Rəqsə tamaşa etmək
Rəqsə tamaşa etmək caizdirmi?
Rəqsə tamaşa etmək onun özünün hökmündədir.
Televizorda xarici və İran filmlərinə tamaşa etmək
Xarici ölkələrdə İran filmlərinə və İran İslam respublikasının televiziyasında xarici filmlərə tamaşa etməyin hökmü nədir?
Qeyri-şəri səhnələri və musiqiləri olmayan İran filmlərinə tamaşa etmək, istər ölkə daxilində, istərsə də xaricdə olan vətəndaşlara caizdir. Əks halda isə caiz deyil. Xarici filmlərə gəldikdə isə, onların qeyri-şəri səhnələri senzuradan keçirsə (filmdən çıxarılırsa), maneəsi yoxdur.
Bir kişinin arvadlarının nəvələrinin bir-birinə məhrəmlikləri
Bir kişinin iki arvadı və onların hər birindən övladı var. Bilirik ki, bu qadının oğlan övladları və oğlan övladlarının övladları o biri qadına məhrəmdirlər. Sual budur ki, o qadının qız övladları da (birinci qadının qız nəvəsi) ikinci qadına məhrəmdirlərmi?
Qız və oğlan nəvələrinin hamısı o qadına məhrəmdirlər. Çünki atanın arvadı və babanın arvadı məhrəmlərdən sayılır.
İşə girmək üçün eyni cinsdən olmayan şəxs tərəfindən müayinə olunmaq
Sağlamlığa nəzarət, işə götürülmə, hərbi xidmət və s. üçün keçirilən tibbi praktika zamanı sağlam insanları müayinə etmək, onların bədənlərinə toxunmaq, eyni cinsiyyətdən olmadıqları şəraitdə caizdirmi?
Cəmiyyət üçün zərurəti olan şəraitdə caizdir.
Evlənməzdən öncə verilən hədiyyələrin hökmü
(Nişan mərasimində) oğlan ilə qızın şirnisini yeyəndən sonra, oğlan və onun ailə başçıları gəlin və onun ailəsi üçün müəyyən hədiyyələr aparırlar. Onların arasında olan nişan pozularsa və ya oğlanla qızdan biri vəfat edərsə, bu hədiyyələrin hökmü nədir?
Sərf olunmayan şeyləri qaytarmalıdırlar, sərf olunan şeylər qarşısında isə borclu deyillər.
Həyat yoldaşının anasının qayğısına qalmaq şərti
Bir şəxs evlənməzdən öncə qızla söhbət edir və ona deyir ki, sizinlə bir şərtlə evlənirəm ki, mənim qoca anama baxasınız və o da bunu qəbul edir. Lakin evlənəndən sonra qız öz qayınanasına baxmır. Evlənməzdən öncə belə bir şərt qoyularsa, ona əməl etmək vacibdirmi?
Bu şərtə əməl etmək vacib deyil.
Xəstəliyinə görə əməlləri yerinə yetirməyə qadir olmayan şəxs
Xəstəlik və s. səbəblər üzündən Mina əməllərini, təvafı, səy əməlini və Məkkə əməllərini yerinə yetirməyə qadir olmayan şəxsin vəzifəsi nədir?
Bu şəxs məhsur hökmündədir. Lakin naib tuta bilərsə, bu iş (naib tutmaq) həcci təkrar yerinə yetirmək əvəzindən kifayət edər və sonrakı il həcci təkrar yerinə yetirməsi lazım (vacib) deyil.
Qurbanlıq göndərəndən sonra məhsurun vəziyyətinin yaxşılaşması
Məhsur olan və qurbanlığını Minaya göndərən şəxsin sonradan xəstəliyi yüngülləşərsə, vəzifəsi nədir?
Ona digər hacılara qoşulmaq, əməllərin hamısını yerinə yetirmək və öz hədyini (qurbanlıq üçün gətirdiyi heyvanı) qurbanlıq etmək vacibdir. Bu halda onun həcci səhihdir.
