کسانی که از طریق سبب ارث می‌برند
چه کسانی از طریق سبب ارث می‌برند؟
سبب بر دو گونه است: زوجیت دائم، ولاء؛ که شامل «ولاء عتق» و «ولاء ضمان جریره» و «ولاء امامت» است. (که البته ولاء عتق در زمان حاضر موضوعیت ندارد)
ضمان سرایت آتش به همسایه به سبب طوفان
اگر انسان در خانه خودش براى آشپزى، يا كار ديگرى و به گمان يا اطمينان به این‌که به منزل همسايه سرايت نمىكند و با فرض این‌که زیاده‌روی در آن نكرده و هوا نيز طوفانى نبوده، آتش روشن كند، اگر اتفاقاً به منزل همسايه سرايت كرد و باعث آتشسوزى شد ضامن است؟
ضامن است؛ ولى اگر علل قهرى مانند وقوع طوفان ناگهانى يا زلزله سبب سرايت شود ضامن نيست.
ضمانت معامله‌ای که سبب آن تحقق‌نیافته
شرکتى به انعقاد قرارداد فروش اقساطى یک‌ساله با بانک اقدام می‌نماید و ملزم به خرید الیاف پلى پروپپلین می‌شود پس از گذشت مدّتى مشخص گردید که قرارداد غیرواقعی بوده و با اخذ یک فقره فاکتور صورى وام دریافت شده است آیا ضمانت چنین معامله‌ای که سبب آن تحقق‌نیافته، پابرجاست؟
این معامله باطل بوده و باید وجوه مزبور به بانک بازگردد و ضمانت اگر در مقابل اصل پول بوده، باید به آن عمل شود؛ و اگر در برابر سود بوده، با عدم تحقّق معامله ضمانت معنایى ندارد و سودى تعلّق نمی‌گیرد.
باطل شدن رهن به سبب از بین رفتن
اگر مرهون براثر عواملی غیر از دخالت راهن و مرتهن تلف بشود، تکلیف چیست؟
با از بین رفتن مرهون به سبب آفتی آسمانی یا زمینی، رهن باطل می‌گردد.
عدم سقوط خمس از کافر ذمی به سبب فروش زمین
اگر کافر ذمی زمین را به مسلمان بفروشد پرداخت خمس از او ساقط می‌شود؟
هرگاه كافر ذمی زمينى را كه از مسلمانى خريده به مسلمان ديگرى بفروشد خمس ساقط نمىشود، همچنين اگر بميرد مسلمانى آن زمين را از او به ارث ببرد احتياط واجب آن است كه خمس آن را بپردازد، اگر كافر ذمی در موقع خريد زمين شرط كند كه خمس آن را ندهد، يا شرط كند كه فروشنده خمس آن را بدهد، شرط او باطل است و بايد خمس آن را خودش بپردازد، ولى اگر شرط كند فروشنده به‌جای او مقدار خمس را بدهد عمل به اين شرط لازم است.
خمس افزایش قیمت به سبب تورّم
سؤال چنانچه حجم سرمایه ثابت باشد ولی قیمت آن براثر تورّم افزایش پیدا کند مثلاً موجودی یک زرگر ده کیلو طلا بوده و به همین مقدار مانده است ولی قیمت طلا افزوده‌شده است آیا به قیمت افزوده‌شده خمس تعلق می‌گیرد؟
با توجه به آنچه نوشته‌اید، خمس دارد و ارزش‌افزوده در عرف نوعی منفعت محسوب می‌شود و اين نوع افزايش قيمت در مباحث فقهی به‌عنوان زيادة سوقية معروف است؛ بنابراین با توجه به این‌که نوسانات محدود و کوتاه مدّت در عرف بازار هنوز به رسمیت شناخته‌نشده است و تنها در محافل علمى موردبحث است ربح در اینجا صدق می‌کند، توضیح این‌که در بعضى از جوامع کنونى کمترین تغییر در تورّم، در محاسبات بدهی‌ها و مطالبات در عرف بازار لحاظ می‌شود، مثلاً بانک‌های این کشورها هرسال، هنگامی‌که بهره سپرده‌ها را می‌دهند در کنار بهره، تفاوت تورّم را هم می‌پردازند، یعنى در عرف بازار آن‌ها، محاسبه تورّم به‌عنوان یک اصل اقتصادی شناخته‌شده است در این کشورها می‌توان تورّم را در همه دادوستدها ملحوظ داشت ولى در عرف کشورهاى دیگر این مسئله فقط در محافل علمى مطرح است و می‌دانیم مسائل فقهى بر محور موضوعات عرفى دور می‌زند، نه موضوعات خاص محافل علمى.
