İdxal olunan sosiska
Xarici ölkələrdə idxal edilən sosiskaların hökmü nədir? Onlar haramdır, yoxsa halal?
İslam qaydaları ilə başı kəsilməyən heyvanların ətindən istifadə olunan yeyinti məhsulları haramdır.
İmamzadənin torpağında mağaza tikib icarəyə vermək
Cəhromun məscidinin və İsmayıl imamzadəsinin gündəlik işlərinə baxan iki nəfər mömin şəxs öz pulları ilə İmamzadənin istifadə olunmayan qəbiristanlığının bir guşəsində iki mağaza tikmiş və bu mağazaları 20 il müddətində icarə olaraq məntəqənin kooperativ yardım şirkətinin rəhbərlik heyətinin ixtiyarına qoymuş, icarə pulunu isə məscidin və imamzadənin xərcləri üçün nəzərdə tutmuşlar. Hal-hazırda məscidin və imamzadənin şəri nəzarətçisi olmadığını və heç bir vəqfnamənin də mövcud olmadığını nəzərə alsaq, aşağıdakı suallara cavab verin:1) Mağazanın tikilməsi, xüsusilə onun icarəyə verilməsində cameuş-şərait müctəhidin icazəsinə ehtiyac var idimi?2) Baş tutmuş icarə şəri baxımdan etibarlıdırmı?3) İcarə batildirsə, kooperativ şirkətinin məsulları tərəfindən mağazanın boşaldılması və onun anbar, dəftərxana və s. kimi lazımi işlərdə istifadə etmək üçün məscidin münsiflər heyətinə təhvil verilməsi vacibdirmi?4) Onların boşaldılması üçün kooperativ şirkətin məsullarının, ödənilən qiymət və ya ondan artığını, yaxud su və işıq imtiyazını almaq üçün, yaxud da təmir üçün sərf olunan pul vəsaitini almağa haqqları varmı?
1) Əlbəttə, icazəyə ehtiyac var və əgər sözü gedən torpaq sahəsi istifadəsiz idisə, hələlik bu tikintiyə icazə veririk və oranı icarə vermək o halda caizdir ki, imamzadənin və məscidin işləri üçün sözü gedən binaya ehtiyac duyulmasın, icarə pulu da məscid və imamzadə üçün xərclənsin. 2) İcarə ədalətli olsa, məscidin və imamzadənin sözü gedən binaya ehtiyacı olmasa, səhihdir. 3) Yuxarıdakı cavabdan məlum oldu.4) Onlar artıq olmamaq şərti ilə yalnız orada xərclədiklərini ala bilərlər.
Ehram halında qadınlar üçün ayaqların üstünü örtmək
Qadınlar ehram halında corab geyinə bilərlərmi, yoxsa onların da ayaqlarının üzü kişilər kimi açıq olmalıdır?
Ayaqları örtməyin haram olması kişilərə məxsusdur və qadınların ayaqların üstünü örtməsi caizdir.
Neçə dəfə yaxınlığa razı olacağını şərt etmək
Əgər daimi arvad həftədə yalnız bir-iki dəfə yaxınlığa razı olacağını şərt etsə, bu şərt səhihdirmi?
Əgər hər iki tərəf bu şərtə razı olarlarsa, bu şərt səhihdir.
Ər və arvadın təmkin barəsində iddiası
Əgər tərəflər arasında bu səbəbdən fikir ayrılığı olsa və qadın itaətini mehrlə şərt etdiyini iddia etsə, əri isə arvadının hətta mehriyə alacağı təqdirdə belə təslim olmaq fikri olmadığını açıqlasa, eyni zamanda ərin dediklərinin doğruluğunu ehtimal verən dəlillər də mövcud olsa, qadının sırf iddiası ilə ərinə nəfəqə vermək vacib olurmu, yoxsa münaqişəyə möhkəm dəlillər gətirməklə və and içməklə son qoyulmalıdır? Və bu halda kim iddiaçı və kim inkarçı sayılır?
Əgər əri ilə bir yerdə yaşayan qadının davranışından onun təslim olduğunu başa düşmək olursa və əri bunun əksini iddia edirsə, bunu sübut etməlidir. Əgər onun davranışından bunun əksi başa düşülürsə, ərinin iddiası məqbuldur.
Sinif otağında hicaba riayət etməyin lazımlığı
Lövhədə yazı yazdığı zaman qadının şəriətdə icazə verilən miqdardan artıq görünən üzünə, saçlarına və əllərinə baxmağın hökmü nədir? (Təbii ki, müəllimin başa salmağı və tələbələrin başa düşmələri üçün.)
Hicaba elə riayət olunmalıdır ki, üz və əllərdən artıq (miqdar) görünməsin.
Rüşvətdən əldə olunan mənfəət
Rüşvət alan şəxsin əməlinin nəticəsi olan, – rüşvət verilən maldan hasil olan mənfəətlər kimin malı sayılır?
Əsil sahibinin, yəni pul sahibinin malıdır.
