جبران وقفه در عمل به وصیت
شخصی وصیت کرده است هر پنجشنبه، یک روضه بخوانند، حدوداً یک سال به این وصیت عمل نشده است. تکلیف چیست؟
هم‌زمان در مساجد دیگر هم روضه بگیرید تا جبران سال گذشته نیز بشود.
مدت‌زمان عمل به وصیت انجام عبادات از درآمد ماترک
فردی وصیت کرده تا از محل درآمد قطعه زمینی، برایش نماز و روزه بجا آورند. اکنون‌که مطابق وصیت او عمل شده و قضای عباداتش بجا آورده شده است، تکلیف ورثه در خصوص آن زمین چیست؟ آیا بعد از اتمام نمازهای قضا باید نمازهایی به نیت مستحب بخوانند یا بازهم نمازهای قضا را احتیاطاً اعاده کنند (این کار نوعی حبس مال است)؟
به‌اندازه‌ای که یقین کنند نائب یا نائبان به‌اندازه تمام عمر او نماز صحیح خوانده‌اند باید عمل شود و بعدازآن لازم نیست.
تکلیف وصی اگر مبلغ وصیت شده برای حج کافی نباشد
چنانچه زنی بعد از مرگ همسرش برای شوهرمرده خود حج تمتع وصیت زبانی کند و مبلغی برای این وصیت کنار بگذارد که در حال حاضر این مبلغ مکفی برای حج نمی‌باشد و زن نیز بعد از وصیت فوت کند، تکلیف چیست؟
اگر امکان دارد شخصی را نایب بگیرند تا با این پول حج میقاتی به نیابت از وی بجا بیاورد و اگر امکان ندارد مبلغ به ورثه برمی‌گردد.
مخالفت ولی میت با اهدای اعضای میت
اگر شخصى وصیت كند بعد از وفاتش، اعضايش را به ديگران پيوند بزنند، اما ولی وى نسبت به اين كار ناراضى باشد، آيا مجازيم اين كار را بدون اجازه ولى انجام دهيم؟
اگر موجب نجات جان مسلمانى از مرگ يا بيمارى مهمی گردد و یا درصورتی‌که آن اعضا براى نجات جان بيماران لازم باشد برداشتن آن جايز است، همچنين اگر براى نجات عضو مهمی مانند چشم لازم باشد و اجازه و رضایت ولى یا ورثه شرط نيست.
عمل به وصیت فردی که ماترکی ندارد
پدرم وصیت نموده كه به‌جای او حج بروم، درصورتی‌که چيزى به ارث نگذاشته است، آيا عمل به اين وصیت واجب است؟ آيا مىتوانم براى خودم به مکه بروم و كسى را اجير كنم تا از طرف پدر حج بجا آورد؟ آيا قربانى براى او و خودم هر دو واجب است؟
اگر مالى از خود نگذاشته، بر شما واجب نيست براى او حج بجا آوريد و اگر خودتان مايل باشيد، مىتوانيد كسى را در آنجا نايب بگيريد كه براى او حج بجا آورد و هرکدام بايد يك قربانى ذبح كنيد.
فوت موصی‌له قبل از قبول یا رد وصیت
اگر كسى وصیت كند چيزى به شخصى بدهند و آن شخص قبل از آن‌که قبول يا رد كند از دنيا برود حکم چیست؟
هرگاه كسى وصیت كند چيزى به شخصى بدهند و آن شخص قبل از آن‌که قبول يا رد كند از دنیا رود، ورثه او مىتوانند آن وصیت را قبول كنند، خواه قبل از وصیت‌کننده از دنيا رفته باشد و يا بعد از او و اين در صورتى است كه وصیت‌کننده از وصیت خود برنگردد.
وصیت به منافع و تکلیف وصی در تحصیل و افزایش منافع
شخصى نصف باغ انگور خود را به‌عنوان ثلث قرارداده و در وصیت‌نامه‌اش سفارش کرده که بعد از کم کردن مخارج باغ، وصى مابقی محصول و سود آن را از طرف موصى احسان نماید، اکنون بعد از گذشت مدت‌زمانى، درآمد و منافع باغ مخارج خودش را کفایت نمی‌کند یعنى مخارج کارگر بیشتر از درآمد باغ می‌باشد، آیا کسى که مسؤولیت این باغ را دارد، می‌تواند آن را به‌طور اقساطى، یا به‌صورت نقدى بفروشد و پول باغ را در حقّ او احسان کند؟
باید آن را بفروشد و در جاى دیگرى ملکى، هرچند کوچک که منافعى داشته باشد، تهیّه و وقف نماید و منافع آن را در موارد وصیت مصرف کند.
