Şəhidin varisləri həyat yoldaşı və atadan ibarətdirsə
Vəfat etmiş şəxsin atası, anası və cinsi əlaqədə olmadığı həyat yoldaşı vardır. İrsin onların arasında neçə bölünməsini bəyan edin.
Həyat yoldaşına bütün irsin (torpaq sahəsindən başqa) dörddə biri çatır. Anaya bütün əmlakın üçdə biri çatır. Qalanı da ataya verilir. Əgər mərhumun (ən azı) iki qardaşı, ya dörd bacısı, ya da bir qardaşı və iki bacısı varsa (onların atalarının mərhumun atası ilə eyni olması şərti ilə) yerdə qalan əmlakdan altıda biri anaya və qalanı da – altıda birin beşdə üçüdür – ataya çatır.
İmam camaatın ayağının eyibli olması
İmam camaatın bir ayağı bir qəza hadisəsində sınmışdır, nəticədə ayağı düz yığılmır ki, təşəhhüddə, səcdələrdə və salamlarda diz üstə otursun. Həmin sınmış ayağını səcdələrdə və təşəhhüddə bir qədər uzatmalı olur. Lakin digər şərtləri yerindədir. Onun bu halla imamət etməsi caizdirmi?
Caizdir.
Qəsb olunmuş Quranın üzündən tilavət etmək
Əgər bir şəxs sahibinin icazəsi olmadan bir Quranı götürüb istifadə etsə, tilavət etdiyi surətdə onun qiraətinə savab düşürmü?
Çətin məsələdir (savab qazanmasını demək olmaz).
Vələdüzzinanı uşaq evinə tapşırmaq
Zinadan doğulmüş uşaq zinakar qadına (anasına) verilərsə, fəsadla nəticələnə və o kənddə bir sıra mömin insanın adına ləkə gətirə bilər. Amma müqəddəs şəriət və ya dövlət qanunu bu uşağı, uşaq evinə təhvil versə, həm fəsad azalmış olar, həm də bir neçə möminin abrı qorunar. Bu məqamda vəzifə nədir?
Belə hallarda şəriət hakimi qərar çıxarmalı və fəsad yaranarsa, onun qarşısını almalıdır.
Müsəlman qadının qeyri-müsəlman qadınlarının qarşısında geyimi
Qeyri-müsəlman qadınların qarşısında müsəlman qadının geyimi hansı miqdarda olmalıdır?
Qeyri-müsəlman qadınların barəsində yaxşı olar ki, öz bədəni onların qarşısında çılpaq etməsin, baxmayaraq ki, övrəti örtməklə bədənin qalan hissələrini üzə çıxarmaq, aşkar etmək haram deyil.
Borc əvəzində Quranın təlimini şərt etmək
Əgər bir şəxs digərinə borc pul verib “bu şərtlə sənə borc verirəm ki, sən də müqabilində mənim övladlarıma Quran təlim edəsən” – bu iş caizdirmi?
Ehtiyat budur ki, belə bir şərt tərk edilsin.
Yaxşı işlərə dəvət və pis işlərdən çəkindirməyin ziyanı varsa
Əgər idarədə əmr be məruf və nəhy əz münkər etmək insanı mükafat və əlavə iş (üçün əmək haqqı) kimi imtiyazlardan məhrum edərsə, yenə də bu iş vacibdirmi?
Nəzərə çarpacaq mühüm bir ziyana səbəb olmasa, vacibdir.
Müamiləni şifahi şəkildə pozmaq
Müamiləni pozmaq üçün dildə deməkdən əlavə, nə isə bir iş görmək lazımdırmı ki, müamilənin pozulmasına dəlil olsun?
Dillə müamiləni pozmaq təklikdə kifayətdir olduğu kimi, əməldə də pozmaq öz-özlüyündə kifayətdir.
Tanış olmayan imam camaata iqtida etmək
Bir nəfər elm əhli hansısa şəhərə və ya kəndə gəlib ki, oranın əhalisi onu tanımır. Bu halda ona iqtida edə bilərlərmi?
Onun ədalətinə xatircəmlikləri varsa, kifayətdir.
Mütəcəzzi müctəhidə təqlid
Mərcəyi-təqlid mütləq (fiqhin bütün sahələrində) müctəhid olmalıdır, yoxsa mütəcəzzi (bütün sahələrdə deyil, bəzi hissələrində) olsa da olar?
Mütəcəzzi müctəhidə təqlid işkalsız deyildir.
Haqqı almaq üçün xərclənən vəsaitin alınması
İnsan öz haqqını almaq üçün xərclədiyi vəsaiti qasibdən ala bilərmi?
Böyük məbləğdə vəsait xərcləməyibsə, ehtiyat budur ki, almasın.
Dövlətin torpaq sahələrinin əsil sahiblərindən razılıq almaq
Mən şəhər torpaq idarəsindən bir qədər torpaq sahəsi almışam. Lakin deyilir ki, bu torpaq sahəsinin bir hissəsi bəzi şəxslərin torpağı olmuşdur və hal-hazırda bilmirəm ki, sahibi bu təsərrüfə razıdır ya yox. Bu istiqamətdə bizim vəzifəmiz nədir? Sahibinin razılığını məlum etmək lazımdırmı?
Sahibinin razılığını hər hansı bir yolla əldə edin.