Ali məktəb tələbələrinin on gün qalmaq niyyəti
Təhsil alınan yer vətən sayılmırsa və tələbə 10 gün qalmağı niyyət edibsə, 10 gündən qabaq 2 saatdan artıq tərəxxüs həddindən çıxa bilərmi? Nəzərinizə çatdıraq ki, təhsil binası tərəxxüs həddindən kənardadır, Yataqxana isə şəhərin daxilindədir. Biz tətil günlərindən savayı hər gün tərəxxüs həddindən keçmək məcburiyyətindəyik.
Davamlı surətdə təhsil aldığı yer, tələbə üçün vətən hökmündədir. Namaz və oruc orada tamamdır. 10 gün qalmaq məqsədi lazım (vacib) deyil. Habelə qaldığı yerdən çıxmağın və yaxın məntəqələrə (məsələn, 3 və ya 4 km.) getməyin də eybi yoxdur.
Yaxınlığa razı olmayan qadının talağı
Mənim həyat yoldaşın İslam hökmlərinə qarşı laqeyddir və yaxınlıq etməyə razı olmur. Hal-hazırda o bakirədir. Mən ona talaq verə bilərəmmi? Onun talağı hansı növdəndir və mehriyyəsinin hökmü necədir?
Yaxşı olar ki, bir müddət ona qarşı səbir və təmkinlə yanaşasınız, ona öyüd-nəsihət verəsiniz və mehr-məhəbbətinizi ona göstərəsiniz. Bəlkə bu yolla onun rəftar və davranışı dəyişdi və iş talaqla nəticələnmədi. Vacib və haram olmayan əməllərlə bağlı çox da tələbkarlıq etməyin. Müsbət nəticə əldə etməsəniz, ondan ayrıla bilərsiniz. Yazdığınız kimi bu qadın naşizə (inadkar, sözə baxmayan) və bakirədirsə, nəfəqə almaq haqqı yoxdur. Əgər talaq almaq istəsə, talağı xül’idir: mehriyyəni və bu kimi bir şey bağışlamaqdan başqa, habelə, ərin razılığından başqa yolla mümkün olan deyil.
Qadının mehriyyəni almadan öncə yaxınlığa razı olmaması
Şiə fəqihlərinin əksəriyyəti buyurmuşlar ki, arvadın qeyri-müəccəl (möhlətsiz) mehriyəni tələb etməyə və düxuldan (yaxınlıq) öncə mehriyəni alana kimi yaxınlıqdan boyun qaçırmağa haqqı var. Habelə buyurmuşlar ki, mehriyəni almaq fərzi ilə təslim olacağı (şərt etməklə itaət edəcəyi) halda nəfəqə almağa da haqqı var. Qadının imtina etmək haqqı yalnız düxula aiddir, yoxsa digər ləzzətlərə və daimi əqdin tələbi olan işlərdə (məsələn, ərin evində yaşamaq, onun razılığı ilə səfərə çıxmaq kimi) ərinə itaət etməyə də şamil olur? Belə ki, bu işlərdə ərinə itaət etməzsə, naşizə (inadkar, ərini incidən arvad) sayılırmı?
Zahir budur ki, qadın öz möhlətsiz mehriyəsini almamış özünü mütləq (qeydsiz-şərtsiz) şəkildə ərinə təslim etməyə bilər və bu müddətdə ərinə vacibdir ki, onun nəfəqəsini versin.
Markaların üzərində yazılan qiymətdən baha qiymətə satışı
Təyin olunmuş qiyməti olan poçt markalarını baha qiymətə satmağın hökmü nədir?
Ağlabatan məqsədlərlə olsa, eybi yoxdur.
Məscidləri və Hüseyniyyələri bəzəmək caizdirmi?
Məscidləri və Hüseyniyyələri bəzəmək caizdirmi?
Zinətləndirmə qızılla, yaxud canlı varlıqların şəkilləri ilə olmasa, israfa da yol verilməyən halda eybi yoxdur.
Mehriyyə vasitəsilə istitaətli olmaq
Bir qadının mehriyyəsi onun istitaətindən bir neçə dəfə artıqdır. Qadının vəfatından sonra varislərinə, mirası bölməzdən əvvəl ondan həcc məxariclərinin kəsri (çıxması) lazımdırmı?
Qadının əri sağ olan zaman camaatın nəzərinə və adətlərə görə mehriyyəni ərindən ala bilərdisə, istitaətli olmuşdur və bunu mirasından çıxmaq lazımdır. Amma ala bilməzdisə, istitaətli olmamışdır.
Südəmər uşağın atasının onun süd anasına məhrəmliyi
Əgər bacı öz bacısı uşaqlarına süd versə, bu bacı öz bacısı ərinə məhrəm olurmu? Bundan əlavə, onun övladlarının hökmü necə olacaqdır?
Süd verən bacı süd əmən uşağın atasına məhrəm olmur. Lakin bu bacının uşaqları süd əmən uşağın atasına məhrəmdirlər.
Şəhadət haqqında şəhadət vermək
Şəhadətə şəhadət qəbul olunurmu?
İnsanların hüquqlarında (həqqun-nas) şəhadətə şəhadət vermək qəbul olunur.
