şəri hökmlərə və fiqhi məsələlərə cavab mərkəzi

Məsələ 2248: Əgər balığı suda diri tutduqdan sonra sudan xaricdə ölsə pak və halaldır. Hətta suda olan torda belə ölsə, halaldır.

Məsələ 2249: Əgər balıq sudan kənara düşsə, yaxud dalğalar onu kənara atsa, yaxud da su çəkilsə və balıq quruda qalıb ölsə, haramdır. Lakin ölməmişdən qabaq bir kəs onu əl ilə, yaxud başqa vasitələrlə tutduqdan sonra ölsə halaldır.

Məsələ 2250: Balığı tutan şəxsin müsəlman olması, onu götürən vaxt Allahın adını deməsi lazım deyil. Lakin, onu sudan diri tutması və yaxud tora düşdükdən sonra ölməsi mə’lum olmalıdır.

Məsələ 2251: Əgər balıq müsəlman bazarından və yaxud müsəlman şəxsdən alınsa, hətta onu sudan diri tutmaları mə’lum olmasa belə, halaldır və axtarış aparmaq da lazım deyil. Lakin kafirdən alınsa və balığın diri tutulub-tutulmaması, tora diri düşüb-düşməməsi mə’lum olmasa haramdır.

Məsələ 2252: Diri kiçik balıqları yeməyin iradı var. Əgər zəruri halda dərman kimi istifadə edilsə də iradı var.

Məsələ 2253: Daha yaxşı budur ki, baliqi sudan tutduqdan sonra can verməmişdən öncə bişirməsinlər.

Məsələ 2254: Əgər balığı sudan xaricdə iki yerə bölsələr, bir hissəsi diri halda suya düşüb ölsə, sudan kənarda qalan hissəni yeməyin iradı var.

Məsələ 2255: Krevet (meyqu) suda yaşayan halal heyvanlardandır. Amma quruda yaşayan, lakin balıq adı qoyulan səmənqur balığı haramdır. Əgər zəruri halda dərman kimi istifadə edilsə, istisnadır.

Məsələ 2256: Ev inəyinin, qoyununun, dəvəsinin və habelə çöl inəyinin, qoyununun, keçisinin, eşşəyinin, ceyranının ətini yemək halal, atın, qatırın və ulağın ətini yemək məkruh, ümumilikdə yırtıcı heyvanların və həmçinin fil, dovşan və həşaratların əti haramdır.

Məsələ 2257: Caynaqlı quşların, göydə uçarkən qanad çalmayan və yaxud qanad çalmaları süzmələrindən az olan quşların əti haramdır. Lakin qanad çalan quşların, yaxud qanad çalmaları süzmələrindən çox olan quşların, məsələn, göyərçin növləri, kəklik, qırqovul ətləri halaldır. Şanapipik quşunun əti isə məkruhdur.

Məsələ 2258: Əgər diri heyvanın bir hissəsini ayırsalar, quyruğu və əti olmasından asılı olmayaraq, onu yemək haramdır.

Məsələ 2259: Əti halal olan heyvanlarda (vacib ehtiyata əsasən, onların bə’zilərində) on dörd şey haramdır:1-Qan; 2- Toxumluq; 3- Dişi heyvanın cinsi orqanı; 4-Uşaqlıq; 5- Vəzi; 6- Ağ ət; 7- Başın beyin nahiyəsində noxud formasında olan kiçik toxum; 8- Fəqərə sütunu arasında olan haram ilik; 9- Boyunun iki tərəfində yerləşən və fəqərə sütununa qədər uzanan damar; 10- Öd kisəsi; 11- Dalaq; 12- Sidik kisəsi; 13- Göz bəbəyi; 14- Böyük heyvanların dırnağı arasında olan hissə. Ərəblər buna “Zatul-şac’” deyir. Amma sərçə kimi kiçik heyvanalarda bunu ayırd etmək və yaxud ayırmaq mümkün olmadığı üçün yeyilməsinin iradı yoxdur.