مسأله 1976ـ هرگاه انسان بخواهد ضامن شود که بدهى کسى را بدهد مى تواند صيغه لفظى به زبان فارسى يا عربى يا هر زبان ديگر بخواند و مثلاً بگويد: «من ضامنم طلب فلان کس را بدهم» و طلبکار هم بگويد: «قبول کردم» و نيز مى تواند قرارداد ضمانت را به و سيله امضا کردن ضمانت نامه، يا هر کار ديگر که اين مطلب را به طلبکار بفهماند و او هم عملاً قبول کند، انجام دهد.
مسأله 1977ـ بعد از ضامن شدن بدهى بدهکار به ذمّه ضامن منتقل مى گردد و ذمّه بدهکار پاک مى شود و اگر ضمانت به خواهش بدهکار صورت گرفته باشد هر وقت ضامن بدهى را داد مى تواند آن را از بدهکار سابق بگيرد، نوع ديگرى از ضمان نيز وجود دارد که شخصى، ضامن ديگرى مى شود، به اين منظور که اگر بدهکار در دادن بدهى کوتاهى کرد، يا نتوانست آن را بپردازد، طلبکار طلب خود را از ضامن بگيرد، اين نوع ضمان نيز صحيح است و غالب ضمانتهايى که در بانکها يا در برابر وامها مى گيرند از اين قبيل است (اوّلى را نقل ذمّه مى گويند و دومى را ضمّ ذمّه به ذمّه و هر دو صحيح است).
مسأله 1978ـ «ضامن» و «طلبكار» بايد بالغ و عاقل باشند، و كسى آنها را مجبور نكرده باشد، ونيز سفيه نباشند و طلبكارى كه حاكم شرع به واسطه ورشكستگى او را از تصرّف در اموالش جلوگيرى كرده نمى تواند ضامن بگيرد (يعنى طلب خود را به ذمّه ديگرى منتقل كند).
مسأله 1979ـ کسى که انسان ضامن بدهى او مى شود، بايد بدهکار باشد بنابراين اگر کسى بخواهد از ديگرى وام بگيرد تا وقتى نگرفته کسى نمى تواند ضامن او بشود ولى اشکالى ندارد که مثلاً بگويد فلان کارمند يا کارگر را استخدام کن اگر خرابى يا خيانتى به بار آورد من ضامنم، اين ضمانت نيز معتبر است.
مسأله 1980ـ در ضمانت بايد «طلبکار» و «بدهکار» و «جنس بدهى» معيّن باشد، بنابراين اگر دو نفر از کسى طلبکار باشند و انسان بگويد من در برابر يکى از آن دو ضامن هستم، فايده اى ندارد، همچنين اگر دو نفر به کسى بدهکار باشند و کسى بگويد من ضامنم که بدهى يکى از آن دو نفر را بدهم، چون معيّن نکرده باطل است و نيز اگر کسى از ديگرى يکصد کيلو گندم و يکصد تومان پول طلبکار باشد و کسى بگويد من ضامن يکى از دو طلب هستم و معيّن نکند صحيح نيست.
مسأله 1981ـ هرگاه طلبکار، طلب خود را به ضامن ببخشد، ضامن نمى تواند از بدهکار چيزى بگيرد و اگر مقدارى از آن را ببخشد آن مقدار رانمى تواندمطالبه نمايد.
مسأله 1982ـ شخص ضامن نمى تواند ضمانت خود را بدون رضايت طلبکار فسخ کند، ولى اگر ضامن يا طلبکار در قرار داد خود شرط کنند که هر وقت بخواهند مى توانند فسخ کنند مانعى ندارد.
مسأله 1983ـ هرگاه ضامن در موقع ضمانت توانايى پرداختن بدهى را داشته باشد طلبکار نمى تواند ضمانت او را فسخ کند و طلب خود را از بدهکار اوّل مطالبه نمايد، همچنين اگر ضامن در آن موقع فقير باشد ولى طلبکار اين مطلب را بداند و به ضامن شدن او راضى شود حقّ فسخ ندارد، امّا اگر ضامن از همان اوّل فقير باشد و طلبکار هم نداند و بعد متوجّه شود مى تواند ضامن بودن او را فسخ کند.
مسأله 1984ـ هرگاه کسى بدون اجازه بدهکار ضامن او شود که بدهى او را بدهد حق ندارد چيزى از او بگيرد، ولى اگر با اجازه او باشد مى تواند بعد از پرداخت بدهى به طلبکار، از بدهکار بگيرد.
