şəri hökmlərə və fiqhi məsələlərə cavab mərkəzi

Məsələ 1152: Özü üçün vətən müəyyənləşdirməmiş və səyahətlə məşğul olan adamlar namazını tam qılmalıdır.

Məsələ 1639: Əgər bütün qoyun, inək və dəvələr sağlam, nöqsansız və cavan olsa, onların zəkatını xəstə, nöqsanlı və qocadan verə bilməz. Əgər bə’zisi sağlam və ya xəstə, nöqsansız və ya eyibli və yaxud cavan və ya qoca olarsa, vacib ehtiyata əsasən, zəkat üçün sağlam, nöqsansız və cavanları seçməlidir. Lakin, onların hamısı xəstə, eyibli və qoca olarsa zəkatını onların özündən verə bilər.

Məsələ 2012: Mənfəəti insanın olan, məsələn, icarə edilmiş şeyi ariyə vermək olar, bu şərtlə ki, başqasının öhdəsinə vermək hüququ olsun.

Məsələ 287: Əgər su sahibi sudan istifadə üçün icazə vermişsə və insan bilmirsə ki, həmin şəxs fikrini dəyişib, yoxsa yox, onun aldığı dəstəmaz düzgündür.

Məsələ 1885: Əgər iş sahibi bənnanı onu tikinti işləri üçün fəhlə gətirməyə vəkil etsə və fəhlələrə verdiyi muzddan artıq, iş sahibindən pul alsa, haramdır. Lakin, binanı müəyyən məbləğ daxilində sona yetirməsini qəbul etsə və xərclədiklərindən artıq olsa, eybi yoxdur. Amma vacib ehtiyata əsasən, özü bənnalıq, ona (bənnalığa) nəzarət və yaxud avadanlıqların alınması kimi bir iş görməməlidir.

Məsələ 2003: Əgər mal sahibi malın qorunması üçün bir yer müəyyən etsə lakin, əmanətdar şəxsə “onu başqa yerə aparma” deməsə və əgər əmanətdar şəxs (əmanətin) orda tələf olacağını ehtimal versə, onu qorumaq üçün daha yaxşı olan yerə aparmalıdır. Əgər mal əvvəlki yerində qalıb xarab olsa, zamindir.

Məsələ 2002: Əgər mal sahibi öz malını qormaq üçün bir yer tə’yin etsə və əmanətdar şəxsə “onu burada qoruyub başqa yerə aparmamalısan” desə, əmanətdar şəxsin onu başqa yerə aparmaq hüququ yoxdur. Əgər onun orada tələf olacağını ehtimal versə və oranı mal sahibinin nəzərində malı qorumaq üçün yaxşı olduğunu və buna görə də “başqa yerə aparma” deməsini bilsə, istisnadır. Lakin, bu sözün hansı səbəbə görə deməsini bilməsə, başqa yerə aparmamalıdır. Əgər aparsa və (mal) tələf olsa, vacib ehtiyata əsasən, onun əvəzini verməlidir.

Məsələ 1027: Salam vermək tə’kid olunmuş müstəhəb əməllərdəndir. Ayə və rəvayatlərdə bu barədə xeyli tövsiyə var. Yaxşı olar ki, süvari şəxs piyadaya, ayaq üstə olan oturana, yaşı az olan yaşı çox olana salam versin.

Məsələ 991: Əgər insan namazın salamını unutsa və yadına düşdüyü vaxt artıq namazın forması pozulmuşsa, salam demək lazım deyil və namazı səhihdir. Yox əgər namazın forması pozulandan qabaq yadına düşsə və bilərəkdən ya da səhvən namazı batil edən bir iş görməyibsə (məsələn, qibləyə arxa çevirmək) bu halda salamı demək lazımdır və namazı düzgündür. Amma bilərəkdən ya da səhvən namazı batil edən iş görübsə, namazını yenidən qılmalıdır.

Məsələ 1021: Salamın cavabı elə bir şəkildə verilməlidir ki, salam verən şəxs eşitsin. Amma salam verən şəxs kar olarsa və ya səs-küylü bir şəraitdə salam verərsə, cavabı adi qaydada almaq bəs edər. Ehtiyat müstəhəb budur ki, salam işarə ilə də anladılsın.

Məsələ 1022: Namaz qılan şəxs ona verilmiş salamın cavabını Qur’an ayəsi oxumaq məqsədi ilə yox, cavab məqsədi ilə söyləməlidir.

Məsələ 990: Bütün namazların son rəkətində təşəhhüddən sonra salam söyləmək vacibdir. Salam üç hissədən ibarətdir:اَلسَّلاَمُ عَلَيْكَ اَيُّهَا النَّبِىُّ وَرَحمَةُ اللهِ وَبَرَكاتُهُ“Əssəlamu ələykə əyyuhən-nəbiyyu və rəhmətullahi və bərəkatuh;السَّلاَمُ عَلَيْنا وَعَلى عِبادِ اللهِ الصالِحِينَƏssəlamu ələyna və əla ibadillahis-salihin;اَسَّلاَمُ عَلَيكُم وَرَحمَةُ اللهِ وَبَرَكاتُهُƏssəlamu ələykum və rəhmətullahi və bərəkatuh”.Salamda üçüncü hissəni demək vacibdir. Və bununla kifayatlənmək olar. Amma təkcə ikinci hissə ilə kifayatlənmək olmaz. Birinci hissə isə müstəhəbdir.