مسأله 2175ـ «غصب» آن است که انسان بر مال يا حقّ کسى از روى ظلم مسلّط شود، غصب يکى از گناهان کبيره است که در قيامت مجازات سخت دارد و در دنيا عواقب دردناک، در روايتى از پيغمبر اکرم(صلى الله عليه وآله) آمده است که هر کس يک وجب زمين ديگرى را غصب کند در قيامت آن زمين را از هفت طبقه آن، مثل طوق به گردن او مى اندازند.
مسأله 2175ـ «غصب» آن است که انسان بر مال يا حقّ کسى از روى ظلم مسلّط شود، غصب يکى از گناهان کبيره است که در قيامت مجازات سخت دارد و در دنيا عواقب دردناک، در روايتى از پيغمبر اکرم(صلى الله عليه وآله) آمده است که هر کس يک وجب زمين ديگرى را غصب کند در قيامت آن زمين را از هفت طبقه آن، مثل طوق به گردن او مى اندازند.
مسأله 2176ـ هرگاه کسى نگذارد مردم از مسجد يا مدرسه و پل و جاهاى ديگرى که براى عموم ساخته شده استفاده کنند، حقّ آنان را غصب نموده، همچنين اگر کسى در مسجد و مانند آن جايى براى خود مى گيرد و ديگرى نگذارد از آن استفاده کند.
مسأله 2177ـ مسلّط شدن بر اموال بيت المال مسلمين بدون حق نيز غصب است و تمام احکام غصب را دارد و مسؤوليّتش از جهاتى بيشتر است.
مسأله 2178ـ مالى را که نزد کسى رهن (گرو) گذاشته اند اگر ديگرى غصب کند، صاحب مال و طلبکار هر کدام مى توانند آن را از او مطالبه کنند و اگر از بين برود و عوض آن را بگيرند، آن عوض به جاى آن مال رهن خواهد بود.
مسأله 2179ـ واجب است شخص غاصب مالى را که غصب کرده هر چه زودتر به صاحبش برگرداند، و هر قدر تأخير کند گناه بيشترى براى او نوشته مى شود و اگر تلف شود بايد عوض آن را بدهد.
مسأله 2180ـ هرگاه از مالى که غصب کرده منفعتى به دست آيد، مانند اين که برّه اى از گوسفند غصبى متولّد شود، يا ميوه اى از باغ غصبى به دست آيد، تمام آن ملک صاحب مال است، هر چند غاصب هم زحمت کشيده باشد و اگر کسى خانه اى را غصب کند بايد مال الاجاره آن را در مدّتى که دست او بوده مطابق معمول بپردازد، هر چند از خانه استفاده نکرده باشد و همچنين اموال ديگر مانند اتومبيل و غير آن.
مسأله 2181ـ هرگاه مالى را از بچّه يا ديوانه اى غصب کند، بايد آن را به ولىّ او بازگرداند و اگر به دست آن بچّه يا ديوانه دهد و از بين برود ضامن است.
مسأله 2182ـ هرگاه دو يا چند نفر به اتّفاق هم مالى را غصب کنند هر کدام آنان ضامن قسمتى از آن مال است (اگر دو نفر باشند هر کدام نصف و اگر سه نفر باشند هر کدام ثلث آن را ضامن است) خواه به تنهايى مى توانسته آن را غصب کند يا نه.
مسأله 2183ـ هرگاه مالى را که غصب کرده با چيز ديگرى مخلوط شود، چنانچه جدا کردن آنها ممکن باشد بايد جدا کند و به صاحبش برگرداند، هر چند زحمت داشته باشد و اگر جاى دوردستى آن را قرار داده تمام مخارج رساندن آن مال به دست صاحبش بر عهده غاصب است.
مسأله 2184ـ اگر ظرف يا چيز ديگرى را که غصب کرده خراب نمايد بايد آن را با تفاوت قيمتى که حاصل شده به صاحبش بدهد و اگر براى اين که تفاوت را ندهد بگويد آن را مثل اوّلش مى سازم مالک مجبور نيست قبول کند و نيز مالک نمى تواند غاصب را مجبور کند که آن را مثل اوّلش بسازد، فقط مى تواند تفاوت قيمت را بگيرد.
مسأله 2185ـ هرگاه مالى را که غصب کرده طورى تغيير دهد که از اوّلش بهتر شود، مثلاً طلاى غصبى را به صورت گوشواره و گردنبند درآورد، چنانچه صاحب مال بگويد آن را به همين صورت به من بده بايد بدهد، و نمى تواند براى زحمت خود مزدى بگيرد، حتّى نمى تواند بدون اجازه مالک آن را به صورت اوّل بازگرداند و اگر بدون اجازه او آن را به صورت اوّل باز گرداند احتياط واجب اين است که تفاوت قيمت را بدهد.
