مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

هرگاه كسى يكى از خويشاوندان خود را عمداً و به‌ناحق بكشد از او ارث نمی‌برد، ولى اگر از روى خطا باشد ارث می‌برد (مثل اين‏كه سنگى به هوا پرتاب كند و اتفاقاً به يكى از خويشان او بخورد و او را به قتل برساند) و در اين صورت از ديه قتل نیز ارث می‌برد.

حاکم شرع اولیاى دم را حاضر می‌کند و به آن‌ها پیشنهاد اسلام می‌نماید اگر پذیرفتند، اختیار قاتل را به دست آن‌ها می‌دهد، قصاص کنند یا دیه بگیرند؛ و اگر اسلام را نپذیرفتند، حاکم شرع دیه می‌گیرد و به بیت‌المال می‌دهد.

مطالبات میّت بر هر چیز مقدّم است و اولیاى دم در فرض مسئله حقّ بخشش ندارند.

آری حق او محفوظ است ولی باید سهم دیه سایر ورثه را بپردازند.

آرى او ملزم به پرداخت دیه است و چنانچه ولىّ دم نداشته باشد، دیه او به امام می‌رسد و درصورتی‌که ولیّ دم دارد ولی دسترسى به او نیست، براى او نگه می‌دارند و در صورت یأس، از طرف او به فقرا می‌دهند.

اگر قاتل به گمان اینکه طرف مهاجم است تیراندازى کرده است قصاص ندارد ولى باید دیه بدهد.

دیه‌ی حقّ الهى است و گرفتن آن در مواردى که شرع اجازه داده است مانعى ندارد هرچند عفو کردن در بعضى از موارد بهتر است.

ولىّ دم در این صورت امام و حاکم شرع است.

حاکم شرع اولیاى دم را حاضر مى کند، و به آنها پیشنهاد اسلام مى نماید; اگر پذیرفتند، اختیار قاتل را به دست آنها مى دهد، قصاص کنند یا دیه بگیرند. و اگر اسلام را نپذیرفتند، حاکم شرع دیه مى گیرد، و به بیت المال مى دهد.‌

ولىّ باید مصلحت آنها را در نظر بگیرد و اقدام کند. یعنی در صورتى که مصلحت آنها در گرفتن دیه باشد، و قاتل نیز حاضر به پرداخت دیه گردد، باید دیه گرفته شود. و اگر مصلحت آنها در قصاص باشد، ولىّ دم مى تواند قصاص کند. ‌

اگر قاتل به گمان این که طرف مهاجم است تیراندازى کرده است قصاص ندارد ولى باید دیه بدهد.‌

چنانچه ثابت شود که قاتل آن زن است، تا ثابت نشود که انگیزه آن حفظ ناموس خویش بوده، باید قصاص شود.‌