şəri hökmlərə və fiqhi məsələlərə cavab mərkəzi

Əgər iqrar və etiraf təzyiq altında baş vermişsə, habelə iqrar həyatda varlığı olmayan şəxslər barəsində olmuşsa, bu iqrar və etirafın etibarı yoxdur.

Kişinin iqrarına əsasən o, rəcm (daşqalaq) cəzasına məhkum edilməlidir. Qadına isə razı olmadığını iddia etdiyinə görə bəraət verilməlidir. Zahiri hökmlərdə fərqli ölçü götürməyin maneəsi yoxdur. Baxmayaraq ki, bu iş bəzi hallarda icmali (qeyri-dəqiq) elmlə ziddir. Məsələn, “kürr, yoxsa qəlil su (az su) olması şəkli olan su ilə yuyulan nəcis paltar” məsələsində istishab qaydasına görə paltar nəcis sayılır, su isə pak sayılır.

Şəriət hakiminin hüzurunda İslamın təyin etdiyi şərtlər və qayda-qanunlara riayət etməklə baş verməlidir.

Haqq sahibinin razılığı ilə onun bölüşdürmək olar və hər kəsin payı yerli əhalinin nəzərdə tutduqları qədərdir.

Əgər torpağı bölüşdürmüşlərsə və bölgü ilə razılaşmışlarsa, ona müvafiq olaraq əməl etməlidirlər. Onların hər birinin payı yerli əhalinin bu barədə adətinə uyğun olaraq olmalıdır.

Əgər o torpaqlar kəndin və ya müəyyən yaşayış məntəqəsinin hərimidirsə (ümumi torpaqlarıdırsa), o məntəqə əhalisinin onu (torpaq sahəsini) öz aralarında bölüşdürməyə haqları var. Bölgüdən sonra onların hər birinin oranın otunu biçməyə və odununu yığmağa haqları var. Əgər hərimi deyilsə, o halda buna haqları çatar ki, oranı özləri üçün ayırmış və yaxud əlamət qoyub ətrafına daş düzmüş olsunlar.

1. Birinci surətdə otlaq sahibinin ondan icazəsiz biçilən otları aparmağa haqqı var. 2. İkinci surətdə otları biçmək üçün alınan icazənin müqabilində pul almağın eybi yoxdur.

Onlar yerli camaatın ümumi rəyinə (ürfünə, adətinə) uyğun olaraq əməl etməlidirlər.

Sözü gedən torpaq sahəsi sahibsiz idisə, bunun eybi yoxdur. Habelə sahibi olan abadlaşdırılmış torpaq idisə və bələdiyyə idarəsi onu şəriət qanunlarına əsasən öz mülkiyyətinə keçirmişdirsə, yenə də eybi yoxdur. Əks halda ölülərin orada dəfn olunması caiz deyil.

1) Bu iş ev inşası üçün torpağın abadlaşdırılmasına və mülkiyyətə keçməsinə səbəb olur.2) Qaçmaq (mülkiyyətdən) imtina etməyə sübut deyil. 3) Əgər bu yəhudi İslam hökumətinin və ya İslam dininin əleyhinə fəaliyyət göstərən adamlardan olubsa, hərbi kafir hökmündədir və bu halda o torpağı mülkiyyətə keçirmək caizdir. 4) Yuxarıdakı cavabdan məlum oldu.

Kəndin və ya evin ətrafı kənd əhalisinə və ya ev sahibinə məxsusdur. Orada bina tikmək və yaxud ayrı şəkildə istifadə etmək onların icazəsi olmadan caiz deyil.

Əgər o torpaqlar kəndin və ya müəyyən yaşayış məntəqəsinin hərimidirsə (ümumi torpaqlarıdırsa), o məntəqə əhalisinin onu (torpaq sahəsini) öz aralarında bölüşdürməyə haqları var. Bölgüdən sonra onların hər birinin oranın otunu biçməyə və odununu yığmağa haqları var. Əgər hərimi deyilsə, o halda buna haqları çatar ki, oranı özləri üçün ayırmış və yaxud əlamət qoyub ətrafına daş düzmüş olsunlar.

Qeyd olunan şəkildə oradan istifadə etməklə (o torpaqlara sahib olmaqda) üstünlük haqqınız var. Əvəz almaqla və yaxud əvəzsiz olaraq öz haqqınızı başqasının öhdəsinə qoya bilərsiniz. Oranı abadlaşdırmışsınızsa, sahibsiniz.

Şəriət baxımından işkalı var.

1)Vəqf bu kimi məsələlərlə ləğv olunmur, lakin şəriət hakimindən icazə alınmalıdır. 2)Vəqf olunmuş hər bir şey vəqf edilən məqsədə uyğun olaraq sərf edilməlidir. Necə ki, bu göstəriş hədislərdə deyilmişdir. Vəqfin sərf olunma məqsədinə qarşı çıxmaq caiz deyil. Yalnız bir halda caizdir ki, o məqsədlə xərcləmək mümkün olmasın. Belə hallarda həmin məqsədə daha yaxın olan yerlərdə sərf edilməlidir.