ضمان شکسته شدن ناخواسته ظروف مسجد
آیا شکسته شدن ظروف مسجد بهطور ناگهانى مثلاً در حال پذیرایى عزاداران در ایّام محرم موجب ضمان میگردد؟
هرکس بشکند ضامن است مگر ضایعاتى که اجتنابناپذیر است.
هرکس بشکند ضامن است مگر ضایعاتى که اجتنابناپذیر است.
درصورتیکه شخص خسارتدیده بتواند جلو پیشرفت خسارت را بگیرد و عمداً این کار را نکند، پیشرفت خسارت مستند به خود اوست و آن شخص که ایجاد خسارت کرده در مقابل پیشرفت ضامن نیست.
درصورتیکه متعلق به دیگران باشد ضمان دارد در غیر این صورت نوعی انحراف و کار حرامی است.
در صورت اکراه، اضرار به غیر جایز است و ادله اکراه حاکم میباشد زیرا بسیارى از موارد اکراه، مشتمل بر اضرار به غیر است; مانند اکراه بر قبول پستى از پستهای حکومت، ولى مسئله ضمان در جاى خود محفوظ است.
كاهش و افزايش فاحش ضمان آور است؛ به تعبير صحيحتر چنانچه كسى به ديگرى مبلغى بدهكار باشد و بعد از گذشت چندین سال بخواهد آن را بپردازد بهیقین پرداخت همان مبلغ اداى دين محسوب نمىشود و بايد به قيمت روز پرداخته شود و نرخ تورّم ملاحظه گردد و تفاوتى در ميان اقسام بدهىها اعم از خمس، قرض، مهريّه، مضاربه و غیره در این موضوع نمیباشد نيست؛ ولى تغييرهاى غير فاحش تأثيرى ندارد؛ چراکه اداى دين محسوب مىشود.
در فرض مسئله، شوهر مكلّف به اداى خسارت نيست.
در مواردى كه خسارتى به بار آورد موجب ضمان است.
هرگاه غرقشدگان افراد بالغ و عاقلى بودهاند، کسى ضامن خون آنها نیست.
با توجه به آنچه در سؤال بیان شد ضامن است و باید قیمت آن را بپردازد و در هر دو صورت باید قیمت آن را به صاحبش بدهد ولى در صورت دوّم اگر حیوان پیدا شود آن را به شهر دیگرى ببرند و بفروشند پول آن متعلّق به فاعل است.
چنانچه حادثه غیرمنتظره بوده، كسى مقصّر نيست؛ امّا اگر متصدّيان و مديران آن مؤسسه كوتاهى كرده باشند، اشخاص آنها مسئولاند.