رجوع به مرجع تقلید دیگر در مسئله اعراض
آیا در مورد مسئله اعراض از وطن، می‌توان به مرجع دیگر رجوع کرد؟
چنانچه در این مسئله تقلید نکرده باشد، می‌تواند به مرجع معروف دیگری رجوع نماید.
تعریف اعراض از وطن
اعراض از وطن به چه معنا است؟
اعراض آن است كه مثلاً زندگی‌اش را از «يزد» به «قم» آورده و گاهى در حدود 5 روز يا 10 روز و امثال آن، رفت‌وآمد دارد يا مثلاً سالى يك ماه در شهرش می‌ماند ولى زمانى كه از او می‌پرسند قصد دارى در اين مكان زندگى مستمر داشته باشى می‌گوید: «نه قصد زندگى ندارم» ولى قطع رابطه هم نمی‌کند، اين اعراض است، اعراض از زندگى مستمر.
حکم نماز در وطن سابق
اگر شخصی از وطن سابق خود اعراض کند و گه گاهی برای دیدوبازدید به آنجا برود نماز او در آنجا چه حکمی دارد؟
هرگاه انسان در محلی زندگى می‌کرده و وطن او بوده، چنانچه ازآنجا اعراض كند، يعنى ديگر قصد نداشته باشد در آنجا زندگى كند، هرچند گاهى به‌عنوان مسافرت و ديدار بستگان و دوستان به آنجا برود، نمازش در آنجا شكسته است، خواه در آنجا ملكى داشته باشد يا نه و خواه اقوام و بستگانش در آنجا زندگى كنند يا نكنند، مگر اينكه قصد كند در آنجا ده روز بماند یا در سال، سه چهار ماه در آنجا اقامت داشته باشد. همچنين اگر انسان غير از وطن اصلى خود جاى ديگرى را براى زندگى انتخاب كند و شش ماه يا كمتر و بيشتر در آنجا بماند بعد، ازآنجا اعراض نمايد نمازش در آنجا شكسته است، خواه ملكى در آنجا داشته باشد يا نه.
حکم نماز کسی که از وطن خود صرف‌نظر کرده است
اگر شخصی از وطن خود اعراض کرده باشد ولی هنوز مکان خاصی را برای وطن انتخاب نکرده است، نماز او در سفر چه حکمی دارد؟
كسى كه از وطنش صرف‌نظر كرده و می‌خواهد وطن ديگرى براى خود انتخاب كند بايد در مسافرت نماز را شكسته بخواند، مگر آنكه سفرش طولانى شود و جزء افراد خانه بدوش حساب شود.
حکم نماز کسی که از اعراض منصرف شود
شخصی بعد از رفتن به وطن جدید، قصد بازگشت به وطن قبلی را (بیش از 5 سال) نداشته باشد، چنانچه بعد از مدّتی پشیمان شود نماز او در وطن قبلی چه حکمی دارد؟
چنانچه برود در وطن قبلی ساکن شود یا لااقل سه ماه در آنجا باشد نماز او کامل است.
تحقق اعراض از وطن با نیت اعراض
آیا شخص می‌تواند با نیّت، از وطن سابق اعراض کند؟
اگر تصمیم داشته باشد که مثلاً 5 سال بازنگردد، اعراض حاصل می‌شود و گاهی عمل در حکم نیّت است، مانند جایی که این مدّت را بازنگشته است؛ هرچند تصمیم به اعراض نداشته است ولی اعراض عملی ثابت‌شده است.
حکم نماز زوجه در وطن سابق
خانمی که بعد از ازدواج، به همراه شوهر خود به شهر دیگری رفته است؛ هنگام بازگشت به وطن خود برای دیدوبازدید، نماز او چه حکمی دارد؟
درصورتی‌که زن قصد تبعيت از شوهر را در محل سکونت داشته باشد و زوج قصد رفتن به وطن زوجه را جهت سکونت مستمر نداشته باشد، نماز زوجه در وطن سابقش شکسته است مگر اينکه پس از ازدواج به‌طور متوسط سالانه 3 يا 4 ماه در آنجا سکونت داشته باشد.
کیفیت تحقق اعراض عملی
شخصی قصد دارد به وطن خود برگردد و قصد اعراض نکرده است اما حدوداً هفت سال است که در محل دیگر مشغول به کار است، آیا وقتی به وطن خود برای دیدوبازدید می‌رود، نماز و روزه‌ی او کامل است؟
هرگاه قصد بازگشت به وطن سابق را جهت سكونت مستمر داشته باشد نماز کامل و روزه صحیح است، ولى اگر عملاً مدّت طولانى گذشته (مثلاً پنج سال) و هنوز بازنگشته، اعراض عملى حاصل‌شده و نماز و روزه‌اش در آنجا شكسته است. البته چنانچه سالی سه الی چهار ماه، هرچند به‌صورت پراکنده در آنجا سکونت داشته باشد، نماز کامل و روزه نیز صحیح است.
نماز کسی که جهل به‌حکم اعراض دارد
کسی که از وطن سابق خود اعراض عملی نموده ولی با جهل به‌حکم، نماز را تمام بخواند چه وظیفه‌ای دارد؟
باید تدریجاً نمازها را قضا نماید.
اعراض قهری از وطن
آیا برای زنى که قصد جدایى از همسرش را ندارد و همچنین شوهر او تصریح کرده است که به وطن زوجه براى سکونت نمی‌رود، اعراض قهری حاصل می‌شود؟ این حکم نسبت به فرزندان چگونه است؟
این مورد از مصادیق اعراض قهرى است؛ و همچنین نسبت به اولادشان تا زمانى که با آن‌ها زندگى می‌کنند.
برگشت از اعراض با تغییر نیت
اگر شخص از وطن خود اعراض کند و آن را بر زبان هم بیاورد و اکنون بعد از یک سال بخواهد نیت خود را این‌گونه تغییر دهد که اگر امکان داشت به آنجا برگردد و زندگی نماید، باید نماز را در وطن سابق تمام بخواند؟
این‌گونه نیت کردن کفایت نمی‌کند و هرگاه قصد نداشته باشید به وطن اصلی برای اقامت مستمر در آینده نزدیک برگردید اعراض محسوب می‌شود.
