şəri hökmlərə və fiqhi məsələlərə cavab mərkəzi

Məsələ 1162: Bə’ziləri iki yerdə yaşayır. Məsələn, altı ay bir şəhərdə, altı ay başqa şəhərdə qalırlar. Belələri üçün hər iki yer vətən sayılır. İnsanın hətta bu qəbil üç vətəni ola bilər.

Məsələ 1163: İnsan vətəni sayılan yerdən getsə və orada yaşamaq məqsədi olmasa, arabir yaxınları və dostları görmək üçün həmin yerə gəldikdə namazı yarıdır. Həmin yerdə evinin və yaxınlarının olub-olmamasının fərqi yoxdur. Bir şərtlə ki, həmin yerdə on gün qalmaq məqsədi olmasın. Eləcə də, insan vətənindən başqa bir yeri yaşamaq üçün seçdikdə və orada altı aydan artıq, ya əskik qaldıqda, həmin yerdə evinin olub-olmamasından asılı olmayaraq köçdükdən sonra həmin yerdə namazı yarıdır.

2. On gün qalmaq məqsədiMəsələ 1164: Əgər bir müsafir on gün ardıcıl bir yerdə qalmaq istəsə və ya məcbur qalmalı olacağını bilsə, orada namazı tamdır.

Məsələ 1165: Qalmaq məqsədinin şər’ən ödənməsi üçün on gün qalmaq lazımdır. Amma əvvəlki və sonrakı gecənin tə’siri yoxdur. Demək, birinci günün sübh azanından onuncu günün qürubunadək qalarsa (on gün, doqquz gecə) namazını tam qılmalıdır. Eləcə də, məqsədi birinci günün günortasından on birinci günün günortasına qədər qalmaq olarsa uyğun hökm gücündədir.

Məsələ 1166: Bir müsafir müəyyən məhəldə on gün qalmaq qərarına gələrsə bir neçə yerdə dayanmağı nəzərdə tuta bilər. Bir şərtlə ki, həmin yerlər arasında məsafə az olsun. (Məsələn, bir-iki km.) Belə ki, onu müsafir adlandırmasınlar. Bu baxımdan böyük və kiçik şəhərlər arasında fərq yoxdur. Yə’ni böyük şəhər və kiçik şəhər məfhumlarının müsafirin hökmlərinə tə’siri yoxdur.

Məsələ 1167: Bir yerdə on gün qalmaq qərarına gəlmiş müsafir öncədən nəzərdə tutarsa ki, həmin on gün arasında harayasa getsin, əgər həmin yer uzaqda olmasa, (müsafir sayılmasa) namazını tam qılmalıdır. Müsafir sayıldığı təqdirdə bütün on gün namazı yarıdır.

Məsələ 1168: Əgər bir şəxs qərara gəlmişsə ki, on gün bir məhəldə qalsın, amma bunun üçün maneə yaranacağını ehtimal verərsə, xalqın nəzərində bu ehtimal əsaslı sayılmadıqda, namazını tam qılmalıdır. Ehtimal güclü olduqda isə namazı yarıdır.

Məsələ 1169: Bir yerdə on gün qalmaq məqsədi olmayan müsafir dostu ilə görüşəcəyi və ya yaxşı mənzil tapacağı halda on gün qalmaq qərarındadırsa, namazını yarı qılmalıdır.

Məsələ 1170: Müsafir ayın axırına on gün və ya daha artıq qaldığını bilirsə və qərara gəlirsə ki, ayın axırınadək həmin yerdə qalacaq, namazını tam qılmalıdır. Hətta ayın axırına nə qədər qaldığını bilmədiyi vaxt ayın sonunadək qalmaq qərarındadırsa, əslində on gün və ya daha artıq qalırsa, namazını tam qılmalıdır.

Məsələ 1171: Bir şəxs on gün qalmağı niyyət etsə və sonradan fikrindən daşınsa, tərəddüdə düşsə, bir dörd rəkətlik namaz qılmamışsa, namazı yarıdır. Amma dörd rəkətli bir namaz qıldıqdan sonra fikrini dəyişmişsə, nə qədər ki, oradadır namazını tam qılmalıdır.

Məsələ 1172: Bir şəxs on gün qalmaq qərarına gəlib oruc tutarsa və günortadan sonra qalmaq fikrindən daşınarsa, əgər bir dörd rəkətli namaz qılmışsa orucu düzgündür. Nə qədər ki, oradadır namazlarını tam qılmalı, ramazan ayının orucunu tutmalıdır. Amma dörd rəkətli bir namaz qılmamışsa,yalnız o günün orucu səhihdir, namazları yarı qılmalıdır.

Məsələ 1173: Əgər insan şəkk edərsə ki, dörd rəkətli namaz qıldıqdan sonra, yoxsa əvvəl fikrindən daşınıb, namazını yarı qılmalıdır.