şəri hökmlərə və fiqhi məsələlərə cavab mərkəzi

Məsələ 233: Əgər murdar qab az su ilə suya çəkilərsə, işin sonunda onda qalan damcılar pakdır.

Məsələ 1093: Rükn və qeyri-rüknlərin artırılıb-əskildilməsi, namazın hissələrinin yerinə yetirilməsinə şəkk baxımından ehtiyat namazı da digər vacib namazlar kimidir.

Məsələ 1385: Əgər qadın sübh azanından qabaq heyz və yaxud nifasdan paklanıb səhlənkarlıq üzündən qusl etməsə, vacib ehtiyata görə, orucu batildir. Lakin səhlənkarlıq üzündən deyil, yalnız hamamın açılmasını və yaxud suyun isti olmasını gözlədiyi üçün azana qədər qusul etməsə, təyəmmüm aldığı halda onun orucu düzgündür.

Məsələ 855: Əgər bir şəxs iqaməni deməzdən öncə şəkk etsə ki, azan deyib yoxsa yox, azanı söyləsin. Əgər iqaməni deməyə başlayıbsa şəkkinə əhəmiyyət verməsin. Amma azan və iqamənin cümlələrini düzgün dediyinə şəkk etsə, vacib ehtiyat budur ki, yenidən söyləsin.

Məsələ 861: Vacib ehtiyat budur ki, azan həmişə namaz məqsədi ilə deyilsin. Namazı nəzərdə tutmadan yalnız vaxtın daxil olmasını bildirmək üçün azan deyilməsinə irad var.

Məsələ 852: Azan və iqamə arasında uzun fasilə verilməməlidir. Əgər elə bir fasilə verilsə ki, iqamə azanın ardınca deyilmiş sayılmasın, onu yenidən demək lazımdır. Eləcədə azan və iqamə ilə namaz arasında cox fasilə olmamalidir əks təqdirdə azan və iqaməni yenidən deməlidir.

Məsələ 853: Azan və iqamə aydın ərəb dilində söylənilməlidir. Əgər ərəb mətnində səhvə yol verilsə və ya mətnlərin tərcüməsi söylənilsə düzgün deyil.

Məsələ 848: Müstəhəbdir ki, başqa birinin dediyi azanı eşidən şəxs onun hər cümləsini təkrarlasın. Savab ümidi ilə iqaməni də təkrarlamaq müstəhəbdir. (Bu təkrarlama azan və iqamənin “hekayati” adlanır.)

Məsələ 842: Azan on səkkiz cümlədən ibarətdir:اَللهُ اَكبَر1. “Allahu əkbər” dörd dəfə deyilir (“Allah vəsf olunan hər şeydən böyükdür).”اَشهَدُ اَن لاَ اِلهَ الاّ اللهُ2. “Əşhədu ənla ilahə illəllah” iki dəfə söylənilir (“Şəhadət verirəm ki, yeganə Allahdan başqa mə’bud yoxdur”).اَشهَدُ اَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ الله3. “Əşhədu ənnə Muhəmmmədən rəsulullah.” İki dəfə deyilir (“Şəhadət verirəm ki, Məhəmməd Allahın rəsuludur”).حَىَّ عَلَى الصّلوةِ4. “Həyyə ələs-səlat” iki dəfə deyilir (“Tələs namaza doğru.”)حَىَّ عَلَى الفَلاَحِ5. “Həyyə ələl-fəlah” iki dəfə deyilir (“Tələs qurtuluşa doğru.”)حَىَّ عَلَى خَيرِ الْعَمَلِ6. “Həyyə əla xeyril-əməl” iki dəfə deyilir (“Tələs əməllərin ən xeyirlisinə, namaza.”)اَللهُ اَكبَر7. “Allahu əkbər” iki dəfə deyilir (“Allah vəsf olunası hər şeydən böyükdür.”)لاَ اِلَهَ اِلاّ الله8. “La ilahə illəllah” iki dəfə deyilir (“Yeganə Allahdan savayı mə’bud yoxdur.”)İqamə on yeddi cümlədir. İqamə ilə azan arasındakı fərq bundan ibrətdir ki, iqamənin başlanğıcında: “Allahu əkbər” iki dəfə deyilir, sonunda “La ilahə illəllah” bir dəfə deyilir. Bundan əlavə, “Həyyə əla xeyril-əməl” dedikdən sonra iki dəfə “Qəd qamətis-səlat” söylənilir. (“Namaz bərpa oldu.”)

Məsələ 841: Yövmiyyə namazlarından öncə azan və iqamə söyləmək müstəhəbdir. Yaxşı olar ki, bu iş tərk edilməsin. Xüsusilə iqamənin söylənməsi müstəhəbdir. Amma Fitr və Qurban bayram namazlarında, digər vacib namazlarda azan və ya iqaməyə ehtiyac yoxdur. Bu namazlarda Allahın razılığı ümidi ilə üç dəfə “Əs-səlat” demək olar. Müstəhəbdir ki, təbərrük və savab ümidi ilə körpə dünyaya gələn gün və ya göbək sarğısı düşdükdən sonra sağ qulağına azan, sol qulağına iqamə söylənsin.

Məsələ 1088: Ehtiyat namazının azanı, iqaməsi, surəsi və qunutu yoxdur. “Həmd” astadan oxunur. Vacib ehtiyat budur ki, “Bismillah” da astadan deyilsin. Namazla ehtiyat namazı arasında namazı batil edəcək iş görülməsin.

Məsələ 1158: Əgər şəxs elə bir yerə çatarsa ki, şəhərin adətən hündür yerdən deyilən azanını eşitməsin, namazı yarıdır. Hətta səs ucaldıcı ilə deyilən azan səsini eşidərsə də bu hökm gücündədir. Əgər bir şəxsin eşitmə və görmə gücü zəif və ya iti olarsa, adi eşitmə və görmə me’yar götürülməlidir.