قرض به قصد سود گرفتن بدون شرط لفظی کردن
من اگر بخواهم به کسی پول قرض بدهم و شرط لفظی و تصریح به گرفتن سود نباشد ولکن قصد و بنای من بر سود گرفتن باشد به گونه ای است که اگر بدانم قرض گیرنده ، سود به من نمی دهد اصلا به او قرض نمی دهم (قرض بر مبنای سود گرفتن)آیا این نوع از قرض دادن هم قرض ربوی محسوب می شود؟
آری نوعی قرض ربوی محسوب می شود.
عدم استثنای وسیله امرارمعاش از دِین
آیا وسیله امرارمعاش جزء مستثنایت دین است؟
وسیله امرارمعاش جزء مستثنایت دین نیست.
تبدیل بدهی نقدی بدهکار به بدهی طلا
شخصى بدهکار است و اظهار میدارد توان پرداخت ندارم، لذا طلبکار میگوید: «چون امکان دارد شما تا یک سال دیگر نتوانید بدهى خود را پرداخت کنید، من به این شرط صبر میکنم که مبلغ بدهى را شما امروز به طلا تبدیل کنید» براى مثال مبلغ بدهى، امروز مساوى 10 مثقال طلاست و طبق این سخن بدهکار به هنگام پرداخت بدهى باید 10 مثقال طلا بدهد، آیا این کار مشروع است؟
این عمل صحیح نیست; چون هم پول نسیه است و هم طلا، مگر اینکه بدهکار این مقدار طلا را تهیّه کرده و بهعنوان اداى دین خود به او بدهد، سپس طلبکار آن را به او بازگرداند.
اجبار زن برای گرفتن مهریه از شوهر و جهت پرداخت بدهی خود
اگر شخصی از زنی طلبکار باشد و زن معسر باشد آیا میتوان او را مجبور نمود تا با اخذ مهریه از همسرش بدهی خود را بپردازد؟
در صورتی که گرفتن مهریه از همسرش مشکل مهمی نداشته باشد مانعی ندارد.
تکلیف بدهکاریهای مختلفی که بدهکار توان پرداخت همه آنها را ندارد
اگر كسى بدهکاریهای مختلفی ازجمله بابت خمس يا زكات داشته و قرض هم دارد و اموالى از باب كفاره و نذر و مانند آن نيز بر گردنش باشد، چنانچه نتواند همه آنها را بپردازد، تکلیف چیست؟
چنانچه نتواند همه آنها را بپردازد، اگر عین مالى که خمس یا زکات بر آن واجب شده از بین نرفته است باید خمس و زکات را مقدم دارد و اگر از بین رفته، احتیاط این است که حقّ مردم را مقدّم دارد و اگر چنین کسى از دنیا برود و مال او براى همه اینها کافى نباشد به همین ترتیب عمل کنند.
برائت ذمه بدهکار با پرداخت بدهی طلبکار
به کسی که قبلاً مستأجر شخصی بوده بدهکارم و نمیتوانم وی را پیدا کنم. صاحبخانه آن شخص ادعا میکند که مستأجر به وی بدهکار بوده. آیا من از طرف مستأجر میتوانم بدهی را پرداخت کنم تا بدهی من نیز به او پاک شود یا اینکه باید بدهی خود را از طرف وی صدقه بدهم یا احتیاطاً هر دو را انجام دهم؟
اگر به قول آن صاحبخانه اطمینان داشته باشید جایز است در غیر این صورت اگر از پیدا کردن او مأیوس باشید باید آن وجه را به شخص فقیری بدهید.
نحوه بازپرداخت بدهیهای مختلف به یک شخص
درصورتیکه به شخصی چندین بدهی داشته باشیم که زمان به وجود آمدن بدهیها و موضوعات آنها با یکدیگر متفاوت باشد و مبلغی را بهعنوان تسویه به طلبکار پرداخت نماییم آیا ایشان موظف است اولین وجهی را که دریافت میکند بابت اولین بدهی (ازنظر زمان ایجاد) محسوب نماید یا خیر؟
هرگاه بدهیها مشابه هم باشند از مجموع کم میشود و هرگاه باهم متفاوت باشد مثلاً یکی دارای رهن و دیگری بدون رهن باشد تابع نظر پردازنده بدهی است که او قصد کدامیک را کرده باشد.
عدم استثنای سرمایه از دین
آیا سرمایه جزء مستثنایت دین محسوب میشود؟
سرمایه، جزء مستثنایت دین محسوب نمیشود و طلبکار میتواند زیر نظر حاکم شرع آن را جهت وصول طلب خود توقیف کند.
اجرای مستثنیات دین در مورد ضامن
مستثنایت دین در ارتباط با ضامن شخص ورشکسته چیست؟
در مستثنایت دین فرقى بین بدهکار اصلى و ضامن نیست.
