şəri hökmlərə və fiqhi məsələlərə cavab mərkəzi

a) İmam (əleyhis-salam) səhmində hər vaxt mal sahibi xüsusi yerdə sərf olunmasını özü təyin etsə, ona tabe olmaq lazım deyil. Lakin şəri hakim bunu təyin etsə, ehtiyat ona riayət etməkdir. b) Zeydin adına alıb Əmr üçün sərf etsə, işkalı var. Amma ümumi adla alıb, onun hər hansı bir nümunəsinə sərf edərsə, maneəsi yoxdur.

Əgər bu yeyinti məhsullarının sexlər, dəzgahlar və ya əlcək vasitəsilə hazırlandığına ehtimal versək, heç bir eybi yoxdur. Amma əgər bu məhsulların rütubətli halda onların əl və bədəni ilə təmasda olduğuna yəqin əldə etsək, ehtiyata görə zəruri olmayan hallarda bu məhsullardan çəkinmək lazımdır. Lakin zəruri hallarda, məsələn, qeyri-müsəlman ölkələrə səfər zamanı bunlardan çəkinmək çətin olan hallarda çəkinməyə bilərsiniz.

Bu barədə fəqihlərin arasında fikir ayrılığı vardır. Mərhum Mühəqqiq Qummi özünün “Cameuş-şitat” kitabında və Mühəqqiq Yəzdi “Ürvə” kitabına etdiyi əlavələrdə bu barədə ətraflı şəkildə bəhs açmışlar. Dəlillər məcmusundan məlum olur ki, kişinin sadəcə (belə bir) iddia etməsi ilə verilən talaq işkalsız deyil, əksinə onun üçün dəlil və sübut gətirmək lazımdır.

İmamın (əleyhis-salam) səhminin məsrəfi üçün şəri hakimin icazəsi vacibdir. Seyid səhminin məsrəfi üçün də ehtiyat vacibə görə icazə almaq lazımdır.

Məkkə əməllərini (iki təvaf və səy əməli) yerinə yetirmək, üzrü olmayan şəxslər üçün on ikisinə keçən gecə, hətta on birinə keçən gecə, gecə yarısından sonra da caizdir.

Bu məsələdə qadın və kişi arasında fərq yoxdur.

Arxada namaz qılmasının maneəsi yoxdur. Təvaf edənlərə maneçilik yaradarsa onların ortasında namaz qılmaq işkalsız deyil.

Onun namazının eybi yoxdur, lakin bunu etməsə (bu halda namaz qılmasa) daha yaxşıdır.

Müvəqqəti nikah fiqhin qəti və inkar olunmaz hökmlərindən biridir. Bu barədə ətraflı məlumat almaq üçün bizim qələm əsərimiz olan “Budur bizim ayinimiz” kitabını, habelə “Təfsiri nümunə” kitabının 3-cü cildində “Nisa” surəsinin 24-cü ayəsinin izahını mütaliə edə bilərsiniz

Caiz deyil.

Bidət odur ki, dində olmayan bir şeyi dinin bir hissəsi adı ilə yerinə yetirsinlər və ya əməldə belə bir fikri bəyan etmiş olsunlar. Buna əsasən əl verib görüşməyi mütləq mətlub olan (namazdan da qeyri hallarda, ümumi şəkildə istənilən) əməl məqsədilə yerinə yetirsələr və bəzən də bunu tərk etsələr, heç bir işkal (problem) yaranmayacaqdır.

Belə bir nəzir səhih deyil. Çünki, nəzirdə əməlin rüchanı (üstün, bəyənilən və xeyirxah olması) şərtdir. Bu əməlin isə Allaha yaxınlaşmaq üçün ən yaxşı və fəzilətli işlərdən olan Ali-əbanın beşincisinin (əleyhis-səlam) matəm mərasimini sual altına almaq üçün İslam düşmənlərinin əlinə bəhanə verəcəyini nəzərə alsaq, işkalsız deyil. Əgər bu əməlin rüchanını fərz etsək belə, başqası barəsində nəzir etmək səhih deyil.

Müvəqqəti əqd bir qisimdən artıq deyil və bu əsərlərin hamısı onda cəm olub. Amma əgər əqdin daxilində cinsi yaxınlığın olmayacağını şərt etsələr, bu əsər xaric olur. Hər bir halda ehtiyat vacibə əsasən atanın icazəsi şərtdir.

Bəzi məclislərdə nümayiş, əyləncə və istirahət adı ilə icra olunan oyunlar müşahidə olunur ki, bir şəxsin surətli əl hərəkətini, zirəkliyini nümayiş etdirir və bundan başqa məqsəd daşımır, (belə oyunların) eybi yoxdur. Lakin camaatı aldatmaq üçün olsa, bir növ sehrdir ki, bu yolla qazanc əldə etmək haram və belə məclislərdə iştirak etmək də haramdır.

Şəri cəhətdən belə qabarıq naxışların eybi yoxdur, lakin çalışın ki, qeyri-islami dinlərin və məzhəblərin yayılmasına səbəb olan naxışlar və ya əxlaqi baxımdan fəsada səbəb olan şəkillər olmasın.