در استطاعت براى حج، علاوه برداشتن هزينه رفت‌وبرگشت، داشتن ضروریات زندگى و آنچه در گذران زندگى به آن نياز دارد نيز شرط است؛ مثل خانه مسكونى (ملكى يا اجاره‌اى یا وقفی و مانند آن)، اثاث خانه، وسيله سوارى و مانند آن؛ البتّه در حدّى كه مناسب شأن او باشد و چنانچه عين آن‌ها را ندارد، پول يا معادل قيمت آن را داشته باشد.
در صورتی که بنام او بزند و تحویل دهد تملیک محسوب می شود.
نيابت مزبور كفايت نمى‌كند و شخص اوّل همچنان در احرام باقى است و پولى كه خرج شده از جيب كسى كه خرج كرده رفته و نمى‌تواند از ولی مجنون بگيرد، ولى چنانچه او را فريب داده باشد، مثلاً كسى گفته باشد شما اين كار را انجام دهيد من اجرت آن را از ولی او مى‌گيرم و به شما مى‌دهم، در اين صورت مى‌تواند از همين شخص بگيرد و احتياط آن است كه ولی مجنون براى او نايب بگيرد كه بقيّه اعمالش را انجام دهند.
اگر زن مستطيع است نمى‌تواند نوبت خود را به شوهرش بدهد، ولى اگر چنين كند، حج شوهرش صحيح است؛ هرچند زن گناه كرده و حج بر ذمّه او باقى مى‌ماند.
درصورتی‌که سال اوّل استطاعت اوست حج بر او واجب نشده و لازم نيست براى او نايب بگيرند و اگر عاقل شد بايد به وظايف خود عمل كند و چنانچه وقت گذشته لااقل اعمال عمره مفرده را بجا آورد تا از احرام خارج شود و اگر قبلاً مستطيع بوده بايد در سال‌های بعد در صورت امكان خودش و اگر نمى‌تواند نايبش حج را بجا آورد.
اگر قيمت بليط ماشين، يا هواپيما، يا ساير خدمات در سال استطاعت زياد باشد، يا زيادتر از حدّ معمول باشد، بايد به حج برود و جايز نيست انجام حج را از سالى كه مستطيع شده تأخیر بيندازد، مگر آن‌که گرانى به‌قدری باشد كه موجب حرج و مشقّت (زحمت فراوان) در زندگانى او شود؛ كه در اين صورت حج واجب نيست.
اگر زن در سنی باشد که بارداری برای او معمول است اشکال ندارد.
اگر مجنون ادواری بتواند اعمال حج را درحالی‌که عاقل است (دور افاقه) بجاى آورد لازم است اين كار را انجام دهد؛ و هر عملی که نمی‌تواند انجام دهد نائب بگیرند.
حج، واجب فورى است؛ يعنى واجب است كه در نخستين سال استطاعت آن را بجا آورد و تأخیر آن بدون عذر جايز نيست و در صورت تأخیر، بايد در سال بعد انجام دهد.
اگر مجنون محرم شود و در وقت درك مشعرالحرام عاقل گردد، حج او صحيح است؛ امّا احتياط واجب آن است كه چنانچه پس‌ازآن مستطيع شود دوباره حجةالاسلام را به‌جا آورد.
یکی از شرایط وجوب حج (حجةالاسلام) عقل است؛ بنابراين، بر شخص ديوانه حج واجب نيست.
لازم نيست و ديوانه تكليفى ندارد.
