Karvan işçilərinin hərəmdən kənara gedib-gəlmələri
Təməttö ümrəsindən sonra həcc karvanının məsul işçiləri hacıların çadırlarını təyin etmək və onların azuqələrini aparmaq üçün bir neçə dəfə təməttö həccinin ehramı olmadan Ərəfata və Minaya gedib gəlirlər. Onların hökmünü bəyan edin?
Caizdir. Əgər məşəqqəti olmasa, həcc ehramı bağlasınlar.
Müvəqqəti əqdin iddəsində baş verən zina
Müvəqqəti nikahın iddəsi zamanı zinanın hökmü nədir? Əbədi haramlığa səbəb olurmu? İmamın (r) bu barədə fitvası nədir?
Müt’ənin iddəsi zamanın zina şübhəsiz ki, haramdır. Lakin o qadının əbədi haramlığına səbəb olmur. Buna görə də iddə sona çatandan sonra nikah siğəsinin oxunmasının eybi yoxdur. İmamın “Təhrirul-vəsilə”-də və “Tozihul-məsail”-dəki fitvası da belədir.
Mehrüs-sünnənin miqdarını bilməmək
Əgər qadın öz mehriyəsini “mehrus-sunnə” qərar versə, onun qiymətini almalıdır, yoxsa mehrul-misli?
Əgər hər iki tərəf mehrus-sunnənin məşhur fətvaya görə 500 dirhəm (gümüş pul) olduğunu bilirdilərsə, eybi yoxdur və gərək hal-hazırda işlənən pulla hesablasınlar. Amma hər ikisinin, yaxud birinin bundan xəbəri yox idisə, ehtiyat budur ki, mehriyənin miqdarında bir-birləri ilə müsalihə etsinlər.
Məninin ixtiyarsız çıxması
Mənisi ixtiyarsız çıxan şəxsin vəzifəsi nədir?
: Məninin çıxması hər şəkildə olursa olsun, qüslə səbəb olur. Bu şərtlə ki, yəqini olsun. Əgər prostatın əməlinə (fəaliyyətinə) görə məni zərrələri bövldə aradan gedərsə, cənabətə səbəb olmur.
Orucun kəffarəsini nəfəqəsi özünə vacib olan şəxsə vermək
Kəffarəni vacibun-nəfəqəyə (xərcləri insanın özünə vacib olan şəxslərə) vermək caizdirmi?
Ehtiyat budur ki, kəffarə vacibun-nəfəqəyə heç bir vəchlə verilməsin.
Narkotik maddələrin alveri
“Narkotik maddələrin alqı-satqısı şərab alveri kimidir”, – desək, səhihdirmi? Bu mənaya ki, alıcı bu maddələrin sahibi (maliki) olmur və satıcı məbləğin və vəsaitin sahibi olmur.
Bəli, səhihdir və bu maddələrin müamiləsi batildir.
Yaşları ötmüş narkoman şəxslərin narkotik maddələrdən istifadə etməsi
Buyurmuşsunuz ki, narkotik maddələrdən istifadə etmək haramdır. 20 il və daha çox müddətdə tiryəkdən istifadə edən və yaşları ötmüş şəxslərə də haramdırmı?
Narkotik maddələrdən istifadə etmək heç bir kəsə caiz deyil. Yalnız onu atmaq istədiyi təqdirdə canı təhlükəyə düşən şəxslər müstəsnadır.
Təşəhhüddə Həzrət Əlinin (əleyhis-səlam) vilayətinə şəhadət vermək
Namazın təşəhhüdündə Əmirəl-möminin Əli ibn Əbi Talib (əleyhis-səlam)-ın vilayətinə şəhadət vermək olarmı?
Məsum İmamların (əleyhimus-salam) üçüncü şəhadəti artırmağa icazə vermədiklərini nəzərə alsaq, bu iş səhih deyil. Belə hallarda bizim vəzifəmiz məsumların (əleyhimus-salam) göstərişlərinə tabe olmaqdır.
İsticari orucu pozmaq
İsticari orucu zöhrdən sonra açmaq caizdirmi?
Maneəsi yoxdur.
Kürəkəndən alınan məbləğin xümsü
Əfqanıstan xalqının və şiələrinin arasında belə bir adət var ki, ailə qurularkən qızın atası kürəkəndən mehriyədən əlavə, müəyyən məbləğdə pul da alır. Bu pul halaldırmı? Əgər üstündən bir il keçsə, ona xüms düşürmü?
Əgər sözü gedən pulu nikah əqdinin daxilində şərt olaraq ata üçün nəzərdə tutsalar, halaldır və bir il keçməklə xüms ona vacib olur.
Çek və siftə ilə rəhn
Ticarət sənədlərində (çek, siftə, bərat) lazım olan məsələlərdən biri də onların arxasını imzalamaqdır ki, onların arxasını imzalamaqla bu sənədlərin digərinə köçürülməsi başa çatır. Lakin bunların tacirlər arasında ticarət dəyərinə malik olduğunu, hətta nağd pulun əvəzinə müamilə olunduğunu və dəyişdirildiyini nəzərə alsaq, bu sənədləri müstəqil şəkildə (bankda hansısa müqavilə ilə birlikdə vəsiqə sayılsın) rəhn olunmuş mal (vəsiqənin girovunda mal) adı altında vəsiqə və ya girov qoymaq olarmı?
Əgər çek və ya siftə mötəbər bir şəxs tərəfindən olsa, onu vəsiqə olaraq qəbul etmək olar.
