تعریف وحکم انتقال مسأله 223ـ اگر خون بدن انسان يا حيوانى که خون جهنده دارد به بدن حيوانى که خون جهنده ندارد منتقل گردد و خون آن حيوان حساب شود پاک است و آن را «انتقال» گويند بنابراين، خون پشه که جزء بدن اوست پاک است، هر چند در اصل آن را از انسان گرفته، ولى خونى که زالو از انسان مى مکد پاک نيست، چون جزء بدن او محسوب نمى شود. دستهها: انقلاب
کشمش و خرماي جوشيده شده در غذا مسأله 218ـ هرگاه مويز و کشمش را در غذا بريزند و بجوشد، به طوري که آب به داخل آن نفوذ کند و آب داخلش نيز بجوشد حرام مي شود اما نجس نيست و مي توان آنها را جدا کرد و غذا را خورد. ولي در حال سرخ کردن و دم کردن در برنج و امثال آن مانعي ندارد. و در مورد خرمان نيز اگر آب آن در غذا وارد شود و بجوشد و مستهلک شود مانعي ندارد. ولي اگر مقدار آن بقدري باشد که بجوشد ولي مستهلک نشود نمي توان آن را خورد. دستهها: انقلاب
مال غصب شده از ديوانه و صغير مسأله 2181ـ هرگاه مالى را از بچّه يا ديوانه اى غصب کند، بايد آن را به ولىّ او بازگرداند و اگر به دست آن بچّه يا ديوانه دهد و از بين برود ضامن است. دستهها: صاحب حق مطالبه مال غصبی
تهيّه سرکه از أنگورى که با چوب باشد مسأله 217ـ اگر انگور را با چوبهايش سرکه بريزند و معمولاً قبل از سرکه شدن شراب مى شود، بعد از آن مبدّل به سرکه مى گردد پاک است، امّا اگر خيار و بادنجان و مانند آنها، در آن بريزند احتياط واجب، اجتناب است. دستهها: انقلاب
اگر مال الرهن غصب شود چه کسى حق مطالبه دارد؟ مسأله 2178ـ مالى را که نزد کسى رهن (گرو) گذاشته اند اگر ديگرى غصب کند، صاحب مال و طلبکار هر کدام مى توانند آن را از او مطالبه کنند و اگر از بين برود و عوض آن را بگيرند، آن عوض به جاى آن مال رهن خواهد بود. دستهها: صاحب حق مطالبه مال غصبی
استحباب تعجيل در ازدواج فرزندان بعد از بلوغ مسأله 2104ـ مستحبّ است در شوهر دادن دخترى که به حدّ بلوغ رسيده تعجيل کنند، همچنين درمورد زن دادن به پسرانى که نياز به همسر دارند. دستهها: کلیات ازدواج
اظهار نظر غير فقيه در مسائل فقهى مسأله 20ـ فتوا دادن و اظهار نظر کردن در مسائل شرعى براى کسى که مجتهد نيست (يعنى قادر به استنباط احکام از مدارک و دلايل آن نمى باشد) حرام است و هرگاه بدون اطّلاع اظهار نظر کند، مسؤول اعمال تمام کسانى است که به گفته او عمل مى کنند. دستهها: کلیات تقلید
تقليد مجاز و غير مجاز مسأله 1ـ هيچ مسلمانى نمى تواند در اصول دين تقليد نمايد، بلكه بايد آنها را از روى دليل ـ به فراخور حال خويش ـ بداند ولى در فروع دين يعنى احكام و دستورات عملى، اگر مجتهد باشد (يعنى بتواند احكام الهى را از روى دليل به دست آورد) به عقيده خود عمل مى كند و اگر مجتهد نباشد بايد از مجتهدى تقليد كند، همان گونه كه مردم در تمام امورى كه تخصّص و اطّلاع ندارند، به اهل اطّلاع مراجعه مى كنند و از آنها پيروى مى نمايند.