شود بهتر است مكلّف مادام كه در حال احرام است آن را نشويد؛ ولى مى‌تواند تبديل كند.4. احرام بستن در جامه راه‌راه.5. استعمال حنا پيش از احرام، درصورتی‌که اثر آن تا حال احرام باقى بماند و فرقى ميان حنا و رنگ‌های امروزى نيست.6. بهتر است محرم كيسه و مانند آن بر بدن نكشد.7. لبّيك گفتن در جواب كسى كه او را صدا مى‌كند، بلكه احتياط ترك آن است.

كارهايى كه صورت نماز را به هم می‌زند مانند كف زدن و به هوا پريدن و مانند آن، خواه از روى عمد باشد يا از روى فراموشى باعث باطل شدن نماز است، امّا كارهايى كه صورت نماز را به هم نمی‌زند اشكالى ندارد مانند اشاره كردن به دست.

هر کاری كه خضوع و خشوع نمازگزار را از بين ببرد مكروه است، ازجمله:1 نگاه كردن به چپ و راست (البته اگر صورت را زياد برگرداند نماز اشكال دارد)2 بازى كردن با موی سروصورت و با دست خود و داخل كردن انگشت‌ها در يكديگر3 انداختن آب دهان4 نگاه كردن به خط انگشتر5 سکوت کردن براى شنیدن حرف کسى در هنگام خواندن حمد و سوره و ذکر.6 نمازخواندن، در موقع خواب‌آلودگی7 نمازخواندن درحالی‌که نياز به دفع بول و غائط دارد.8 نمازخواندن درحالی‌که لباس تنگ در تن كرده است.9 برهم گذاشتن چشم‌ها

خوب است به رجاء مطلوبیت، امام و خطیب جمعه در زمستان و تابستان، عمامه داشته باشد وردایی بپوشد و خود را بیاراید، تمیزترین لباس‌های خود را بپوشد و بوى خوش به کاربرد، به‌طوری‌که باوقار و سکینه باشد. قبل از خطابه، هنگامی‌که مؤذّن اذان می‌گوید، او بر منبر نشسته باشد تا اذان به پایان برسد و خطبه را آغاز کند. هنگام صعود بر منبر خطابه، روبه روى مردم بایستد و سلام کند و مردم نیز با چهره‌های خود از او استقبال کنند و به چیزى از قبیل اسلحه یا عصا تکیه کند.شایسته است امام‌جمعه، خطیب و بلیغ باشد و به‌تناسب اوضاع زمان و مکان سخن گوید و عبارات فصیح و روان به کاربرد. به حوادثى که در سراسر جهان براى مسلمین می‌گذرد، بخصوص حوادث منطقه خود، آشنا باشد. مصالح اسلام و مسلمین را تشخیص دهد، چنان شجاع باشد که درراه خدا از ملامت و نکوهش احدى بیم به خود راه ندهد. در اظهار حق و ابطال باطل برحسب شرایط زمان و مکان صراحت داشته باشد. امورى از قبیل مواظبت در اوقات نماز و عمل به روش صلحا و اولیاى خدا را که موجب تأثیر کلام او در مردم است، رعایت کند. اعمال او با مواعظ و وعده و وعیدهایش تطبیق نماید. ازآنچه که موجب وهن او و کلامش می‌شود، حتّى از قبیل پرگویى، شوخى و بیهوده‌گویی بپرهیزد؛ و همه این امور را تنها براى خداوند رعایت کند و هدفش اعراض از دنیاپرستى و ریاست‌طلبی که سرسلسله همه گناهان است، باشد.

شايسته است كه بدن در موقع گفتن اقامه آرام باشد و اقامه را از اذان آهسته‌تر بگويد و فاصله جمله‌ها را كمتر كند و میان اذان و اقامه يك گام بردارد، يا كمى بنشيند، يا سجده كند، يا دعا نمايد، يا دو ركعت نماز به‌جا آورد.

جايز نيست انسان در مرگ كسى صورت و بدن خود را بخراشد و به خود لطمه بزند و پاره کردن يقه در مرگ غير پدر و برادر نيز، جايز نيست

مستحب است فروشنده ميان مشتری‌ها در قيمت جنس فرق نگذارد و سخت‏گيرى نكند، قسم نخورد و اگر مشترى پشيمان شده و از او تقاضاى فسخ معامله را كند بپذيرد.

با توجه به این که دیه را گرفته اند و گفتن واقعیت ممکن است مفسده ایجاد کند وظیفه شما توبه کردن و جبران با اعمال نیک آینده، است.‌

باید درباره صاحب آن تحقیق کنید و اگر پیدا نکردید معادل آن را از طرف صاحبش به نیازمندان صدقه دهید.

بانيان محترم مساجد بايد بدانند هنگامى كه مسجد را ساختند و وقف شد همه مردم مى‌توانند از آن استفاده كنند و نياز به رضايت بانيان محترم ندارند. امام مسجد را نيز مردم نمازگزار انتخاب مى‌كنند. البتّه اگر مسجد موقوفاتى داشته باشد و بانى به هنگام وقف خودش را متولّى قرار داده باشد مى‌تواند درباره آن موقوفات به نفع مسجد تصميم بگيرد و اگر خود را متولّى قرار نداده، حاكم شرع براى آن موقوفات متولّى تعيين مى‌كند؛ ولى متولّى نبايد نسبت به خود مسجد كه چه كسانى در آن نماز بخوانند يا نخوانند تصميم بگيرد.

درصورتی‌که دليل قاطعى بر اين امر نداشته باشند، كه آن منطقه جزء حريم زمين مشترك است، ادّعاى آن‌ها پذيرفته نيست.

باید طبق عرف محل عمل نمایند.