جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

اگر كودك نابالغ قبل از احرام عمره تمتّع بالغ گردد، حج وى حجةالاسلام محسوب مى‌شود و كافى است كه از همان محل مستطيع باشد؛ ولى اگر بعد از احرام بالغ گردد، بنا بر احتیاط واجب از حجةالاسلام كفايت نمى‌كند.

كسى كه تصوّر مى‌كرده بالغ نشده و بدین‌جهت به هنگام تشرّف به حج، نيّت حج مستحبی كرده و بعد معلوم شده كه بالغ بوده، حج او كفايت از حج واجب مى‌كند؛ همان‌گونه كه اگر قصدِ وظيفه فعلیه كرده و آن را اشتباهاً بر حج استحبابى تطبيق داده، كفايت از حجةالاسلام مى‌كند. همچنين درصورتی‌که قصد مأمور به (وظيفه) واقعى را داشته است.

رفتن به حج براى كودك مميّز مستحب است و حج او، حتّى بدون اجازه ولی‌اش، صحيح مى‌باشد، امّا اگر در اموال خود تصرّف مى‌كند بايد به اذن ولی باشد.

هرگاه كودك مميّزى براى حج مُحرم شود و در مشعرالحرام يا قبل از آن به سنّ بلوغ برسد، حج او صحيح است؛ ولى بنا بر احتياط واجب، كفايت از حج واجب نمى‌كند.

جايز نيست با مال حرام، يا مالى كه خمس آن را نداده، حج بجا آورد و اگر لباس احرام و طواف وسعى و پول قربانى و اجرت چادر و فرشی كه بر آن وقوف به عرفات و منى مى‌كند حرام باشد، مرتكب كار حرامی‌شده است.

اگر آن مقدار كه دارد جزء شئون او براى زينت به شمار مى‌رود، مستطيع نيست.

هرگاه براى حج ثبت‌نام كند و پيش از آن‌که نوبتش فرارسد، استطاعت بدنى او زائل شود، حج بر او واجب نیست؛ مشروط بر این‌که نسبت به نام‌نویسی کوتاهی نکرده باشد.

تنها راه استفاده از وام براي حج، عمره، عتبات و ساير سفرها دريافت وام قرض‌الحسنه می‌باشد و حداکثر کارمزد مجاز براي اين وام‌ها چهار درصد می‌باشد؛ و استفاده از ساير وام‌ها که در مقابل آن سود دريافت می‌شود و يا کارمزد بيش از چهار درصد دارد جايز نيست و سفر آن‌ها اشکال دارد.ضمناً در صورتي حج بر چنين شخصي واجب می‌شود که وام يا قرض از طريق مشروع باشد و مالي معادل آن داشته باشد و بتواند دين را با آن ادا کند یعنی پرداختن قرض براي او آسان باشد و زندگی او مختل نشود.

اگر قبلاً مستطيع بوده و قادر به رفتن مکه نيز بوده‌ايد و نرفته‌ايد، حج بر شما واجب شده و به هر شكل ممكن بايد به حج برويد و اگر مأيوس از ترك اعتياد هستيد بايد نايب بگيريد، ولى اگر قبلاً استطاعت نداشته‌ايد در فرض مذكور مستطيع نيستيد؛ مگر آن‌که بتوانيد، هرچند با ترك اعتياد، اجازه بگيريد و به حج برويد.

درصورتی‌که واقعاً از تنهایی خوف دارید برای امسال مستطیع نیستید و می‌توانید تا سال آینده صبر کنید.

استجازه كردن لازم نيست؛ ولى اگر استجازه كند و اجازه دهند و ساير شرايط را داشته باشد مستطيع مى‌شود و در فرض عدم استجازه اگر برود صحيح است ولى كار خلافى كرده است.

درصورتی‌که تفاوت آن‌قدر زياد نباشد كه سبب اجحاف گردد مستطيع است، ولى اگر سبب اجحاف شود، يا موجب تضييع حقّ ديگران گردد، مستطيع نيست.