Naib olaraq yerinə yetirilən həccin xərcləri
Özü istitaətli olmayan şəxsin atası həcc növbəsinə ad yazdırmış və hal-hazırda dünyadan getmişdir. O, bank blankını öz adına keçirib onun yerinə həcc yerinə yetirirsə sonrakı əməllərin vəsaiti, o cümlədən valyuta tədarükünü görmək kimin öhdəsinədir? Onun malının üçdə birindən götürə bilərmi?
Əgər atası istitaətin ilk fürsətində ad yazdırmış və həccə getməmişdən öncə vəfat etmişdirsə, onun əvəzinə naib olmaq vacib deyil. Yalnız varisləri razı olduqları təqdirdə (onun üçün) həcci yerinə yetirə bilər. Amma əvvəllər istitaətli olubsa və növbəyə yazılıb həccə getməkdə səhlənkarlıq etmişdirsə, onun yerinə “Miqat həcci” yerinə yetirməlidirlər. Amma əgər “Bələdi həccin” yerinə yetirilməsinə vəsiyyət etmiş olsa, gərək onu əncam versinlər. Əgər onun bank kağızlarını qanuni yolla satıb pulunun bir hissəsinə əcir tutmaq mümkündürsə, ehtiyat vacib budur ki, belə etsinlər.
İcarə olunan yerin daha artıq qiymətə icarəyə verilməsi
Mən bir şəxsin evini müəyyən məbləğlə icarə etmişəm. Sonra onu daha artıq məbləğə icarəyə vermişəm və ev sahibinin də razılığını almışam. Bu müamilə səhihdirmi?
O evi, icarə etdiyiniz məbləğdən artıq məbləğə icarə verməyinizin işkalı var. Yalnız bir halda olar ki, ona xalça, şkaf, şifoner və s. kimi avadanlıq artırasınız.
Həddi-buluğun birinci ilində orucunu yeyən şəxs
Həddi-buluğun birinci ilində orucunu yeyən qızın vəzifəsi nədir? Qəzasını tutmalıdırsa, necə qəza tutsun?
Kəffarəsi yoxdur, istər cahili-qasir olsun (məsələni öyrənmək imkanına malik olmasın), istərsə də cahili-müqəssir olsun. Lakin qəsdən və bilərəkdən oruc tutmamışdırsa, kəffarəsi var. Məsələnin hər bir surətində qəza tutması lazımdır.
Donuzun içindən bir şey yediyi qab
Donuz qabdan bir şey yeyərsə, yaxud səhra siçanı qabın içində düşərsə qabın hökmü nədir?
Donuz qabdan maye bir şey yeyərsə onu yeddi dəfə su ilə yumaq lazımdır. Onu torpaqla sürtmək lazım deyil. Donuz qabı yalasa və, yaxud səhra siçanı onu içində ölsə ehtiyat vacibə görə yeddi dəfə yumaq lazımdır.
Şəriət məsələlərinə laqeyd olan qızla ailə həyatı qurmaq
Zahirdə müsəlman olan, lakin namaz qılmayan qızla evlənmək, kafirlə evlənmək kimidirmi?
Bu növ nikah caizdir, lakin tədricən onu vacib əməlləri yerinə yetirməyə dəvət etmək lazımdır.
Qadının birinci ərindən olan qızının ikinci ərinin atası ilə məhrəmliyi
Bir şəxs bir qız anası olan şəhid arvadı ilə evlənir. Bu qız bu kişinin atasına (baba) məhrəmdirmi? Məhrəm deyilsə, hansı yolla məhrəm olmaq olar?
Naməhrəmdir. Lakin o atanın digər övladı da olsa və bu qızla o oğlan arasında şəri siğə oxusalar, onun gəlini hökmünü alacaq və ona məhrəm olacaqdır.
Hakimin hökmünün nüfuzu
Ali həzrətləri, siz hakimin hökmünü nüfuzlu bilirsiniz? Buna əsasən əgər bir mərcəyi-təqlid hökm versə, ona əməl etmək hamıya hətta digər mərcəyi-təqlidlərə də vacibdirmi?
Buna əməl etmək hamıya vacibdir. Yalnız xilafına (hökmün əksinə) yəqin olunan hallar istisnadır.
