تکلیف انسان در صورت تعدد مسجد جامع در شهر
اگر در شهرى مسجد جامع متعدّد باشد تكليف چيست؟
در تمام مساجد جامع شهر مى توان اعتكاف كرد.
عدم کفایت صرف نام مسجد جامع برای برگزاری اعتکاف
معمولا در هر شهرى مسجدى بنام «مسجد جامع» وجود دارد كه در گذشته از نقاط مختلف شهر براى نماز جماعت و جمعه در آن شركت مى كردند. امّا اكنون اختصاص به نمازگزاران همان محل پيدا كرده است. آيا به صرف اينكه اسم چنين مساجدى «مسجد جامع» است مى توان در آن اعتكاف كرد؟
چنانچه در حال حاضر نیز حداقل یک وعده نماز جماعت در آن مسجد به طور مرتب اقامه گردد، اعتکاف در آن صحیح می باشد.
حکم اعتکاف در شهر دیگر
آيا انسان مى تواند در شهر ديگرى معتكف شود، يا حتماً بايد در شهر خودش باشد؟
در صورتى كه حكم مسافر نداشته باشد، و در مسجد جامع باشد مانعى ندارد.
حکم اعتکاف در صورت غصبی بودن آجر و خاک مسجد
اگر آجر و خاک مسجد غصبی باشد اعتکاف چه حکمی دارد؟
اگر آجر و خاك مسجد غصبى باشد، اعتكاف روى آن اشكال دارد.
حکم گذاشتن نشانه برای مکان خاصی از مسجد برای معتکف
آيا گذاشتن وسائل، يا نام نويسى، و امثال آن موجب حقّى براى صاحبان آن نسبت به محلى از مسجد مى شود؟
هر گاه صدق كند كه آنجا را اشغال و ذخيره كرده، براى ديگران اشکال دارد.
حکم بطلان اعتکاف به سبب غصب مکان معتکف دیگر
آيا محلّي را که ديگران براي اعتکاف اختصاص داده اند را مي تواند تصرف کرد؟
اين مسأله مشمول قاعدة سبق مي شود (من سبق الی ما لم يسبق اليه أحد فهو أحق به) و اگر فرد اوّل به موقع براي اعتکاف بازگردد نمي توان محل او را تصرف کرد و در این صورت اعتکاف متصرف شرعاً اشکال دارد. مگر اينکه اعتکاف شروع شود و او حاضر نگردد.
عدم تفاوت حکم مسجد جامع برای زن و مرد برای اعتکاف
آیا زنان نیز باید همانند مردان در مسجد جامع معتکف شوند؟
در اينكه اعتكاف بايد در مسجد جامع باشد، تفاوتى بين زن و مرد نيست. بنابراين، زنان هم بايد در مسجد جامع معتكف شوند و نمى توانند در مكانى كه در داخل خانه براى نماز اختصاص داده اند، يا در مسجدى كه نماز جماعت مرتّبى ندارد، معتكف شوند.
حکم اعتکاف در صورت آگاهی از مسجد نبودن محل معتکف
اگر معتکف متوجه شود که مکان اعتکاف او مسجد نیست اعتکاف او چه حکمی دارد؟
هرگاه در مكانى به اعتقاد اينكه مسجد، يا مسجد جامع است معتكف شد، سپس معلوم شود كه مسجد نيست، يا مسجد جامع نيست، اعتكافش باطل است.
حکم اعتکاف در مکان مشکوک به حکم مسجد
اگر شخصی شک کند که مکانی مسجد می باشد آیا می تواند در آن جا معتکف شود؟
هرگاه شك كند كه فلان قسمت مسجد، حكم مسجد دارد، يا از ملحقات و املاك مسجد است، حكم مسجد بر آن جارى نمى شود؛ مگر اينكه ظاهر حال آن باشد كه جزء مسجد است. بنابراين در حياط مسجدى كه معلوم نيست صيغه وقف مسجد بر آن خوانده شده يا نه، نمى توان اعتكاف كرد.
عدم لزوم تعیّن مکان خاصی از مسجد در طول اعتکاف
اگر معتکف مکان خاصی از مسجد را تعیین کند، تغییر مکان برای او اشکال دارد؟
هرگاه مكان خاصّى از مسجد را به عنوان محلّ اعتكافش تعيين كند، متعيّن نمى شود و چنين قصدى بى اثر است. يعنى لازم نيست در طول اعتكاف فقط در همان مكان باشد.
حکم اعتکاف در پشت بام مسجد جامع
اعتکاف در پشت بام، زیرزمین و محراب مسجد جامع چه حکمی دارد؟
پشت بام، زيرزمين و محراب مسجد جزء مسجد محسوب مى شود; مگر اينكه يقين داشته باشيم واقف آنها را جزء مسجد قرار نداده است.
حکم اعتکاف در صورت عدم ادامه اقامت در مسجد جامع
اگر شخصی در مسجدی معتکف شود ولی به دلایلی ادامه ی اعتکاف در آن مسجد جامع میسر نباشد اعتکاف او چه حکمی دارد؟
هرگاه در مسجدى معتكف شود، سپس مانعى پيش آيد كه ادامه اعتكاف در آن مسجد ممكن نباشد (مثل اينكه مسجد خراب شود، يا امنيّت خود را از دست بدهد، يا امكانات لازم در آن مسجد فراهم نگردد و مانند آن) اعتكافش باطل نمى شود، بلكه آن را در مسجد جامع ديگرى ادامه مى دهد.
جواز اعتکاف در دو مسجد جامع متصل
آیا اعتکاف باید فقط در یک مسجد جامع صورت پذیرد؟
لازم نيست اعتكاف در يك مسجد جامع انجام شود، بلكه مى توان در دو مسجد متّصل به هم نيز معتكف شد، مثلا يك روز را در مسجد اوّل و دو روز آخر را در مسجد دوم به سر برد.

