مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

کسر می‌شود، ضمناً اگر محصول بعد از تعلق زکات تلف شود، زکات را از محل پرداختی بیمه کسر می‌کنند.

اگر گرفتن سهمى از زراعت در مقابل همه کارهای کشاورزى باشد (آن‌چنان‌که در میان مالک و رعیت در بلاد ما معمول است) زکات به سهم آن‌ها تعلّق می‌گیرد؛ به‌شرط این‌که سهم آن‌ها به حدنصاب برسد. امّا اگر سهم را فقط در مقابل درو کردن یا مانند آن بگیرد ـ یعنى بعد از وقت تعلّق زکات ـ در این صورت چیزى بر کارگر نیست.

زکات چنين انگوري واجب نيست، ولي مستحب است تخمين بزنند چنانچه کشمش شود و به حدنصاب برسد، زکات بپردازند.

درصورتی‌که قبل از تعلّق زکات، به پسرانش واگذار کند و سهم هر یک از آنان به حدنصاب برسد، زکات دارد ولی در غیر این صورت زکات واجب نیست؛ ضمناً اگر بعد از شروع رسیدن خرما واگذار کند باید زکات آن را بپردازند.

درصورتی‌که هرکدام از آن‌ها هرچند به صورتی تخمینی به حدنصاب رسیده باشد باید زکاتش پرداخت شود.

اگر زكات خرما يا كشمش بر او واجب باشد نمى‏تواند زكات را از رطب تازه يا انگور بدهد (ولى می‌تواند رطب تازه يا انگور را به مستحق بفروشد بعد بدهى او را از باب زكات حساب كند) امّا اگر بخواهد رطب يا انگور را قبل از خشك شدن بفروشد می‌تواند زكات آن را از خودش بدهد.

هرگاه زراعتى را با آب چاه آبيارى كنند و در زمين مجاور آن زراعتى باشد كه از رطوبت آن زمين استفاده كند و محتاج به آبيارى نشود زكات زراعتى كه با آب چاه آبيارى شده، یک‌بیستم و زكات زراعتى كه مجاور آن است یک‌دهم مى‏باشد.

وزن کاه را در نصاب گندم محاسبه نمی‌کنند یعنی وزن خالص گندم اگر به حدنصاب برسد زکات به آن تعلق می‌گیرد.

به مقداری که یقین دارد به قیمت روز بپردازد.

وجه کاه را از مخارج زراعت کم کنند.

هرگاه درخت انگور يا خرما را بخرد قيمت آن مسلماً جزءِ مخارج نيست و اگر خرما يا انگور را پيش از رسيدن بخرد احتياط واجب آن است كه پول آن را نيز از محصول كم نكند، همچنين پولى را كه براى خريد زمين مى‏دهد جزءِ مخارج نيست.

کسر این‌گونه مخارج از زکات بنابر احتیاط واجب جایز نیست.