مؤجّل بودن مهریه‌ای که زوج توان پرداخت آن را ندارد
شخصى ازدواج می‌کند و در حین اجراى عقد عالماً و عامداً مهریّه‌ای معیّن می‌کنند که زوج فعلاً توانایى پرداخت آن را به‌هیچ‌وجه ندارد و ممکن است مدّت طولانى هم نتواند آن را بپردازد. عرفاً هم این‌گونه مهریه‌ها را در ذمّه زوج نسیه حساب می‌کنند و زوجه هم در موقع اجراى عقد قصد مطالبه ندارد. آیا این‌گونه مهریه‌ها در شرع مقدّس حال است، یا مؤجّل؟
در فرض سؤال این‌گونه مهریه‌ها مؤجّل است.
ترک معالجه بیماران سرطانی
شخصى از یک بيمارى لاعلاج مانند سرطان رنج می‌برد و پزشکان هم از معالجه وى نااميد شده‌اند، حال اگر پزشكى از روى ترحّم و دلسوزى از معالجه وى كه منتهى به ادامه زندگى شخص بيمار در مدّت كوتاهى می‌شود خوددارى نمايد و بيمار زودتر بميرد، آيا ازنظر فقهى چنين كارى جرم است؟ لطفاً به دليل آن اجمالاً اشاره‌کنید.
قتل انسان مطلقاً جايز نيست، حتى از روى ترحّم و حتّى با اجازه خود مريض. دليل اصلى اين مسئله اطلاقات ادلّه حرمت قتل از آيات و روايات است و همچنين ادلّه وجوب حفظ نفس؛ و ممكن است فلسفه آن اين باشد كه چنين اجازه‌ای سبب سوءاستفاده‌های فراوان می‌شود و قتل از روى ترحّم به بهانه‌های واهى صورت می‌گیرد، يا افرادى به‌قصد انتحار و خودكشى از اين راه وارد می‌گردند. به‌علاوه مسائل پزشكى غالباً يقين آور نيست و ای‌بسا افرادى كه از حيات آنها مأيوس بوده‌اند و به‌طور عجيبى از مرگ رهايى یافته‌اند.
مصرف جوی پخته‌شده
شخصى از ناراحتى گوارشى و فقر آهن رنج می‌برد. اهل‌فن، مصرف جو را به‌صورت پخته براى او تجويز کرده‌اند. او جو را به سه صورت می‌تواند مصرف كند:1. همراه با غذاهاى ديگر، مثل ريختن در سوپ.2. پختن آن به‌تنهایی، كه در اين روش مقدارى آب در ظرف همراه جو می‌ماند.3. پختن جوى كه جوانه‌زده است، بدین‌صورت كه جو را به‌صورت خيس در لاى دستمال می‌گذاریم تا جوانه بزند و بعد آن را می‌پزیم در اين روش هم مقدارى آب همراه جو می‌ماند. يادآورى می‌شود كه جذب آهن در اين روش بيشتر و تأثيربخشى آن در بهبود ناراحتى گوارشى افزون‌تر است.آيا آب همراه جو در روش دوّم و سوّم، خاصيت آبجو را دارد و يا می‌توان آن را مصرف كرد؟ آيا روش اوّل، روش درستى است؟
مصرف جو و آبى كه در آن است در هر سه صورت بالا جايز است، به‌شرط اینکه مدّت زيادى در آن نماند.
مصرف جوی پخته‌شده
شخصى از ناراحتى گوارشى و فقر آهن رنج می‌برد. اهل‌فن، مصرف جو را به‌صورت پخته براى او تجويز کرده‌اند. او جو را به سه صورت می‌تواند مصرف كند:1. همراه با غذاهاى ديگر، مثل ريختن در سوپ.2. پختن آن به‌تنهایی، كه در اين روش مقدارى آب در ظرف همراه جو می‌ماند.3. پختن جوى كه جوانه‌زده است، بدین‌صورت كه جو را به‌صورت خيس در لاى دستمال می‌گذاریم تا جوانه بزند و بعد آن را می‌پزیم در اين روش هم مقدارى آب همراه جو می‌ماند. يادآورى می‌شود كه جذب آهن در اين روش بيشتر و تأثيربخشى آن در بهبود ناراحتى گوارشى افزون‌تر است.آيا آب همراه جو در روش دوّم و سوّم، خاصيت آبجو را دارد و يا می‌توان آن را مصرف كرد؟ آيا روش اوّل، روش درستى است؟
مصرف جو و آبى كه در آن است در هر سه صورت بالا جايز است، به‌شرط اینکه مدّت زيادى در آن نماند.
مراتب بقاء بر میت
شخصى از مرجعى تقلید می‌کرده است، پس از فوت او با اجازه مرجع دوّم زنده به تقلید مرجع اوّل باقی‌مانده است، سپس مرجع دوّم از دنیا رفته است و اکنون از مرجع سوّم که زنده است تقلید می‌کند، اکنون آیا با اجازه مرجع زنده باید بر تقلید از مرجع اوّل باقى بماند یا مرجع دوّم؟
به تقلید مرجع اوّل باقى بماند.