حکم سیادت فرزند به سبب سیادت مادر
آیا کسانی که مادر یا مادربزرگ (چه پدری و چه مادری) آن‌ها سیّده است، حکم سادات رادارند؟
این افراد از جهاتى حكم سيّد دارند و از جهاتى ندارند. خمس نمی‌توانند بگيرند و از لباس مخصوص سادات نمی‌توانند استفاده كنند، امّا از جهاتى شرافت سيادت و انتساب به پيامبر اكرم (صلی‌الله علیه و آله) و حضرت زهرا (سلام‌الله علیها) دارند.
مجازات نفی طهارت مردم عادی و معصومین علیهم السلام
نهی طهارت ولادت آحاد مردم به ویژه پیامبران الهی و ائمه معصومین به سبب نامشروع دانستن تقاضا و امر ازدواج ، قذف و سب النبی محصوب می گردد؟
در صورتی که مفهوم عبارت نسبت عمل نامشروع به پدر و مادر کسی باشد احکام قذف جاری می شود و اگر نسبت به انبیاء علیهم السلام باشد حکم سب النبی صلی الله علیه و آله و سلم را دارد.
عیوبی که زن به سبب آن می‌تواند عقد را به هم بزند
زن در چه صورت می‌تواند عقد را فسخ کند؟
زن نيز می‌تواند در چند صورت عقد را به هم زند: 1- ديوانه بودن شوهر 2- نداشتن آلت مردى 3- ناتوانى از نزديكى جنسى (البته در این مورد باید به مرد مدّت یک سال مهلت داده شود) 4- بيضههاى او را كشيده باشند (تفصيل اين مسئله و مسئله سابق در کتاب‌های مفصّل فقهى آمده است).
حکم انجام کاری که سبب استفراغ سهوی می‌شود
به‌تازگی خداوند فرزندى به من عنایت کرده است، با توجّه به این‌که فرزند اوّل من است به هنگام شستن کهنه‌هایش حالت تهوّع و قى کردن به من دست مى‌دهد و گاهى نیز قى مى‌کنم، اگر در حال روزه این حالت پیش آید چه حکمى دارد؟
درصورتی‌که عمداً این کار را نکنید اشکالى ندارد.
عیوبی که مرد به سبب آن می‌تواند عقد را به هم بزند
مرد بعد از ازدواج در چه مواردی می‌تواند عقد را فسخ نماید؟
هرگاه مرد بعد از عقد بفهمد كه زن او يكى از هفت عيب زير را دارد می‌تواند عقد را فسخ كند: 1- ديوانگى 2- بيمارى خوره 3- بيمارى برص (پيسى) 4- كور بودن 5- شل بودن به‌طوری‌که آشكار باشد. 6- افضا شدن (يعنى راه بول و حيض او، يا راه حيض و غائط او، يكى شده باشد و به‌طور كلّى پارگى طورى باشد كه قابل‌استفاده براى آميزش جنسى نباشد). 7- گوشت يا استخوان يا غدّهاى در او باشد كه مانع نزديكى شود.
حکم روزه در صورت خوردن چیزی در شب که سبب استفراغ در روز می‌شود
چنانچه فرد روزه‌دار بداند اگر در شب چیزی بخورد که در روز سهواً استفراغ می‌کند، روزه‌ی او چه حکمی دارد؟
اگر در شب چيزى بخورد كه می‌داند در روز بی‌اختیار قى می‌کند روزه باطل نمی‌شود، ولى احتياط مستحب اين است كه چنين كارى نكند و اگر كرد، روزه را قضا نمايد.
