Süd anasının nəvələri
Süd anasının nəvələri süd əmən uşağa məhrəmdirmi?
Nəvələr süd əmənə məhrəmdirlər.
Məsləhətə görə vəqfnamədə dəyişiklik aparılması
İndiki şəraiti, dövlətin və İslam ümmətinin məsləhətlərini, habelə vəqf edənlərin əsl niyyətlərini nəzərə almaqla, İslam dövlətinin sair cari və yazılı proqramları ilə həmahənglik yaratmaq üçün vəqf edənlərin nəzərlərində praktiki baxımda düzəlişlər etmək olarmı?
İmkan daxilində vəqfnaməyə uyğun əməl olunmalıdır. Buna imkan yoxdursa, vəqfnamədə qeydə alınanlara və vəqf edənin niyyətinə daha yaxın olanlara əməl olunmalıdır.
Müctəhid qadına təqlid
. Əgər qadın ictihad məqamına yetişsə, onun da (başqasına) təqlid etməsi haramdır?
Bu məsələdə qadın və kişi arasında fərq yoxdur.
Mütəvəllisi vəfat etmiş vəqf əmlakları
Bəhreyn alimlərindən biri 50 il bundan qabaq bir yeri əzadarlıq və matəm məclisləri üçün vəqf etmişdir ki, onun gəlirindən əzadarlıq məclisi keçirsinlər. O, sağlığında özü bu vəqfin mütəvəllisi (nəzarətçisi) idi. Onun vəfatından sonra Bəhreynin vəqf idarəsi bir qrup insanı mütəvəlli ünvanı ilə təyin etmişdir. Onlar müctəhidlər tərəfindən də izn aldıqlarını iddia edirlər. Halbuki, onların etibarlı və inanılmış şəxs olmadıqları camaat arasında məşhurdur. Bu müqəddiməni nəzərdə tutmaqla aşağıdakı iki suala cavab verin: 1)Bu vəqf əmlakları vəqf olaraq qalırmı? Bu məkanlar şəriət hakiminin nəzarəti altında olmalıdırmı? Yoxsa hal-hazırdakı mütəvəlliləri qeyri-şəri olduğuna görə onlar məchulul-malik əmlaka çevrilir? 2) Vəqf öz qüvvəsində qaldığı surətdə bu gəlirləri vəqf edilən məqsəddən ayrı məqsədlər üçün, məsələn, əzadarlıq binasının yenidən inşa (təmir) edilməsinə və ya gəlir əldə etmək üçün əzadarlıq məkanının nəzdində olan (digər bir) məkanı tikməyə sərf etmək olarmı?
1)Vəqf bu kimi məsələlərlə ləğv olunmur, lakin şəriət hakimindən icazə alınmalıdır. 2)Vəqf olunmuş hər bir şey vəqf edilən məqsədə uyğun olaraq sərf edilməlidir. Necə ki, bu göstəriş hədislərdə deyilmişdir. Vəqfin sərf olunma məqsədinə qarşı çıxmaq caiz deyil. Yalnız bir halda caizdir ki, o məqsədlə xərcləmək mümkün olmasın. Belə hallarda həmin məqsədə daha yaxın olan yerlərdə sərf edilməlidir.
Şahidlərin öz ifadələrindən dönməsi
Şahidlərin öz verdikləri ifadələri geri götürmələrinin hökmünü bəyan edin.
Şahidlər öz verdikləri ifadələri geri götürsələr, üç şəkli var:1. Hökm çıxarılmazdan öncə; Bu halda məşhur fitva hökmün verilməməyidir.2. Hökm çıxarılandan və iddia olunan əmlak tələf olandan sonra; Məşhur fitvaya əsasən hökm qüvvəsində qalmalı və vurulan zərər şahidlərdən alınmalıdır.3. Hökm çıxarılandan, icra ediləndən və əmlak tələf olandan sonra; burada da fəqih alimlərin böyük əksəriyyəti hökmün öz qüvvəsində qalması və vurulan zərərin şahidlərdən alınması barədə hökm vermişlər.
Taxta üzərinə şəkil həkk etmək
Mən bir müddət olar ki, bəzi şəkilləri taxtanın üzərində qabarıq şəkildə həkk edir və güzəranımı bu yolla təmin edirəm. Çünki bədən həcminin bir hissəsini, özü də taxta üzərində həkk etməyin deyil, ruhu olan kamil heykəl düzəltməyin haram olduğunu eşitmişdim, Mənin bu yolla güzəranımı təmin etməyim şəri cəhətdən caizdirmi?
Şəri cəhətdən belə qabarıq naxışların eybi yoxdur, lakin çalışın ki, qeyri-islami dinlərin və məzhəblərin yayılmasına səbəb olan naxışlar və ya əxlaqi baxımdan fəsada səbəb olan şəkillər olmasın.