تعیین وصی بدون وصیت به ثلث مال
اگر میّت تعیین وصى نموده، اما وصیت به ثلث ننموده باشد، آیا لازم است ثلث او را در کارهاى خیر مصرف کنند؟
تعیین وصى مفهومش تعیین ثلث نیست، مگر این‌که در بعضى از مناطق، تعیین وصى به معناى وصیت به ثلث باشد در این صورت باید به آن عمل کرد.
گم‌شدن وصیت‌نامه در دست وصی
دو سال پیش پدرم هنگام سفر به کربلا وصیت‌نامه‌ای به من سپرد و خدا رو شکر مشکلی پیش نیامد و برگشت، الآن من یادم نیست که کجا پنهانش کردم، آیا الآن آن وصیت‌نامه ارزش دارد؟
باید سعی کنید آن را پیدا کنید، اگر پیدا نشد به اطلاع پدر برسانید تا وصیت‌نامه جدیدی بنویسد.
فاسق شدن وصی
کسی در قيد حيات به فرد ب وصيت كرد كه بعد از مرگ من از ثلث اموالم از جانب من به حج برو و ایشان هم قبول كردند، درصورتی‌که آن زمان فرد ب انسانى خوب و بادیانت بوده، ولى هم‌اکنون منحرف‌شده است و اهل اعتياد و شرب خمر شده و صلاحيت انجام اين وصيت را ندارد حال بفرماييد كه هم‌اکنون بايد وراث چه كنند؟ لازم به ذكراست كه فرد ب می‌گوید كه شما چه‌کار به اعتياد و شرب خمر من داريد؟ من حاضرم به نيابت از میت به حج بروم و وصيتش را انجام دهم؟
درصورتی‌که مطمئن باشید حج را به‌صورت صحیح انجام می‌دهد مطابق وصیت عمل کنید ولی مسئله امربه‌معروف و نهی از منکر را با زبان خوب در مورد او ترک نکنید انشاء الله شاید همین مسئله سبب اصلاح وی شود.
پرداخت نکردن اجرت اجیر از سوی وصی
اگر میّت وصی را ملتزم به یک ختم قرآن نموده باشد و او کسى را جهت تلاوت اجیر نماید و اجیر، قرآن را ختم نماید ولى وصی از پرداخت اجرت خوددارى نماید، آیا به وصیت میّت عمل شده و در صورت نپرداختن اجرت ثوابى به میّت می‌رسد؟
وصیت عمل شده و ثواب به میّت می رسد ولى وصی بدهکار و مشغول الذّمّه است.
رد وصایت در زمان حیات وصیت‌کننده و قبول آن بعد از فوت او
شخصى وصیتنامهاى را تنظيم كرده و «زيد» را به‌عنوان وصى تعيين مىنمايد، اما زمانى كه وصیت‌نامه را به «زيد» ارائه مىدهد او وصايت را قبول نمىكند ولى صاحب وصیت، وصیت‌نامه را پيش او گذاشته و مىرود و اتفاقاً در مسير تصادف كرده و از دنيا مىرود. بعدازآن «زيد» وصیت‌نامه را امضا كرده و قبول وصايت مىكند آيا صحيح است؟
مشكل است چون در حيات موصى او وصايت را قبول نكرده و آن را نفى كرده است حال كه بعد از فوت آن را قبول كرده، مشكل است، اگر زيد اطلاع نمى داشت و نفى نمى كرد مى توانست بعد از فوت قبول كند بلكه بايد بپذيرد اما حالا كه در حيات نفى كرده بعد از فوت نمى تواند آن را قبول كند.
اجازه ولی در وصی قراردادن غیر او
اگر ميّت براى كارهاى خود، شخص ديگرى غير از ولی را معيّن كند آیا نیاز به اجازه ولی می‌باشد
هرگاه ميّت براى كارهاى خود، شخص ديگرى غير از ولی را معيّن كند، مثلاً وصیت كند فلان شخص بر من نماز بخواند، واجب است به آن عمل شود و احتياط مستحب آن است كه از ولی هم اجازه بگيرد.
معین کردن فردی غير از ولی به‌عنوان وصی
اگر ميّت براى كارهاى خود، شخص ديگرى غير از ولی را معيّن كند آیا قبول آن فرد لازم می‌باشد
هرگاه ميّت براى كارهاى خود، شخص ديگرى غير از ولی را معيّن كند، مثلاً وصیت كند فلان شخص بر من نماز بخواند، واجب است به آن عمل شود امّا كسى كه ميّت، او را براى انجام اين كارها معيّن كرده واجب نيست اين وصیت را قبول كند، اگرچه قبول بهتر است و اگر قبول كرد بايد به آن عمل كند.
