şəri hökmlərə və fiqhi məsələlərə cavab mərkəzi

“Lazım” əqdlərdəndir.

Neçə günün orucunu pozduğuna yəqini varsa, həm qəzasını yerinə yetirməli, həm də hər gün üçün kəffarə verməlidir. Əgər yükü ağır olsa və gücü çatmasa, Şəriət risaləsində 1402-ci məsələdə dediklərimizə uyğun əməl etsin.

Ananın üzü qibləyə olması kifayətdir. Ayna qoyulmasının mənası yoxdur.

İki nəfər və daha artıq adam bir gündə eyni meyyit üçün oruc tuta bilərmi? Habelə imam və məmumun hər ikisi bir nəfərin niyyətinə namaz qıla bilərlərmi?

Onun həcci ifrad həccinə çevrilir və davam etməyi lazımdır. Həcci tamamladıqdan sonra müfrədə ümrə yerinə yetirməlidir.

Namazı səhihdir.

Müsafir cümə namazında iştirak edə bilər, namazı da (zöhrün əvəzində) kifayət edir. Lakin iki xütbəni dinləmək kifayət deyil və cümə namazının iki rükətini qılmalıdır.

Kişinin düz dediyinə və müvəqqəti kəbin oxuduğuna yəqini olsa, kəbin batildir, kişi və qadın bir-birindən irs aparmırlar. Lakin uşaqları onlardan irs aparırlar. Amma kişi bu kəbinin batil olmasını bilirdisə, bu halda uşaqlar yalnız qadından irs aparırlar, kişidə yox. Kişi barəsində isə zina cəzası icra edilməlidir və hər bir halda qadının mehrul-mislini (mövcud mehriyyə dəyərini) ödəməlidir.

Hər dirhəm təxminən 2,5 qramdır. Buna görə də 500 dirhəm təxminən 1250 qram miqdarında olur.

Əgər bunlar su çıxan (qaynayan) adi quyulardırsa, sadəcə nəcisə toxunmaqla nəcis olmurlar. Yalnız o halda nəcis olur ki, onların rəngi, iyi və dadı dəyişmiş olsun.

Orta məntəqələrə uyğun əməl etməlidir. Bu haqda "Qütblərdə namaz və oruc" kitabında şərh vermişik. Lakin qütb məntəqələrində qibləni tapmaq çətin deyil. Məkkə ilə ən az məsafəsi olan səmtə tərəf dayanmalıdır. Buradan da fəzada olan şəxslərin namaz və oruclarının hökmü məlum olur. Fəzada səfərdə olanlar üçün qiblə, yer və onun fəzada olan hərəkəti səmtinədir.

Namaz üçün ayrılan məkan hökumətin əlindədirsə və onun vəziyyəti sizə aydındırsa, orada namaz qılmağın universitet rəhbərliyinin icazəsi ilə heç bir maneəsi yoxdur. Bir şey vermək də lazım deyil. Lakin doğrudan da məchulul-malikdirsə və sahibini tanımaq üçün heç bir yol yoxdursa, bu halda namazı qılıb və müqabilində bir qədər pul yoxsullara verə bilərsiniz.

Öyrənməyə qadir deyilsə, hansı şəkildə qıla bilirsə, elə də qılsın.

Sikkəli dirhəm olmadığı şəraitdə, belə fərz etməliyik ki, əgər mövcud olan gümüş sikkəli və işlənən (tədavüldə) olsaydı, onun qiymətinə nə qədər əlavə olunardı, bu qiymət fərqini təxmini şəkildə hesablayıb ona artıraq. Bu hökmün müstəhəbbi bir hökm olduğuna görə təxmini mühasibələrin burada ziyanı yoxdur.

Hər bir halda nüfuzludur. Lakin (bu müamilə) borcu qaytarmaq üçün olan imkanının əldən getməsinə səbəb olarsa, haramdır.