جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

مساله 588 _مستحب است به اميد اين که مطلوب پروردگار باشد امور زير را در دفن ميت رعايت کنند:1: قبر را به اندازه قامت انسان متوسط گود کنند.2: ميت را در نزديکترين قبرستان دفن نمايند، مگر آن که قبرستان دورتر، از جهتي بهتر باشد، مثل اين که افراد خوب در آنجا دفن شده اند، يا مردم براي فاتحه بيشتر به آنجا مي روند.3: هنگام دفن، جنازه را در چند قدمي قبر بر زمين بگذارند و تا سه مرتبه، کم کم نزديک ببرند و در مرتبه چهارم وارد قبر کنند. 4: اگر ميت مرد است او را از طرف سر وارد قبر کنند و اگر زن است از طرف عرض بدن و به هنگام وارد کردن او پارچه اي روي قبر بگيرند.5: جنازه را با آرامي از تابوت بردارند و با آرامي وارد قبر کنند، و دعاهايي که دستور داده شده پيش از دفن و موقع دفن بخوانند.6: قبر لحد داشته باشد، يعني آن راطوري بسازند که خاک روي بدن ميت نريزد،به اين ترتيب که قسمت پايين قبررا باريکتر کنند و بعد از گذاشتن ميت در قبر، بالاي آن خشت يا آجر بچينند و يا طرف قبله قبر را کمي از پايين توسعه دهند به اندازه اي که ميت در آن قرار بگيرد.7: پشت سر ميت مقداري خاک يا خشت بگذارند که وقتي او را به طرف راست مي خوابانند به عقب برنگردد.8: بعد از گذاشتن در قبر، گره کفن را باز کنند و صورت ميت را روي خاک بگذارند و بالشي از خاک زير سر او قرار دهند.9: کسي که ميت را در قبر مي گذارد با طهارت و سربرهنه و پا برهنه باشد و غير از خويشان ميت، با پشت دست خاک بر قبر بريزند و بگويند: «اِنَّا لِلهِ وَ اِنَّا اِلَيْهِ راجِعُونَ» و اگر ميت زن است کسي که با او محرم است او را در قبر بگذارد و اگر محرم نباشد خويشانش او را در قبر بگذارند.10: پيش از آن که «لحد» را بپوشانند دست راست به شانه ميت بزنند و او را حرکت دهند و سه مرتبه بگويند:اِسْمَعْ اِفْهَمْ يا فُلانَ ابْنِ فُلان (و به جاي فلان ابن فلان اسم ميت و پدرش را ببرند) مثلاً سه مرتبه بگويند: «اِسْمَعْ اِفْهَمْ يا مُحَمَّدَ بْنِ عَلِي» سپس به ترتيب زير او را به عقايد حقه اسلامي تلقين دهند و بگويند:«هَلْ اَنْتَ عَلَي الْعَهْدِ الَّذِي فارَقْتَنا عَلَيْهِ مِنْ شَهادَةِ اَنْ لا اِلهَ إلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لا شَريکَ لَهُ وَ اَنَّ مُحَمَّداً صَلَّي اللهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ وَ سَيِّدُ النَّبِيينَ وَ خاتَمُ الْمُرْسَلينَ وَ اَنَّ عَلِيَّاً اَميرُ الْمُؤمِنينَ وَ سَيِّدُ الْوَصِيينَ وَ اِمامٌ افْتَرَضَ اللهُ طاعَتَهُ عَلَي الْعالَمينَ، وَ اَنَّ الْحَسَنَ وَالْحُسَيْنَ وَ عَلِىَّ بْنَ الْحُسَيْنِ وَ مُحَمَّدَ بْنَ عَلِىٍّ وَ جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّد وَ مُوسَي بْنَ جَعْفَر وَ عَلِىَّ بْنَ مُوسي وَ مُحَمَّدَ بْنَ عَلِىٍّ وَ عَلِىَّ بْنَ مُحَمَّد وَ الْحَسَنَ بْنَ عَلِىٍّ وَ الْقائِمَ الحُجَّةَ الْمَهْدِىَّ صَلَواتُ اللهِ عَلَيْهِمْ اَئِمَّةُ الْمُؤمِنينَ وَ حُجَجُ اللهِ عَلَي الْخَلْقِ اَجْمَعينَ، وَ اَئِمَّتُکَ اَئِمَّةُ هُدىً اَبْرارٌ يا فُلانَ بْنَ فُلان (و به جاي فلان بن فلان، اسم ميت و پدرش را بگويند) و بعد بگويند: اِذا اَتاکَ الْمَلَکانِ الْمُقَرَّبانِ رَسُولَيْنَ مِنْ عِنْدِ اللهِ تَبارَکَ وَ تَعَالي وَ سَئَلاکَ عَنْ رَبِّکَ وَ عَنْ نَبِيِّکَ وَ عَنْ دينِکَ وَ عَنْ کِتابِکَ وَ عَنْ قِبْلَتِکَ وَ عَنْ اَئِمَّتِکَ فَلاْ تَخَفْ وَ لا تَحْزَنْ وَ قُلْ في جَوابِهِما: اَللهُ رَبِّي وَ مُحَمَّدٌ صَلَّي اللهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ نَبِيي وَ الاْسْلامُ دِيني وَ الْقُرآنُ کِتابي وَ الْکَعْبَةُ قِبْلَتي وَ اَميرُالْمُؤمِنينَ عَلِىُّ بْنُ اَبي طالِب اِمامي وَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِىٍّ الُْمجْتَبي اِمامِي وَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِىٍّ الشَّهيدُ بِکَرْبَلاءَ اِمامي وَ عَلِىٌّ زَيْنُ الْعابِدينَ اِمامي وَ مُحَمَّدٌ الْباقِرُ اِمامي وَ جَعْفَرٌ الصادِقُ اِمامي وَ مُوسَي الْکاظِمُ اِمامي وَ عَلِىٌّ الرِّضا اِمامي وَ مُحَمَّدٌ الْجَوادُ اِمامي وَ عَلِىٌّ الْهادِىُ اِمامي وَ الْحَسَنُ الْعَسْکَرِىُّ اِمامي وَ الْحُجَّةُ الْمُنْتَظَرُ اِمامي هؤُلآءِ صَلَواتُ اللهِ عَلَيْهِمْ اَجْمَعينَ اَئِمَّتي وَ سادَتي وَ قادَتي وَ شُفَعائي، بِهِمْ اَتَوَلي وَ مِنْ اَعْدآئِهِمْ اَتَبَرَّءُ فِي الدُّنْيا وَ الاْخِرَةِ، ثُمَّ اعْلَم يا فُلانَ بْنَ فُلان (و به جاي فلان بن فلان، اسم ميت و پدرش را بگويند) بعد بگويند: إِنَّ اللهَ تَبارَکَ وَ تَعالي نِعْمَ الرَّبُّ وَ اَنَّ مُحَمَّداً صَلَّي اللهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ نِعْمَ الرَّسُولُ وَ اَنَّ عَلِىَّ بْنَ اَبيطالِب وَ اَوْلادَهُ الْمَعْصُومينَ الاْئِمَّةَ الإثْنَي عَشَرَ نِعْمَ الاْئِمَّةُ وَ أَنَّ مَا جَاءَ بِهِ مُحَمَّدٌ صَلَّي اللهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ حَقٌّ وَ أَنَّ الْمَوْتَ حَقٌّ وَ سُؤالَ مُنْکَر وَ نَکير فِي الْقَبْرِ حَقٌّ وَ الْبَعْثَ حَقٌّ وَ النُّشُورَ حَقٌّ وَ الصِّراطَ حَقٌّ وَ الْميزانَ حَقٌّ وَ تَطايُرَ الْکُتُبِ حَقٌّ وَ أَنَّ الْجَنَّةَ حَقٌّ وَ النارَ حَقٌّ وَ أَنَّ الساعَةَ آتِيَةٌ لا رَيْبَ فيهَا وَ أَنَّ اللهَ يَبْعَثُ مَنْ فِي الْقُبُورِ. پس بگويند: اَفَهِمْتَ يا فُلانُ (و به جاي فلان اسم ميت را بگويد) پس از آن بگويند: ثَبَّتَکَ اللهُ بِالْقَوْلِ الثابِتِ وَ هَدَاکَ اللهُ اِلي صِراط مُسْتَقيم عَرَّفَ اللهُ بَيْنَکَ وَ بَيْنَ اَولِيائِکَ فِي مُسْتَقَرٍّ مِنْ رَحْمَتِهِ. پس بگويند: اَللهُمَّ جافِ الاْرْضَ عَنْ جَنْبَيْهِ وَ اَصْعِدْ بِرُوحِهِ اِلَيْکَ وَ لَقِّهِ مِنْکَ بُرْهاناً اَللهُمَّ عَفْوَکَ عَفْوَکَ».11: قبر را به صورت مربع مستطيل بسازند به اندازه چهار انگشت از زمين بلند کنند و نشانه اي روي آن بگذارند که شناخته شود و روي قبر آب بپاشند و بعد از پاشيدن آب، کساني که حاضرند دستها را بر قبر گذارند انگشتها را باز کرده در خاک فرو برند و هفت مرتبه سوره «إنا انزلناه» بخوانند وبراي ميت طلب آمرزش کنند.12: :اين دعا را بعد از آن بخوانند: «اَللهُمَّ جافِ الاْرْضَ عَنْ جَنْبَيهِ وَ اَصْعِدْ اِلَيْکَ رُوحَهُ وَ لَقِّهِ مِنْکَ رِضْواناً وَ اَسْکِنْ قَبْرَهُ مِنْ رَحْمَتِکَ ما تُغْنِيهِ بِهِ عَنْ رَحْمَةِ مَنْ سِواکَ». و سزاوار است چنانچه ميت زن باشد ضميرها و اسماء را به صورت مؤنث ذکر کند.و سزاوار است چنانچه میت زن باشد ضمیرها و اسماء را به صورت مؤنث ذکر کند.