و نيز مى تواند عمل به احتياط كند، يعنى در اعمال خود طورى رفتار نمايد كه يقين كند تكليف خود را انجام داده است، مثلاً اگر بعضى از مجتهدين كارى را حرام و بعضى مباح مى دانند آن را ترك كند و يا اگر بعضى، آن را مستحب و بعضى واجب مى دانند آن را حتماً به جا آورد، ولى چون عمل به احتياط مشكل است و احتياج به اطّلاعات نسبتاً وسيعى از مسائل فقهى دارد، راه براى توده مردم غالباً همان مراجعه به مجتهدين و تقليد از آنهااست. دستهها: تقلید صحیح و غیر صحیح
تقليد از چند مرجع مسأله 19ـ هرگاه دو مجتهد مساوى باشند، مى توان بعضى از مسائل را از يكى و بعضى را از ديگرى تقليد كرد؛ ولی هرگاه در مسأله¬ای به فتوای یکی عمل کرد، عمل به فتوای دیگری در آن مسأله، جایز نیست. دستهها: تقلید از چند مرجع
لزوم یقین به بلوغ مسأله 1910ـ درشت شدن صدا و روييدن موى درشت در صورت و پشت لب و مانند آن، دليل بر بلوغ نيست، مگر اين که از اين راه يقين به بالغ شدن حاصل شود. دستهها: بلوغ
نشانه های بلوغ مسأله 1909ـ بچّه نابالغ حقّ تصرّف در مال خود را ندارد و نشانه¬ی بلوغ يكى از سه چيز است: «اوّل» پانزده سال قمرى تمام در مرد و نه سال قمرى تمام در زن «دوم» بيرون آمدن منى «سوم» روييدن موى درشت بالاى عورت.. دختران با تمام شدن نُه سال قمری بالغ می شوند، ولی چنانچه قادر بر انجام برخی از تکالیف مثل روزه نباشند، انجام آن برای آنها واجب نیست. و اگر تا ماه رمضان سال بعد قادر بر قضای آن هم نباشند، قضا ندارد، ولی برای هر روز باید فقیری را سیر کنند. و در مورد ازدواج احتیاج به رشد جسمانی هم دارند. و در مورد تصرّف در اموال، رشد کافی اقتصادی نیز لازم است. دستهها: اسباب حجر
شک در نحوه تقليد مسأله 18ـ هرگاه مدّتى تقليد کرده امّا نمى داند تقليد او صحيح بوده يا نه، نسبت به اعمال گذشته اشکالى ندارد، امّا براى اعمال فعلى و آينده بايد تقليد صحيح کند. دستهها: تقلید صحیح و غیر صحیح
در چه صورت مستأجر حق اجاره دادن ندارد مسأله 1855ـ خانه يا دکّان يا چيز ديگرى را که اجاره کرده نمى تواند به ديگرى اجاره دهد، مگر اين که چنين حقّى به مستأجر داده شده باشد. دستهها: احکام مستأجر
تغيير فتوا مسأله 17ـ هرگاه فتواى مجتهد تغيير کند بايد به فتواى جديد عمل شود، امّا اعمالى را که مطابق فتواى سابق عمل کرده (مانند عبادات يا معاملاتى که انجام داده) صحيح است و اعاده لازم ندارد، همچنين اگر از مجتهدى به مجتهد ديگر عدول کند، اعاده اعمال سابق لازم نيست. دستهها: راه های دستیابی به فتوای مرجع
معاملات واجب و مستحب مسأله 1748ـ کسب و کار و تلاش براى زندگى از طريق تجارت و زراعت و صنعت و مانند آن براى کسانى که مخارج همسر و فرزند خود را ندارند واجب است، همچنين براى حفظ نظام و تأمين احتياجات جامعه اسلامى، و در غير اين صورت، مستحبّ مؤکّد است، مخصوصاً براى کمک به فقرا و يا وسعت بخشيدن به زندگى خانواده. دستهها: کلیات معاملات