Zinaya məcbur etmək
Bir şəxs bir qadınla bir kişini zinaya məcbur etsə, onun (məcbur edənin) hökmü nədir?
Ağır şəkildə təzir olunmalıdır.
Hörmətsizlik üzündən qəbrin açılmasının caizliyi
Bir möminin qəbrinin yanında tualet tikilmişdir. Bu iş nəticəsində hətta orada bir Quran surəsini oxumaq belə mümkün deyil. Tualeti ayrı məkana keçirmək üçün məsul işçilərə müraciətlərin heç bir faydası olmadı. İcazə verirsiniz ki, qəbri açıb meyyiti başqa məkana köçürək?
Onlara təzyiq göstərin ki, tualeti başqa məkana köçürsünlər. Məsullara deyin ki, bu iş şəriət baxımından səhih deyil. Çünki möminin qəbrinə hörmətsizlik sayılır. Əgər bu vəziyyətin davam etməsi meyyitin hörmətsizliyinə səbəb olarsa onun digər məkana köçürülməsi caizdir.
Heyvanların başını kəsməzdən öncə ağrıkəsici iynələrdən istifadə etmək
Əti halal olan heyvanın başını kəsməzdən qabaq az ağrı çəksin deyə, onu iynə vurmaq və ya başqa bir vasitə ilə keyləşdirilirsə, bu iş caizdirmi?
Heyvan şokdan və keyləşəndən sonra sağ qalarsa, eybi yoxdur və heyvanın az əzab çəkməsinə səbəb olan hər bir iş müstəhəbdir.
Xüms ilinin hesablanması
Alimlər deyirlər ki, insanın illik hesabı olmalıdır. Əgər bir kəsin qazancı xərclərindən azdırsa, yenə də illik hesabı olması vacibdirmi?
Alimlər qazancından artıq qalmayan və pul (ehtiyat) yığa bilməyənləri yox, gəlirindən artıq qalan və əlində pul yığılan kəsləri nəzərdə tutmuşlar.
Bir şəhərdə uzun müddət qalmaq
Bir şəhərdə uzun müddət qalan insanın namazının hökmü nədir?
Uzun müddət bir məkanda qalarsa, onun üçün vətən hökmündə olacaqdır.
Gecələr cəmərat rəmyinə qadir olan şəxs
Onuncu, on birinci və on ikinci gün cəmərat rəmyinə qadir olmayan qadın, gecələr cəmərəni rəmy edə və ya on üçüncü gün hər üç günü qəzasını yerinə yetirə bilirsə, o, başqa şəxsin tərəfindən naib ola bilərmi? Əgər bu mümkündürsə, sözü gedən hər üç şəkil eynidir, yoxsa fərqləri var?
Onun naib olması səhihdir və gecələr gündüzün əvəzinə rəmy etməlidir.
Məsləhətə görə vəqfnamədə dəyişiklik aparılması
İndiki şəraiti, dövlətin və İslam ümmətinin məsləhətlərini, habelə vəqf edənlərin əsl niyyətlərini nəzərə almaqla, İslam dövlətinin sair cari və yazılı proqramları ilə həmahənglik yaratmaq üçün vəqf edənlərin nəzərlərində praktiki baxımda düzəlişlər etmək olarmı?
İmkan daxilində vəqfnaməyə uyğun əməl olunmalıdır. Buna imkan yoxdursa, vəqfnamədə qeydə alınanlara və vəqf edənin niyyətinə daha yaxın olanlara əməl olunmalıdır.
Kafirlərdən alınan yeyinti məhsulları
Kafirlərin əlindən alınan yeməklərin hökmü nədir?
