Xümsün hesablanma qaydası
İndiyə kimi xüms verməyənlərin yalnız nağd pulları hesablanmalıdır, yoxsa məişətinə lazım olan hər şeyi də mühasibə etməli və ya müsalihə etməlidir?
Bütün əmlakını hesablamalıdırlar. Məişətinə lazım olan avadanlığı və başqa şeyləri isə şəri hakimlə müsalihə etsinlər.
Təşəhhüddə Həzrət Əlinin (əleyhis-səlam) vilayətinə şəhadət vermək
Namazın təşəhhüdündə Əmirəl-möminin Əli ibn Əbi Talib (əleyhis-səlam)-ın vilayətinə şəhadət vermək olarmı?
Məsum İmamların (əleyhimus-salam) üçüncü şəhadəti artırmağa icazə vermədiklərini nəzərə alsaq, bu iş səhih deyil. Belə hallarda bizim vəzifəmiz məsumların (əleyhimus-salam) göstərişlərinə tabe olmaqdır.
Mehrus-sünnə
Mehrus-sunnə nədir və onun indiki dəyəri nə qədərdir?
Mehrus-sunnə məşhur fətvaya əsasən, 500 gümüş dirhəmdir və onun dəqiq qiymətini zərgərlərdən soruşa bilərsiniz.
Kürəkəndən alınan məbləğin xümsü
Əfqanıstan xalqının və şiələrinin arasında belə bir adət var ki, ailə qurularkən qızın atası kürəkəndən mehriyədən əlavə, müəyyən məbləğdə pul da alır. Bu pul halaldırmı? Əgər üstündən bir il keçsə, ona xüms düşürmü?
Əgər sözü gedən pulu nikah əqdinin daxilində şərt olaraq ata üçün nəzərdə tutsalar, halaldır və bir il keçməklə xüms ona vacib olur.
Səy əməlinin dövrələrində şəkk
Səyin dövrələrinin sayında şəkk etməyin hökmü nədir? Niyyətini aza qoymalıdır, yoxsa çoxa?
Əgər yeddinci dövrə, yoxsa daha artıq olmasında şəkk etsə, öz şəkkinə etina etməməlidir. Bəli, Mərvəyə çatmazdan öncə yeddinci dövrə, yoxsa ondan az arasında şəkk etsə, zahirən onun səy əməli batildir. Habelə, onun şəkki yeddi dövrdən daha aid olsa, məsələn, bir dövrə ilə üç dövrə arasında və ya iki və dörd arasında və s. şəkk etsə səy əməli batildir.
Gecənin ikinci yarısında Minada gecələmək
Gecənin birinci yarısını Minadan xaricdə gecələyən şəxsə, Məscidul-hərama gedib, gecənin ikinci yarısını Minaya qayıtmadan orada gecələmək caizdirmi?
Ehtiyat vacib budur ki, gecənin ikinci yarısında gecələmək üçün Minaya qayıtsın.
Namazın qəza olacağını bilən halda yatmaq
Mən sübh azanına yarım saat qalmış hələ də mütaliə edirdim. Yatsam, sübh namazımın mütləq qəzaya gedəcəyini bildiyim halda şəxsən mənim yatmağımın hökmü nədir? Bu məsələni ramazan ayında sübh azanından öncə cünub (cənabətli) olan şəxsin məsələsinə bənzətmək olarmı?
Namazın qəza olacağını bilə-bilə yatmağın eybi yoxdur. Lakin mümkün olan qədər, bunu etməməlidir.
Xütbələrin azandan qabaq oxunması
Bəzi məntəqələrdə cümə namazının xütbələrini azandan öncə oxuyurlar. Bu halda cümə namazında iştirak etmək yenə də təxyiri vacibdir? (Belə) cümə namazında iştirak edən şəxs, zöhr namazını da qılmalıdır?
Məsələnin fərz olunduğu halda ehtiyat budur ki, zöhr namazını da qılsın.
Səy əməlini Mərvədə başlayan şəxs
Səy əməlini Mərvədən başlayan şəxsin vəzifəsi nədir?
Birinci dövrəni saymasa, yerdə qalanını tamamlasa, və yeddinci dövrəni Mərvədə sona çatdırsa, onun səy əməlinin səhih olması uzaq görüş deyil.
Hərəmdə vəfat edən şəxsin yerinə naib olmaq
Fəqihlərin dediklərinə görə bir kəs istitaətdən neçə il sonra və ya istitaətinin birinci ilində Məkkəyə gedərsə və hərəm hüdudlarına daxil olandan sonra dünyasını dəyişərsə, onun tərəfindən naib tutmaq (əvəzində həcc yerinə yetirmək) lazım deyil. Sualımız budur ki, təməttö ümrəsini tamamlayandan sonra dünyadan gedərsə, yenə də naib tutmaq lazım deyildirmi?
Hərəmə daxil olandan sonra ehramla dünyasını dəyişsə və ya təməttö ümrəsindən sonra vəfat etsə, naib tutmaq lazım deyil.
Ər və arvadın təmkin barəsində iddiası
Əgər tərəflər arasında bu səbəbdən fikir ayrılığı olsa və qadın itaətini mehrlə şərt etdiyini iddia etsə, əri isə arvadının hətta mehriyə alacağı təqdirdə belə təslim olmaq fikri olmadığını açıqlasa, eyni zamanda ərin dediklərinin doğruluğunu ehtimal verən dəlillər də mövcud olsa, qadının sırf iddiası ilə ərinə nəfəqə vermək vacib olurmu, yoxsa münaqişəyə möhkəm dəlillər gətirməklə və and içməklə son qoyulmalıdır? Və bu halda kim iddiaçı və kim inkarçı sayılır?
Əgər əri ilə bir yerdə yaşayan qadının davranışından onun təslim olduğunu başa düşmək olursa və əri bunun əksini iddia edirsə, bunu sübut etməlidir. Əgər onun davranışından bunun əksi başa düşülürsə, ərinin iddiası məqbuldur.
Mehriyyəni ödəmək üçün yaşayış mənzilinin satılması
Bir şəxs öz həyat yoldaşının mehriyyəsi üçün 4 milyon tümən borcludur. Onun Məşhədin ən yaxşı yerində şəxsi mənzili var ki, hal-hazırda 30 milyon tümənə müştərisi var. Bu mənzil borcun müstəsna hallarından biridirmi?
Sözü gedən borc hal-hazırda tələb olunursa, mənzil də öz şənindən – ad-sanından artıqdırsa, mənzili öz ad-sanına layiq bir mənzillə dəyişməli və aralarındakı fərqi borcunu ödəmək üçün sərf etməlidir.
Bəzi hacıların çadırları Minadan xaricdə qurması
Hacıların sayı çox olduğuna görə bəzi hacıların çadırlarını Minadan xaricdə qururlar. (Onların) vəzifələri nədir?
Zərurət halında eybi yoxdur, zəruri olmayan halda caiz deyil.
Ayaqlara məsh çəkərkən əldə olan çox su
Əgər insan dəstəmaz qəsdi ilə çoxlu suyu sağ əlinə töksə, bu su ilə ayaqları məsh etmək caizdir?
Caizdir. Lakin bəzi vaxtlarda bu iş israfçılığa səbəb olur və haramdır. Bu nöqteyi-nəzərdən işkala səbəb olur.