مراتب بقاء بر میت
شخصى از مرجعى تقلید می‌کرده است، پس از فوت او با اجازه مرجع دوّم زنده به تقلید مرجع اوّل باقی‌مانده است، سپس مرجع دوّم از دنیا رفته است و اکنون از مرجع سوّم که زنده است تقلید می‌کند، اکنون آیا با اجازه مرجع زنده باید بر تقلید از مرجع اوّل باقى بماند یا مرجع دوّم؟
به تقلید مرجع اوّل باقى بماند.
مانع نبودن وصیت میت نسبت به برخی وراث از سهم بردن آنان از ماترک
شخصى از محل ثلث اموال خويش براى برخى از ورثه‌اش وصیت كرده است، آيا اين وصیت مانع از سهم‌الارث آنها می‌شود؟
وصیت ميّت در ثلث اموالش براى برخى از ورثه، مانع سهم‌الارث آنها نمى‌شود؛ مگر اینکه آن را مشروط به عدم اخذ سهم‌الارث كرده باشد و موصی‌له پذيرفته باشد.
هبه به فرزند غائب
شخصى از مال منقول خود به پسرش که غائب بوده هبه کرده و شخصى را وکیل کرده که از جانب پسرش قبض کند و او قبض کرده است، آیا این هبه نافذ است چون واهب قبل از برگشت فرزندش از دنیا رفته است (لازم به توضیح است که این وکالت با اجازه حاکم شرع بوده است)؟
اگر فرزند غایب به حدّ بلوغ رسیده، وکالت مزبور مفید نیست و اگر نابالغ بوده کافى است بلکه احتیاج به وکالت ندارد.
حکم شراکت در صورت جهل به فعالیت شرکت
شخصى از شرکت‌های متفرقه سهامى خریدارى می‌کند. شرکت طبق قرارداد و زیر نظر قانون تجارت عمل می‌کند ولى شرکا و اصل عمل شرکت و نوع آن نامعلوم است، آیا این مقدار جهل، به شرکت ضررى نمی‌زند؟
اگر اطّلاع کافى از کار شرکت ندارد خرید سهام اشکال دارد مگر اینکه وکالت مطلقه‌ای به مسئول آن شرکت بدهد که براى او سهامى را خریدارى کند.
نحوه تقسیم ارث بین نوه‌ها
شخصى از دنيا رفته و در هنگام فوت هيچ فرزندى نداشته است-وراث او چند نوه پسر هستند كه از دو پسرى كه قبل از او فوت کرده‌اند داشته است آيا مال او ابتدا بايد نصف شده و هر نيمه بين فرزندان هر يك از پسرانش تقسيم شود يا اينكه مالش بدون تنصيف بين نوه‌هايش تقسيم می‌شود؟ يعنى اگر ميت از يك پسرش فقط يك نوه و از پسر ديگرش چهار نوه داشته باش- با فرض اينكه هر پنج نوه پسر باشند - نوه اول یک‌پنجم ارث می‌برد؟ يا اينكه نصف ارث مال اوست؟
هرکس سهم پدر خود را می‌برد یعنی اگر میت دو پسر داشته مال نصف می‌شود و سهم هریک بین فرزندانشان به‌صورت دو سهم پسر و یک سهم دختر تقسیم می‌شود.
محرمیت شیر خوار با فرزندان مادر رضاعی از شوهر دیگر
شخصى از خانمى بر اساس شرایطى که در رساله هاى عملیّه بیان شده، شیر خورده است، این زن پس از فوت همسرش، شوهر دیگرى انتخاب نموده، و از هر دو شوهر داراى فرزندانى است:لطفاً در این مورد به دو سؤال زیر پاسخ فرمایید: الف) آیا فرزندانى که این خانم از هر دو شوهر دارد بر آن شخص (شیر خوار) محرم هستند؟ ب) آیا فرزندانى که آن زن از شوهر دوّم دارد، مى توانند با فرزندان این شخص (شیر خوار) که از خانم مذکور شیر خورده، ازدواج نمایند؟
الف) فرزندانى که این خانم از هر دو شوهر دارد بر آن شخص (شیر خوار) محرمند. ب) فرزندانى که آن زن از شوهر دوّم دارد، نمى توانند با فرزندان این شخص که از خانم مذکور شیر خورده، ازدواج کنند.
محرمیت مرتضع با فرزندان مرضعه از شوهر دیگر
شخصى از خانمى، طبق شرایطى که در رساله‌های علمیّه بیان‌شده، شیر خورده است. این زن پس از فوت همسرش، شوهر دیگرى انتخاب نموده و از هر دو شوهرداراى فرزندانى است. لطفاً در این مورد به دو سؤال زیر پاسخ فرمایید: الف) آیا فرزندانى که این خانم از هر دو شوهرداری بر آن شخص محرم هستند؟ب) آیا فرزندانى که از شوهر دوّم دارد، می‌توانند با فرزندان این شخص که از خانم مذکور شیر خورده، ازدواج نمایند؟
الف) آرى محرمند.ب) نمی‌توانند ازدواج کنند.