Əgər bu yeyinti məhsullarının sexlər, dəzgahlar və ya əlcək vasitəsilə hazırlandığına ehtimal versək, heç bir eybi yoxdur. Amma əgər bu məhsulların rütubətli halda onların əl və bədəni ilə təmasda olduğuna yəqin əldə etsək, ehtiyata görə zəruri olmayan hallarda bu məhsullardan çəkinmək lazımdır. Lakin zəruri hallarda, məsələn, qeyri-müsəlman ölkələrə səfər zamanı bunlardan çəkinmək çətin olan hallarda çəkinməyə bilərsiniz.
Spirtli içkiləri saxlamaq
Sizin mübarək nəzərinizə görə spirtli içkiləri saxlamağın hökmü nədir?
Haramdır və təzirə (qazının təyin etdiyi cəza növünə) səbəb olur. Yalnız mühüm bir hədəf üçün olan hallarda və ya onun sirkəyə çevirmək istəsələr, eybi yoxdur.
Yuxarı mərtəbədə rəmyi-cəmərat etmək
Yuxarı mərtəbədə rəmyi-cəmərat etməyin hökmü nədir?
İzdiham olanda caizdir.
Mücəssəmə (heykəl, büst) alveri
Rəssamlığın və heykəltəraşlığın haram olması onlar barəsində şirklə bağlı görüşlərə və onun bütpərəstlik çöhrəsində görədirmi? Bu halda bu gün belə işlər camaat içində bütpərəstlik fikirlərini icad etmirsə və incəsənət adı ilə tanınaraq istifadə olunursa, bu işlə məşğul olmağın hökmü nədir?
Heykəltəraşlıq və onun alqı-satqısının hər bir halda işkalı var. Oyuncaq kimi hazırlanarsa, bu hökmdən istisnadır.
Talaqda şahidlərin adilliklərində meyar
Bir şəxs öz arvadına yaxud digər bir arvada talaq vermək istəyir. Yaşadığı şəhərdə möhtərəm müctəhidlərin buyurduqları mənada adil şəxs yoxdur. Yalnız bəzi şəxslər vardır ki, nə talaq verən şəxsin özü öz gözləri ilə onlardan bir günah əməl görmüş, nə də digərlərindən onların indiyə qədər bir günah iş gördükləri barədə eşitmişdir. Qonşu şəhərlərdə də adil insanları tanımır. Digər tərəfdən də bu talaq mütləq icra olunmalıdır. Buyurun ki, yuxarıda qeyd olunan etibarlı və hörmətli şəxslərin şahidliyi ilə talaq siğəsini icra edə bilərmi?
Belə şəxslər talaqda şahidlik etmək üçün kifayət edir və adil sayılırlar.
Xümsü məsrəf etmək üçün şəri hakimin icazəsi
İmamın (əleyhis-salam) və seyidlərin səhmini məsrəf etmək üçün şəri hakimin icazəsi lazımdırmı?
İmamın (əleyhis-salam) səhminin məsrəfi üçün şəri hakimin icazəsi vacibdir. Seyid səhminin məsrəfi üçün də ehtiyat vacibə görə icazə almaq lazımdır.
İmam səhmi üçün xüsusi məsrəf yerinin təyini
a) Əgər bir kəs müstəhəq olan birinə İmam (əleyhis-salam) səhmi adı ilə bir miqdar pul versə ki, müəyyən bir şey alsın, lakin o şəxs bu pulu qiymətcə ucuz olan daha lazımlı şeyləri almağa sərf etsə, bu iş caizdirmi?b) Bir şəxs xəcalət və utancaqlıq üzündən başqasının adına İmam (əleyhis-salam) səhmi alıb onu özü xərcləsə, hökmü nədir?
a) İmam (əleyhis-salam) səhmində hər vaxt mal sahibi xüsusi yerdə sərf olunmasını özü təyin etsə, ona tabe olmaq lazım deyil. Lakin şəri hakim bunu təyin etsə, ehtiyat ona riayət etməkdir. b) Zeydin adına alıb Əmr üçün sərf etsə, işkalı var. Amma ümumi adla alıb, onun hər hansı bir nümunəsinə sərf edərsə, maneəsi yoxdur.
