جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

مسأله 637ـ تيمّم بر چند چيز جايز است: خاك، شن، ريگ، كلوخ (خاكهاى به هم چسبيده) و سنگ، به شرط اين كه پاك باشند.

مسأله 638ـ تيمّم بر سنگ آهک و سنگ گچ و سنگ مرمر و سنگ سياه و مانند آن جايز است،ولى تيمّم بر جواهرات مانند سنگ عقيق و فيروزه باطل است و احتياط واجب آن است که بر گچ و آهک پخته وهمچنين بر آجر و سفال تيمّم نکند.

مسأله 639ـ هرگاه چيزهايى که در مسأله سابق گفتيم پيدا نشود، بايد برگرد و غبارى که روى لباس و مانند آن است تيمّم کند و چنانچه غبار پيدا نشود بايد بر گِل تيمّم کند و اگر گل هم پيدا نشود احتياط واجب آن است که نماز را بدون تيمّم بخواند و بعداً قضاى آن را نيز به جا آورد و چنين کسى را «فاقد الطّهورين» نامند.

مسأله 639ـ هرگاه چيزهايى که در مسأله سابق گفتيم پيدا نشود، بايد برگرد و غبارى که روى لباس و مانند آن است تيمّم کند و چنانچه غبار پيدا نشود بايد بر گِل تيمّم کند و اگر گل هم پيدا نشود احتياط واجب آن است که نماز را بدون تيمّم بخواند و بعداً قضاى آن را نيز به جا آورد و چنين کسى را «فاقد الطّهورين» نامند.

مسأله 640ـ کسى که آب ندارد اگر برف يا يخ داشته باشد چنانچه ممکن است بايد آن را آب کند و با آن وضو يا غسل به جا آورد.

مسأله 641ـ اگر کاه يا اشياء ديگرى با خاک و ريگ مخلوط شود تيمّم بر آن جايز نيست، ولى اگر آنقدر کم باشد که در خاک يا ريگ از بين رفته حساب شود تيمّم بر آن مانعى ندارد.

مسأله 642ـ هرگاه خاک و مانند آن براى تيمّم ندارد امّا مى تواند خريدارى کند واجب است اقدام نمايد.

مسأله 643ـ تيمّم بر ديوار گلى صحيح است و احتياط مستحب آن است که با وجود زمين يا خاک خشک بر زمين يا خاک نمناک تيمّم نکند.

مسأله 644ـ چيزى که بر آن تيمّم مى کند بنابر احتياط واجب بايد غصبى نباشد، امّا اگر نداند غصبى است و يا فراموش کرده باشد تيمّم او صحيح است، مگر آن که خودش آن را غصب کرده باشد.

مسأله 645ـ کسى که در جاى غصبى زندانى است مى تواند بر خاک يا سنگ آن تيمّم نمايد و نمازبخواند.

مسأله 646ـ بهتر است تا آنجا كه امكان دارد چيزى كه بر آن تيمّم مى كند گردى داشته باشد كه بر دست بماند و بعد از زدن دست بر آن، مستحبّ است دست را بتكاند كه گرد و خاك اضافى آن بريزد.

مسأله 647ـ بهتر است از تيمّم بر زمينهاى آلوده، زمين گود، کنار جاده ها و زمين شوره زار در صورتى که نمک روى آن نگرفته باشد خوددارى کند و اگر نمک روى آن را گرفته است باطل است، اگر آلودگى طورى است که بيم بيمارى از تيمّم بر آن مى رود، بايد بنابر احتياط واجب بدون تيمّم نماز بخواند و بعداً قضا کند.