Qiraətdən sonra "kəzalikəllahu rəbbi" zikri
İkinci rükətdə imam “Tovhid” surəsini oxuyub qurtarandan sonra məmumun "kəzalikəllahu rəbbi" deməsi caizdirmi?
Mütləq zikr (yəni ümumiyyətlə zikr olan bir kəlmə) niyyəti ilə maneəsi yoxdur.
Əlinin (əleyhis-səlam) vilayətinə şəhadəti azanın hissəsi qəsdi ilə demək
Azanda "Əşhədu ənnə Əliyyən vəliyyullah" demək ixtira və bidətdirmi?
Bidət budur ki, azanın hissəsi qəsdi ilə deyilsin. Əgər bu qəsd olmasa, bidət deyil və eybi yoxdur. Şiələr bu məqsədlə demirlər.
Azanda Əmirəl-mömininin vilayətinə şəhadət verilməsi
Möminlərin Əmiri, müttəqilərin mövlası Həzrət Əli ibn Əbi Talibin (əleyhis-səlam) vilayətinə şəhadət vermək şiə ictimaiyyətində hansı tarixdən azanda deyilmişdir?
Bəzi hədislərdən belə məlum olur ki, bu iş İmamların (əleyhimus-salam) əsrindən başlamışdır. Lakin o dövrdə özünə ümumi hal almamışdı. Sonradan şiələrin şüarına çevrilmişdir. (Əlavə məlumat üçün nəfis "Müstəmsək" kitabının azan və iqamə hissəsinə baxın.)
Qeyri-müsəlman ölkələrdə qiblə
Amerikanın qərbində, Laos-anceles şəhərində yaşayan müsəlmanlar namazlarını hansı səmtə qılmalıdırlar ki, namazları səhih və üzü qibləyə yerinə yetirilmiş olsun? Əlbəttə, qiblənüma kompaslar (məsələn, Rəzmara və digər kompaslar) Amerikanın şərqində olan Nyu-yorkun qibləsini göstərirlər, lakin Nyu-yorkdan təyyarə ilə 6 saat məsafədə olan Laos-ancelesin qibləsini müəyyən etməmiş və camaat öz vəzifələrinin dəqiq necə olduğunu bilmədiklərindən "Əynəma tuvəllu fəsəmmə vəchullah" – ayəsinə istinadən hər hansı bir tərəfə namaz qılırlar. Mümkünsə, onların vəzifəsini müəyyən edin.
Oranın müsəlmanları arasında qiblə adı ilə məşhur olan tərəfə dayansanız, eybi yoxdur.
İmam Zamanın (ə.c) tərəfindən qiblənin dəyişdirilməsinin mümkünlüyü
Deyirlər ki, Həzrət Höccətibnil-Həzən İmam Zaman (əleyhis-salam) zühur edəndə qibləni İmam Hüseynin məzarına sarı döndərəcək. Bu səhihdir?
Bu hədis Quran və Məsumlar (əleyhis-salam) tərəfindən sübuta yetmiş hədislərlə müxalifdir. Buna görə də onu kənara atmaq lazımdır.
Qatar və gəmidə qiblənin dəyişməsi
Gəmi və qatar hərəkət edərkən onrarın içində namaz qılan şəxslər qiblədən dönsələr vəzifələri nədir?
Dərhal üzlərini qibləyə tərəf döndərməlidirlər.
Məsciddən verilən azan səsinin çoxaldılması
Məscidin qonşularının etiraz etdikləri və azan səsinin onların narahatçılığına səbəb olmasını bildirdikləri halda, məscidin azan səsini çoxaltmaq, xüsusilə də sübh azanı vaxtı bunu etmək caizdirmi?
Azan səsini adi və normal həddə çoxaltmağın eybi yoxdur və qonşular azan səsinə mane ola bilməzlər.
İstifadəsiz məsciddən idman məkanı kimi istifadə etmək
İsfahanın Mübarəkə rayonunun Xuli Xan kəndində qədim bir məscidimiz var. İslam inqilabından sonra bir neçə yeni və böyük məscid istifadəyə verildiyinə görə, bu məscid tamamilə istifadəsiz qalmışdır. Yeri gəlmişkən, bu məscid üçün vəqf siğəsi də oxunmamışdır. Bir neçə ildir ki, bu kəndin idmançılarından bir qrupu, idman üçün yerləri olmadığına görə bu məsciddən qədim idman növü üçün salon kimi istifadə edirlər. Qədim idman növünün milli və ənənəvi idman növü olduğunu, bu idmanın əvvəlindən axırına qədər “ya Əli” (əleyhis-səlam) zikri, Həzrət Məhəmmədə (səlləllahu əleyhi və alihi və səlləm) salavat və bu kimi zikrlərin yad edildiyini nəzərə alsaq, məsciddə idman etmək və ondan istifadə etmək səhihdirmi?
Məscidi heç bir vəchlə məscid olmaqdan çıxarmaq və ya idman salonuna çevirmək olmaz. Lakin orada idmanla məşğul olmaq məscidin rövnəqdən düşməsinə, vəhninə (süstləşməsinə) səbəb olmasa və namaz qılanlara maneçilik törədilməsə, caizdir.
Məscidlərdə şüar vermək
Pakistanın bəzi məscidlərində deyilən məzhəbi şüarlar və “Heydəri nərəsi” məkruh əməllərdəndirmi?
Səhih və məzhəbi (dini) məfhumu olan şüarlar verməyin eybi yoxdur. Bu şərtlə ki, namaz qılanlara maneçilik törədilməsin və məsciddə irada (vəhn) səbəb olan səslər orada olmasın.
Məscidləri və Hüseyniyyələri bəzəmək caizdirmi?
Məscidləri və Hüseyniyyələri bəzəmək caizdirmi?
Zinətləndirmə qızılla, yaxud canlı varlıqların şəkilləri ilə olmasa, israfa da yol verilməyən halda eybi yoxdur.
Kafirlərin məscidə daxil olması
Kafirin məsciddə girməsinin qarşısını almaq lazımdır?
Ehtiyat vacibə görə kafirlərin məscidə girmələrinin qarşısını almaq lazımdır. Lakin İslam dini və bu kimi məsələlər barəsində araşdırma aparmaq üçün olsa eybi yoxdur.
Məsciddə hədiyyə və bəxşiş verilməsi
Məsciddə (yarış iştirakçılarına və s.) hədiyyə və bəxşiş verilməsi kimi işlər caizdir? Caizdirsə, burada şəri hakimin hökmünə ehtiyac varmı?
Məsciddə bu kimi işlərin görülməsi haram deyil və şəri hakimin hökmünə də ehtiyac yoxdur. Lakin dünya ilə bağlı işlərin məsciddə görülməsi məkruhdur. Namaz qılanlara maneçilik törədirsə bu işlər haramdır.
Məscidin bir hissəsinin mədəni-maarif işlərinə ayrılması
Üç mərtəbəli məscidin üçüncü mərtəbəsindən mübarək Ramazan ayını və buna bənzər günləri istisna etsək, namaz üçün o qədər də istifadə olunmur. Bu halda bu məscidin üçüncü mərtəbəsini hissələrə bölüb hər hissəni ayrı-ayrı mədəni-maarif sahələrinə (məsələn, Quran evi, tələbələrin tədqiqat və mütaliə mərkəzi və s.) ayırmaq olarmı?
Səyyar (qeyri-sabit) avadanlıq vasitəsilə hissələrə bölünsə ki, namaz üçün lazım olan hallarda yerini dəyişmək mümkün olsun, habelə dini fəaliyyətlər üçün nəzərdə tutularsa, maneəsi yoxdur.
