şəri hökmlərə və fiqhi məsələlərə cavab mərkəzi

Məsələ 1534: Yerin altında, dağda, divarda, ağacın içərisində, gizlədilmiş mala, xalq arasında belə qəbul olunduğu halda, xəzinə deyilir.

Məsələ 1538: Əgər xəzinənin ixracı üçün müəyyən qədər xərc çəkibsə onu çıxmalı, qalanının xümsünü isə verməlidir.

Məsələ 1536: Xəzinənin nisabı (müəyyən olunmuş həddi) var. Onun nisabı 105 misqal gümüş, yaxud 15 misqal qızıldır. Yə’ni, əgər xəzinədən əldə edilən şeyin qiyməti bu həddə çatsa, xümsü vacibdir. Amma, əgər bundan az olsa, xümsü vacib deyil. Əgər onun qiyməti 15 misqal qızıla çatmayıb, 105 misqal gümüşə çatarsa və yaxud bunun əksi, yenə də xümsü vacibdir.

Məsələ 2207: Əgər qaldıqda xarab olan bir mal tapsa, bə’zi qida maddələri və meyvələr kimi, onu xarab olmadığı vaxta qədər saxladıqdan sonra onun qiymətini müəyyən edib, özü onu istifadə etsə və yaxud satsa, pulunu saxlamalıdır və sahibi tapılmasa onun tərəfindən sədəqə verməlidir. Müstəhəb ehtiyata əsasən, əgər şəriət hakiminə əli çatırsa, ondan icazə alsın.

Məsələ 2207: Əgər qaldıqda xarab olan bir mal tapsa, bə’zi qida maddələri və meyvələr kimi, onu xarab olmadığı vaxta qədər saxladıqdan sonra onun qiymətini müəyyən edib, özü onu istifadə etsə və yaxud satsa, pulunu saxlamalıdır və sahibi tapılmasa onun tərəfindən sədəqə verməlidir. Müstəhəb ehtiyata əsasən, əgər şəriət hakiminə əli çatırsa, ondan icazə alsın.

Məsələ 2428: Bə’zi xeyriyyə fondları öz sərmayələrini ticarət və sərmayə işlərinə yatırır. Beləcə, götürülən qazancla fondun xərcləri ödənir. Bu iş o zaman mümkündür ki, pul sahibləri əməliyyatlardan xəbərdar olub buna icazə versinlər. Götürülən qazanc da yalnız bankın xərclərinə sərf edilsin.

Məsələ 2428: Bə’zi xeyriyyə fondları öz sərmayələrini ticarət və sərmayə işlərinə yatırır. Beləcə, götürülən qazancla fondun xərcləri ödənir. Bu iş o zaman mümkündür ki, pul sahibləri əməliyyatlardan xəbərdar olub buna icazə versinlər. Götürülən qazanc da yalnız bankın xərclərinə sərf edilsin.

Məsələ 1367: Boğulan bir nəfəri xilas etmək üçün başını suya batırmağa məcbur olan şəxsin orucunun eybi var. Lakin, müsəlman bir şəxsi xilas etmək üçün bu işi görmək vacibdir və sonradan qəzasını tutmalıdır.

Məsələ 1794: Xiyar, badımcan və müxtəlif göyərtilər (tərəvəzlər), məsələn, ildə bir neçə dəfə dərilənlər kimi, zahir və aşkar olduğu halda alqı-satqılarının eybi yoxdur. Lakin, müştərinin onu ildə neçə dəfə dərməsini müəyyən etməlidirlər.

Məsələ 1272: Xora və ala xəstəliyinə tutulmuş şəxs vacib ehtiyata əsasən imam-camaat dayana bilməz. Hətta özü kimiləri üçün də imam dayanması yaxşı deyil.

Məsələ 2162: Əri ilə yaşamağa rəğbəti olmayan bir qadın onların ər-arvadlığı davam etdikdə günaha düşmək qorxusu olsa, ona təlaq vermək üçün öz mehriyyəsini və yaxud başqa malını ərinə bağışlaya bilər. Bu təlağa xül’ təlağı deyilir.

Məsələ 2162: Əri ilə yaşamağa rəğbəti olmayan bir qadın onların ər-arvadlığı davam etdikdə günaha düşmək qorxusu olsa, ona təlaq vermək üçün öz mehriyyəsini və yaxud başqa malını ərinə bağışlaya bilər. Bu təlağa xül’ təlağı deyilir.