Ayətullah uzma Məkarim Şirazinin ofisi

şəri hökmlərə və fiqhi məsələlərə cavab mərkəzi

Sıralama: Alifba Yeni məsələlər Çox baxılanlar

On ikisinə keçən gecə rəmyi-cəmərat

Qoca və üzrü olan adamlar (Zil-həccənin) on ikisinə keçən gecə, gecə yarısından sonra Minadan Cəmarata gətirilir və sabahın əməllərini yerinə yetirirlər. Sonra onları Məkkəyə aparırlar və həmin gecədə sonrakı əməlləri yerinə yetirirlər. Üzrü olmayan şəxslər də rəmyi-cəmərat əməllərindən başqa belə etmişlər ki, onu (rəmyi-cəmərat əməllərini) yerinə yetirmək üçün sabahı gün qayıtmışlar. Onların əməlləri düzdürmü?

Məkkə əməllərini (iki təvaf və səy əməli) yerinə yetirmək, üzrü olmayan şəxslər üçün on ikisinə keçən gecə, hətta on birinə keçən gecə, gecə yarısından sonra da caizdir.

Qruplar: Əlillərin və xəstələrin həcci

Tikili süni bədən üzvlərindən istifadə

Ehram halında tikilmiş dəri parça ilə bədənə bağlanan süni ayaq və əllərdən istifadə etməyin kəffarəsi varmı?

Eybi yoxdur və kəffarəsi də yoxdur.

Qruplar: Ehram libası

Naqis təvaf yerinə yetirən şəxsin naibi

Əgər bir kəs təvafın bir neçə dövrəsini (şovtunu) yerinə yetirsə və müəyyən üzürlü səbəbə görə onu sona çatdırmağa qadir olmayıb, naib tutmağa məcbur olsa, naib yerdə qalanını yerinə yetirməlidir, yoxsa təvafın hamısını?

Naib təvafının hamısını kamil şəkildə yerinə yetirməlidir.

Qruplar: Bələd və miqat həcci

Xüms ilinin vaxtının dəyişdirilməsi

İllik xüms hesabının zamanını dəyişmək caizdirmi?

İllik hesabı hər nə qədər olsa, irəli çəkməyin heç bir maneəsi yoxdur. Lakin onu təxirə salmaq şəri hakimin icazəsi olmadan caiz deyil.

Qruplar: Xüms ili

Kafirlərə və əhli-kitaba Quran satmaq

Kafirlərə və ya Əhli-kitaba Quran satmaq, xüsusilə də onların təhqir, hörmətsizlik etmək fikirləri olmadığını, Əksinə, mütaliə üçün aldıqlarını biliriksə, caizdirmi?

Bunun təsir edəcəyinə ümid olsa və hörmətsizliyə səbəb olmasa, caizdir.

Qruplar: Məkruh alğı-satqı

Naibin miqatdan öncə ehramı nəzir etməsi

Mən naib olaraq həcc şərəfinə nail olmuş bir qadınam. Miqatdan öncə ehram nəzir etmək mənə caizdirmi?

Maneəsi yoxdur.

Qruplar: Naib olmanın hökmləri

Vəqf olunmuş yerin həndəvərinin icarəçi tərəfindən abadlaşdırılması

Bir şəxs vəqf olunmuş bir torpaq sahəsini mütəvəllidən (nəzarətçidən) icarəyə götürür. İcarə edəndən sonra onun hərimində (ətrafında) olan yararsız torpaqları da abad edir. Sualımız budur ki, mütəvəlli icarə edənin abad etdiyi həmin torpaqları da vəqf torpaqlarından hesab edə bilərmi? Yoxsa icarə edən bu torpağın maliki olur?

Əgər şəriət baxımından bu torpaqlar vəqfin hərimidirsə, icarə edən şəxsin onları abad etməyə haqqı olmamışdır və malikinə də çevrilməyəcəkdir. Torpağın icarə müddəti sona çatana qədər, icarə edən şəxsin ondan istifadə etməyə haqqı var və onun icarə haqqını ödəməlidir. Mütəvəllinin də bunu ondan almağa haqqı yoxdur. Lakin icarə müddəti bitəndən sonra icarə edən şəxs üçün heç bir haqq qalmır.

Qruplar: Vəqfin hökmləri

Ovlanmış heyvanın halal olması yolları

Ov etməklə aradan gedən (ölən) heyvan hansı hallarda halaldır?

Əgər heyvana çatıb başını kəsmək üçün kifayət qədər vaxt olmazsa, güllə onun bədənini yaralamış və ondan qan çıxmışdırsa, halaldır. Bu şərtlə ki, digər şərtlər, o cümlədən şikar edən zaman Allahın adının çəkilməsi, şikar edənin müsəlman olması da bununla yanaşı olsun. Amma heyvanın başını kəsmək üçün kifayət qədər vaxtı olsa və onun başını kəsməkdə laqeydlik göstərsə (nəticədə ölsə), haramdır.

Qruplar: Silahla ov

Vəqf olunmuş yerlərin gəlirlərinin birinin digərində istifadəsi

İki vəqf edən tərəfindən iki vəqf olunmuş əmlak mövcuddur. Onlardan birincisinin xərci az və gəliri çoxdur. Belə ki, fərzən gəlirinin 80 % -i artıq qalır. İkincisinin isə gəliri az və xərcləri çoxdur. Sual budur ki, bu iki vəqf olunmuş əmlakın hər ikisinin idarə olunmasına nəzarət edən mütəvəllinin və ya məntəqənin vəqf idarəsinin birinci vəqfin gəlirindən artıq qalanını sair şəri qaydalara riayət etməklə ikinci vəqfə sərf etməyə haqları var, ya xeyr?

Əgər birinci vəqf olunan əmlakın gəlirlərinin sərf olunma yerləri ümumidirsə, belə ki, ikinci vəqfə də şamil olursa, heç bir maneəsi yoxdur.

Qruplar: Əhdin hökmləri

İki vüqufdan öncə həcc əməllərini yerinə yetirmək

Naib olmağı qəbul edən qadının heyz və ya xəstəlik qorxusu varsa, həcc əməllərini iki vüqufdan və Mina əməllərindən qabağa sala bilərmi?

Qabağa sala bilər.

Qruplar: Naib olmanın hökmləri

Təvaf namazı üçün qadının naib olması

Qadın başqasının tərəfindən naib olub təvaf namazını qıla bilərmi?

Maneəsi yoxdur.

Qruplar: Təvaf namazı

Əhdə vəfa etmək

Qadına söz verəndə ona əməl etmək vacibdirmi?

Yaxşı olar ki, müsəlman şəxs mümkün olmayan halları çıxmaq şərti ilə həmişə öz verdiyi sözlərə əməl etsin,

Qruplar: Əhd

Qiraəti səhih olmayan bir kəsi əcir tutmaq

Namazı çox da kamil olmayan bir şəxs, özü üçün və ya başqasının tərəfindən naib olaraq həccə gedərsə, təvaf namazını qıldırmaq üçün başqasını naib tuta bilərmi?

Özü üçün həccə gedərsə, bacardığı qədər yerinə yetirməli və çalışmalıdır ki, mümkün qədər namazının qiraətini islah etsin. Lakin qiraəti səhih olmadığı təqdirdə digərlərinin yerinə naib olması işkallıdır.