Qiraətdən sonra "kəzalikəllahu rəbbi" zikri
İkinci rükətdə imam “Tovhid” surəsini oxuyub qurtarandan sonra məmumun "kəzalikəllahu rəbbi" deməsi caizdirmi?
Mütləq zikr (yəni ümumiyyətlə zikr olan bir kəlmə) niyyəti ilə maneəsi yoxdur.
Müvəqqəti nikahın şəriət hökmü
Müvəqqəti nikahın İslam dini cəhətindən hökmü nədir?
Müvəqqəti nikah fiqhin qəti və inkar olunmaz hökmlərindən biridir. Bu barədə ətraflı məlumat almaq üçün bizim qələm əsərimiz olan “Budur bizim ayinimiz” kitabını, habelə “Təfsiri nümunə” kitabının 3-cü cildində “Nisa” surəsinin 24-cü ayəsinin izahını mütaliə edə bilərsiniz
Gözbağlayıcılığı özünə peşə seçmək
Gözbağlayıcılığı özünə gəlir mənbəyi seçməyin hökmü nədir? Gözbağlayıcılıq göstərilən yığıncaqlarda iştirak etməyin işkalı varmı?
Bəzi məclislərdə nümayiş, əyləncə və istirahət adı ilə icra olunan oyunlar müşahidə olunur ki, bir şəxsin surətli əl hərəkətini, zirəkliyini nümayiş etdirir və bundan başqa məqsəd daşımır, (belə oyunların) eybi yoxdur. Lakin camaatı aldatmaq üçün olsa, bir növ sehrdir ki, bu yolla qazanc əldə etmək haram və belə məclislərdə iştirak etmək də haramdır.
Üzrlü olan üçün gecə rəmyi-cəmərat etmək
Mənim kimilər üçün gündüz rəmyi-cəmərat etmək mümkün deyil. Biz gecələr rəmy edə bilərikmi? Cavabın müsbət olmasını fərz etsək, mənimlə birgə olanlar da gecə rəmyi-cəmərat edə bilərlərmi?
Gecə rəmyi-cəmərat edə bilərsiniz. Lakin sizinlə birlikdə olanlar üçün (gündüz rəmy etmək) mümkündürsə, gündüz rəmy etsinlər.
İmam səhmi üçün xüsusi məsrəf yerinin təyini
a) Əgər bir kəs müstəhəq olan birinə İmam (əleyhis-salam) səhmi adı ilə bir miqdar pul versə ki, müəyyən bir şey alsın, lakin o şəxs bu pulu qiymətcə ucuz olan daha lazımlı şeyləri almağa sərf etsə, bu iş caizdirmi?b) Bir şəxs xəcalət və utancaqlıq üzündən başqasının adına İmam (əleyhis-salam) səhmi alıb onu özü xərcləsə, hökmü nədir?
a) İmam (əleyhis-salam) səhmində hər vaxt mal sahibi xüsusi yerdə sərf olunmasını özü təyin etsə, ona tabe olmaq lazım deyil. Lakin şəri hakim bunu təyin etsə, ehtiyat ona riayət etməkdir. b) Zeydin adına alıb Əmr üçün sərf etsə, işkalı var. Amma ümumi adla alıb, onun hər hansı bir nümunəsinə sərf edərsə, maneəsi yoxdur.
Namaz qılanın cibində oğurlanmış əşya olsa, namazı batildirmi?
Namaz qılanın cibində oğurlanmış əşya olsa, namazı batildirmi?
Onun namazının eybi yoxdur, lakin bunu etməsə (bu halda namaz qılmasa) daha yaxşıdır.
Qız və oğlanın müvəqqəti evlənmək yolu ilə rabitəsi
Əgər qız və oğlan müvəqqəti əqd oxumaqla bir-biri ilə şəriət baxımından qanuni rabitədə olmaq istəyirlərsə, aşağıdakı formalarda hansı şərtlər lazımdır:1) Əgər onların arasında olan münasibət yalnız iş və təhsillə bağlı - adi münasibət olsa. 2) Onların arasındakı münasibət duxul olmamaq şərti ilə cinsi ləzzətlərlə bağlı olsa. 3) Onlar arasındakı münasibət cinsi əlaqə (duxul) ilə bağlıdır.
Müvəqqəti əqd bir qisimdən artıq deyil və bu əsərlərin hamısı onda cəm olub. Amma əgər əqdin daxilində cinsi yaxınlığın olmayacağını şərt etsələr, bu əsər xaric olur. Hər bir halda ehtiyat vacibə əsasən atanın icazəsi şərtdir.
