Diri siçan vasitəsilə nəcisin keçməsi
Əgər diri siçan yeməyin içinə girib diri halda da çölə çıxarsa, o yemək pakdırmı?
Pakdır, lakin bulanmışdır. Yaxşı olar ki, ondan pəhriz olunsun.
28 günlük Ramazan ayı
Bir kəs Ramazan ayının yalnız 28 gününü oruc tutur. Çünki mübarək ramazan ayının birində İranda və mübarək ayın axırında Ərəb ölkələrinin birində olduğuna görə və Şəvval ayı orada bir gün tez göründüyünə görə yalnız 28 gününü oruc tutmuşdur. Bir günün qəzası ona vacibdir, yoxsa heç bir qəzası yoxdur?
Bir günün orucu ona vacib deyil, lakin ehtiyat müstəhəbdir.
Namazın qunutunda üzüyü çevirmək
Namazın qunutunda üzüyü (qaşını səmaya tərəf) çevirməyin savabı varmı?
Bəzi hədislərdən bu işin müstəhəb olması başa düşülür.
Musiqi alət və vəsaitləri
Toy məclisləri kimi eyş-işrət məclislərində istifadə olunmayan setar, səntur və s. qəbildən olan musiqi alətlərinin şəri hökmü nədir?
Əksər hallarda haram məqsədlər üçün istifadə olunan hər bir aləti düzəltmək və alıb-satmaq haramdır. Əgər müştərək (haram-halal arasında) alət olsa, caizdir.
Nisa təvafını qəsdən yerinə yetirməmək
Ərlə arvad Məkkəyə getmiş və həcc əməllərini yerinə yetirmişlər. Lakin qadın öz ərini istəmədiyindən nisa təvafını və onun namazını yerinə yetirməmiş və ər də bu təvafı və namazı yerinə yetirməmişdir, beləcə öz vətənlərinə dönmüşlər. Hal-hazırda o qadının məhrəmlik baxımından və ər evində olması baxımından vəzifəsi nədir?
Bu qadın və kişi qayıdıb nisa təvafını və onun namazını yerinə yetirənə kimi bir-birinə naməhrəmdirlər. Əgər bunu edə bilmirlərsə təvaf üçün naib tutsunlar. Yəni Məkkəyə gedən şəxslərdən xahiş etsinlər ki, onların yerinə naib olaraq nisa təvafını və onun namazını yerinə yetirsin.
Vəqf idarəsinin işçiləri üçün vəqf olunan əmlakların gəlirlərindən istifadə
Vəqf kimi gözəl sünnətə geniş yer vermək üçün müəyyən məbləğdə pulu işçilərin idarə və iş xərclərinə sərf etmək lazımdır ki, heç bir vəqfnamədə belə hallara işarə edilməmişdir. Sualımız budur ki, vəqf olunmuş əmlaklardan, xüsusilə vəqf idarəsinin nəzarəti altında olan imkanlı vəqf əmlaklarından əldə olunan gəlirlərin sərf olunma üsulunda dəyişiklik etməklə müəyyən məbləğdə pulu sözü gedən xərclərə sərf etmək olarmı?
Belə işlərin diqqət və ehtiyatla yerinə yetirildiyi təqdirdə xeyirxah işlərdən biri sayıldığını nəzərə alsaq, xərcləri ümumi olan vəqf əmlaklarından istifadə etmək olar. Bu şərtlə ki, vəqf idarəsinin məsul işçiləri öz vəzifələrini dəqiqliklə yerinə yetirsinlər.
Tikişi olan ayaqqabılarla ehram
Tikişi olan və ayaqların üstünü örtməyən ayaqqabı ilə ehram bağlamaq caizdirmi?
Bəli, caizdir. Lakin yaxşı olar ki, kişilər ehram halında belə ayaqqabı geyməsinlər.
Tikili süni bədən üzvlərindən istifadə
Ehram halında tikilmiş dəri parça ilə bədənə bağlanan süni ayaq və əllərdən istifadə etməyin kəffarəsi varmı?
Eybi yoxdur və kəffarəsi də yoxdur.
Ehtiyac duyulmayan kitabların xümsü.
Dini tələbələr elmi hövzədə təhsil alarkən özlərinə lazım olan tarixi və s. mövzularda kitablar və lazım olan digər şeylər alırlar. Almasalar, sonradan bunları əldə edə bilməyəcəklər və ya misal üçün, çox bahalaşacaqdır. Hər bir halda sonradan problemlər yaranacaqdır. Buna görə də imkan daxilində çalışırlar ki, ucuz qiymətə alsınlar. Lakin bunların hamısını hələlik mütaliə edə bilmirlər. Aşağısı bir il və ya iki il ərzində mütaliəsiz qalır. Bunlara xüms düşürmü? Düşürsə alınma tarixinin qiyməti ilə hesablanmalıdır, yoxsa hazırkı qiymətlərlə?
Ehtiyac duyulmayanlara xüms düşür və meyar günün qiymətidir.
Xarabalığa çevrilmiş hamamın yerindən məscid üçün istifadə
Larestanın Şərqveyh adlı kəndində qədimi bir hamam var ki, təxminən 20 ildir istifadəsiz qalıb. Möminlərdən biri onu uçurub və ora boş torpaq halına düşmüşdür. Bu torpaq sözü gedən kəndin came məscidinin yanında yerləşir. İcazə verirsiniz ki, o torpağın bir hissəsini məscidə tualet və təharətxana inşa edək, qalanını camaatın keçməsi üçün yol kimi ayıraq?
Əgər onun binasının yenidən inşasına ümid yoxdursa, habelə o kənddə başqa hamama ehtiyac yoxdursa ki, bu yeri satıb ona sərf etsinlər, bu halda yazdığınız şeyləri həyata keçirə bilərsiniz.
Rəqsə tamaşa etmək
Rəqsə tamaşa etmək caizdirmi?
Rəqsə tamaşa etmək onun özünün hökmündədir.
Vəqf olunmuş yerlərin gəlirlərinin sərf olunma yerlərini dəyişmək
Vəqf olunmuş şeylərdən əldə olunan gəlirlər hansı yerlərdə istifadəyə çatdırılmalıdır və hansı hallarda onların sərf olunma yerlərini dəyişmək mümkündür?
Qəti qaydalara və məşhur - الوقوف على حسب ما یوقفها اهلها – hədisinə əsasən vəqf olun şeydən əldə olunan gəliri vəqfnamədə qeyd olunanlara əsasən sərf etmək lazımdır. Yalnız bir və ya bir neçəsinə əməl etmək mümkün olmayan bəndləri istisna etmək olar, məsələn, mis qab-qacaq indiki əsrdə digər qab-qacaqla əvəz olunacaqdır.
Naməhrəmə əlcəklə əl verib görüşmək
Qadın əlcəklə naməhrəm kişiyə əl verib görüşə bilərmi?
Zərurəti olmaca, bu işin tərk olunması daha yaxşıdır.
Vəlinin xəbəri olmadan evlənmək təklifi
Müvəqqəti evlənmək niyyətində olan bir şəxs qızın vəlisinin xəbəri olmadan ona evlənmək təklif edə bilərmi? Qızın bakirə və dul qadın olduğu iki şəkildə şəriət hökmünün nə olduğunu bəyan edin.
Evlənmək təklifinin heç bir şəkildə maneəsi yoxdur. Lakin vəlisinin icazəsi olmadan bakirə qızla nikah bağlamağın işkalı var. Amma dul qadında (ərə gedib boşanan, əri ölən) əqd siğəsini oxunmasında iki tərəfin razılığı kifayətdir.
