ولیّ بیمار
لطفاً بفرمائید ولی بیمار به ترتیب اولویت چه کسی است؟ تا در صورت غیبت یا فوت یکی از ایشان بتوان از دیگری در مورد بیماری که خود نمیتواند جهت درمان رضایت یا برائت دهد، رضایت و برائت حاصل کرد؟
ولیّ بیمار در درجه یک خود اوست اگر هوش و حواس لازم را دارد و الا پدر یا جدّ او. در غیر این صورت باید بستگان نزدیکش از حاکم شرع در این امر اجازه بگیرند؛ و ما نسبت به بیمارانی که جنبه اورژانسی دارند و نمیتوان منتظر پیدا کردن ولیّ نشست، به طبیب معالج آنها اجازه میدهیم که خدمات لازم پزشکی را دربارهی آنها بهدقت انجام دهد.
معیار شناختن در احکامی مانند نگاه و غیبت
شناختن افراد در چند حالت متصور است: 1- تنها اسم او را میداند. 2- تنها قیافه او را میشناسد. 3- هماسم و هم قیافه بدون جزئیات بیشتر. 4- اسم و قیافه و شغل و نسبت (خانوادگی، آشنایی، شهرت در میان مردم). کدامیک از این موارد صدق شناختن میکند؟
در فرض سؤال تنها با دانستن اسم ممکن است شناخت حاصل نشود و باید طوری باشد که عرفا بگویند او را میشناسیم، مثلاً همسر فلان شخص یا خواهر فلان شخص یا ... باشد. حتی بگویند زن فلان بازیکن است یا خواهر فلان کارگردان است.
استطاعت دانشجویی که غیبت برای اعمال حج موجب حذفش می شود
فردی در خارج از کشور مشغول به کار بوده و قصد دارد از پائیز امسال وارد دانشگاه شود، او استطاعت مالی برای شرکت در مراسم حج را دارد، ولی با توجّه به اینکه موسم حج مصادف با ترم تحصیلی دانشگاه است و شرکت در مراسم حج مستلزم غیبت بیش از حد مجاز است و عملا باعث از دست رفتن دوره تحصیلی میشود، آیا چنین شخصی میتواند رفتن به مراسم حج را به سال دیگری موکول کند یا اینکه تکلیف این هست که امسال در مراسم حج شرکت کند؟
با توجّه به آنچه نوشته اید اشکالی ندارد می تواند به سال بعد موکول نماید و در واقع فعلا مستطیع نیست.
حکم غیبت از مسئول اداره
غیبت کردن از مسئول اداره یا کارمندى که خلافى مرتکب شده است چه حکمی دارد؟
اگر بهقصد نهى از منکر باشد و اثر داشته باشد لازم است.
حکم غیبت از شخص دیوانه
اگر پشت سر شخص دیوانه، دربارهی گفتار و کردار او صحبت کنیم و بخندیم چه حکمی دارد؟
هرگاه سخن از عیوب ظاهری او باشد که دیگران اطلاع دارند غیبت محسوب نمیشود هرچند احتیاط در ترک آن است.
شرط نبودن قصد غیبت در صدق عنوان غیبت
بعضی از فقها معتقدند که در صدق عنوان غیبت نیت نیز شرط است یعنی متکلم باید قصد غیبت هم داشته باشد و الا غیبت صدق نمیکند. به نظر مبارک شما قصد شرط است؟
قصد غیبت شرط نیست و به تعبیر دیگر هرگاه آنچه میگوید مصداق غیبت باشد قصد هم خودبهخود حاصلشده است.
حکم بدگفتن از یک شهر یا یک گروه
چنانچه مثلاً گفته شود مردم فلان شهر یا گروه بد هستند آیا این غیبت بهحساب میآید؟
اگر آنها واقعاً خوب هستند و او نسبت بدی داده تهمتزده و اگر بد هستند و مخاطب نمیدانسته غیبت کرده است.
حکم غیبت در صورت گوش دادن به درد دل دیگران
اگر همسر به خاطر ناراحتی شدید از کسی، مطلب را با شوهرش در میان گذارد و با او درد دل کند این کار چه حکمی دارد؟
اگر عیب پنهانی کسی را برای شوهر خود بگوید و او اطلاع نداشته باشد غیبت است.
حکم غیبت مسئولین
آیا بررسى کارهاى مسئولین نظام مقدّس جمهورى اسلامى در غیاب آنها با عنایت به مفاد حدیث شریف «كُلُّكُمْ رَاعٍ وَ كُلُّكُمْ مَسْئُولٌ عَنْ رَعِيَّتِه» ازنظر شرع مقدّس اسلام غیبت محسوب میشود؟
غیبت هیچکس جایز نیست و غیبت آن است که عیب پنهانی و مخفی شخص، نزد کسی که از آن اطلاع ندارد بیان شود؛ امّا انتقادهای سازنده همراه ادب و احترام اشکالی ندارد.
حکم نسبت دادن شایعات به یکدیگر
آیا گفتگوها و مباحث سیاسى که نقل مجالس شده و افراد دانسته یا ندانسته موضوعى را به اینوآن نسبت میدهند، غیبت محسوب میشود؟
نسبت دادن شایعات به یکدیگر نوعى تهمت است که فراتر از غیبت است؛ ضمناً چنانچه عیب پنهانى را بدون جهت آشکارا بگویند، غیبت است.